دونالد ترامپ که می پندارد امریکا را قدرتمندتر از هر زمانی کرده است، پس از ۱۷ سال جنگ بی‌امان این کشور با گروه شبه نظامی طالبان، به عقب نشینی‌های پی در پی در مقابل این گروه تن می‌دهد و در تازه‌ترین مورد از این عقب نشینی‌ها پذیرفته است بر سر خروج نیروهای خود از خاک افغانستان مذاکره کند. خروج نیروهای امریکایی از افغانستان یکی از پیش شرط‌های مهم طالبان برای نشستن پای میز مذاکره بود.
یکی دیگر از شروط طالبان، مذاکره مستقیم و بی‌واسطه با امریکایی‌ها بود که اگرچه از ماه جولای و به‌صورت مخفیانه اتفاق افتاده اما دو طرف تنها مذاکره روز جمعه گذشته نماینده ویژه امریکا با هیأت ۴ نفره طالبان را رسماً تأیید کردند. خبر عقب نشینی ابرقدرت نظامی جهان مقابل طالبان و تن دادن به مذاکره بر سر خروج نیروهای امریکایی از افغانستان آن هم در شرایطی که این کشور تقریباً به هیچ‌کدام از اهداف ۱۷ ساله لشکرکشی خود به افغانستان نرسیده را دو مقام ارشد طالبان که نخواستند نامشان فاش شود، به رسانه‌ها دادند. آنها در مصاحبه با شبکه خبری الجزیره گفتند، زلمای خلیل زاد، نماینده ویژه امریکا در افغانستان روز جمعه در دوحه درباره شروط طالبان برای پایان دادن به جنگ ۱۷ ساله با هیأت ۴ نفره این گروه گفت‌و‌گو کرد.
یکی از این مقام‌های ارشد طالبان خبر داد: ۶ نماینده امریکا برای دیدار با رهبران ما (طالبان) به دوحه آمدند و توافق کردند درباره تمام مسائل از جمله خروج نیروهای خارجی [از افغانستان] مذاکره کنند. اما این دیدار یک دیدار مقدماتی بود و تمام موضوعات به‌صورت کلی بدون پرداختن به جزئیات مورد بحث قرار گرفت. وی پیش‌بینی کرد، در آینده نزدیک مذاکرات بیشتری انجام شود. عبدالسلام ضائف، سفیر سابق طالبان در پاکستان که در دوحه زندگی می‌کند و هنوز هم با نمایندگان طالبان در ارتباط است، خبر تصمیم امریکا برای مذاکره درباره خروج نیروهایش از افغانستان را تأیید کرد و گفت، خروج نیروهای خارجی «اکنون فقط نیازمند تعیین زمان برای اجرایی شدن است.» او افزود: «با توجه به اطلاعاتی که دارم امریکا با طالبان بر سر خروج نیروها به توافق رسیده‌اند اما هنوز مقامات امریکایی بر سر زمان خروج به توافق نرسیده‌اند.
امریکا الان در افغانستان در موضع برنده نیست و خودشان به این مسأله آگاه هستند. این بدین معناست که آنها مجبورند شرایط طالبان را برای پایان جنگ در این کشور بپذیرند.» برخی تحلیلگران اما می‌ترسند خروج نیروهای خارجی از افغانستان هم به پایان جنگ در این کشور نینجامد. در ماه‌های اخیر خشونت‌ها در سراسر افغانستان تشدید شده و درگیری‌های سنگینی بین طالبان و نیروهای امنیتی افغان در استان‌های بدخشان، بغلان و فاریاب رخ داده است. فیض‌الله زالند، تحلیلگر سیاسی ساکن کابل در این باره به الجزیره گفت، حمایت بین‌المللی بلندمدت و توافق «تقسیم قدرت» بین طالبان و دولت افغانستان برای پایان جنگ در این کشور ضروری است. وزارت خارجه امریکا اگرچه رسماً دیدار روز جمعه خلیل زاد با هیأت طالبان را تأیید کرد اما حاضر به اظهارنظر درباره جزئیات این نشست نشد در حالی که یکی از اعضای هیأت طالبان این نشست را سازنده دانست و گفت: «نشانه‌های خیلی مثبتی» داشت.
۱۷ سال جنگ برای هیچ
به گزارش روزنامه امریکایی وال استریت ژورنال، دیدار روز جمعه زلمای خلیل زاد با طالبان در دوحه دومین دیدار چهره به چهره او با این هیأت در ۴ ماه اخیر است اما مقامات دو طرف درباره دیدار قبلی او، مخفی کاری می‌کنند و تنها دیدار روز جمعه را رسماً تأیید کرده‌اند. در ماه جولای نیز آلیس ولز، معاون وزیر خارجه امریکا در جنوب و مرکز آسیا با مقامات طالبان در دوحه دیدار کرده بود اما امریکایی‌ها سعی در کم اهمیت جلوه دادن این دیدار داشتند و آن را «مذاکره برای مذاکره» توصیف کردند. به نوشته وال استریت ژورنال، دیدارهای مستقیم امریکا با طالبان (که از شروط طالبان بوده) پس از آن صورت گرفت که دولت ترامپ برای یافتن راهی برای پایان دادن به جنگ ۱۷ ساله افغانستان تحت فشار داخلی و بین‌المللی قرار گرفت.
او که سال گذشته شمار نیروهای نظامی امریکا در افغانستان را در راستای استراتژی جدید خود علیه طالبان افزایش داده بود، حالا مجبور شده از این استراتژی جدید عقب نشینی کند، زیرا برتری میدانی طالبان هر روز بیشتر می‌شود و ناتوانی امریکا و متحدانش در بازگرداندن ثبات و آرامش به افغانستان جنگ زده را بیش از پیش در معرض قضاوت جهانی قرار می‌دهد. در سال ۲۰۱۷ به دستور ترامپ شمار نیروهای امریکایی حاضر در افغانستان از ۸ هزار و ۴۰۰ نفر به حدود ۱۴ هزار نفر افزایش یافت در حالی که طالبان پیشتر گفته بود، حضور نیروهای خارجی بزرگ‌ترین مانع پیش روی صلح افغانستان است.
شروط طالبان
از دیگر شروط طالبان برای شرکت در مذاکرات صلح افغانستان این است که تحریم‌ها علیه رهبران این گروه برداشته شود، نیروهای طالب که در زندان‌های افغانستان هستند، آزاد شوند و یک دفتر سیاسی رسمی برای این گروه راه‌اندازی شود. البته در سال ۲۰۱۳ در دوحه و به درخواست امریکا یک دفتر برای طالبان راه‌اندازی شد تا مذاکرات صلح تسهیل شود .این دفتر پس از جنجال‌ها بر سر به اهتزار درآمدن پرچم طالبان بر فراز این ساختمان، تعطیل شد و حامد کرزای، رئیس جمهوری وقت افغانستان مذاکرات صلح را به حالت تعلیق درآورد.
ندا آکیش
- 18
- 4
