علی ضیاء: دغدغه ای برای مقایسه شدن با دیگران را ندارم

به گزارش صبا، «فرمول یک» را روی آنتن دارد؛ برنامه‌ای عصرگاهی که به گفته خودش به شرط مقبولیت در بین مخاطبان، تا پایان امسال ادامه خواهد داشت؛ علی ضیاء، تهیه‌کننده و مجری برنامه عصرگاهی شبکه یک سیما که می‌گوید، در حال انجام کار خودم هستم، معیارهای نقش خودم را دنبال می‌کنم و با ایده‌ها و فکر خودم جلو می‌روم. با ضیا‌ء درخصوص ویژگی‌های این برنامه و تهیه‌کنندگی و اجرای توأمان به گفت‌وگو نشستیم که متن کامل این گپ‌وگفت پیش روی شماست.

بسیاری از مجریان خاصه آن‌هایی که در رده بالاتری نسبت به سایر مجریان تلویزیون قرار دارند، اغلب مایلند خودشان تهیه‌کنندگی برنامه‌ای که اجرا می‌کنند را بر عهده بگیرند، باتوجه به این‌که شما هم قبلا تجربه تهیه‌کنندگی داشته‌اید.

می‌توان این طور برداشت کرد که تهیه یک برنامه(«فرمول یک») به‌لحاظ آزادی عملی که در اختیار مجری قرار می‌دهد دارای اهمیت است؟

زمانی که در شبکه سه حضور داشتم پس از «ویتامین۳» در همه برنامه‌هایی که تولید کردیم، تهیه‌کننده بودم؛ بنابراین تهیه‌کنندگی در «فرمول یک» برای من تجربه جدیدی محسوب نمی‌شود؛ البته که به‌عنوان مثال در برنامه «ویتامین۳» لطف عزیزان گروهمان باعث شده بود در بیشتر تصمیم‌گیری‌ها در کنار تهیه‌کننده قرار بگیرم؛ اما فکر نمی‌کنم اگر الان تهیه‌کننده هستم صرفا به‌دلیل مقوله تصمیم‌گیری است، نه.

بعد از برنامه «ویتامین۳» که دو کار را انجام دادیم («امشب»، «نبش جنت‌آباد» و «بعضیا») که هنوز هم به آن برنامه‌ها تعلق خاطر دارم و فکر می‌کنم اگر رسالتی داشته باشم، ساختن و ادامه «بعضیا» است که زحمات زیادی برای آن کشیدیم و فرم زیبایی هم داشت.) تصور می‌کنم وقتی بستر تهیه‌کنندگی برای یک مجری فراهم می‌شود، اتفاقا کار را برای او دشوارتر می‌کند؛ تو باید به ظاهر، اجرا، کلام، رفتار و سوالات فکر کنی و از طرفی به آیتم‌ها، معاشرت‌ها، سفارش مدیران، لغو شدن حضور مهمان‌ها و هر اتفاق دیگری، که تهیه‌کننده باید به آن‌ها بیندیشد.

من با همه این دشواری‌ها، فضای تهیه‌کنندگی را دوست دارم؛ سایر دوستان من هم که وارد فضای تهیه‌کنندگی شده‌اند و شده بودند قطعا نگاه مختص به خود را دارند اما من برای این‌که نگاه و تاثیر خودم را در برنامه بیشتر کنم تهیه‌کنندگی نکرده‌ام بلکه فکر می‌کنم شیوه مدیریتی صحیح، نکته‌ای است که باید دقت زیادی به آن کرد؛ شما می‌توانی نظری بدهی و به آن هم عمل شود اما با یک سیستم مدیریتی اشتباه این نظر هم خراب می‌شود. شیوه مدیریتی یکپارچه، یگانه و صحیح می‌تواند در همه برنامه‌ها کارگشا باشد؛ آنچه من را برای تهیه‌کنندگی مجاب می‌کند این است که یک سیستم مدیریتی یکپارچه و عقلانی در فضای برنامه‌ام داشته باشم.

با این حساب می‌توان بحث مالی را هم به قضیه اضافه کرد؛ چرا که تهیه‌کنندگی به‌مثابه یک حاشیه امن محسوب می‌شود، آن هم برای مجری که هیچ ضمانتی برای فعالیت دائمی او در طی سال وجود ندارد.

این موضوع را درمورد مجریانی که خودتان هم به آن اشاره کردید(مجریان رده بالا) نمی‌توانم بپذیرم؛ بنابراین مطلب دیگری را به این موضوع اضافه می‌کنم، زمانی که یک مجری، تهیه‌کننده می‌شود آن هم در سطحی که راجع به آن صحبت می‌کنیم، اتفاقا تمام تلاش خود را به کار می‌گیرد که اگر جایی برای خرج وجود دارد، هزینه کند؛ به این علت که درنهایت منِ نوعی درآمدم را از خارج سازمان کسب می‌کنم و این درآمد نسبت به عایدی من از سازمان بیشتر است و چون من از بابت آن درآمد خیالم آسوده است خیلی راحت برای برنامه هزینه‌ می‌کنم، کار انجام می‌دهم و درنهایت دغدغه‌ای که این برنامه برای من آورده‌ای داشته باشد را ندارم، بلکه دغدغه من بیشتر ساختن یک برنامه خوب است.

در چند سال اخیر عمده برنامه‌های تلویزیونی گفت‌وگومحور هستند و قالب تاک‌شو را برای برنامه انتخاب می‌کنند؛ حضور یک مهمان که اغلب هم تکراری است و گفت‌وگو با او؛ از طرفی با حضور همین مهمان‌ها و در همین گفت‌وگوها کمتر شاهد جریان‌سازی هستیم؛

به‌عنوان نمونه برنامه‌ای مثل «کوله‌پشتی» یا «ماه عسل» که جزو پربیننده‌ترین برنامه‌های گفت‌وگومحور هستند هم در بعضی از قسمت‌ها، در خاطر مخاطب ماندگارند؛ تا چه زمانی قصد دارید با این قالب پیش بروید؟ «فرمول یک» هم بنا دارد جریان‌ساز باشد؟

تا آخر دنیا و تا زمانی که آدم‌ها روی کره زمین وجود دارند، نیازمند گفت‌وگو با یکدیگر هستند؛ شیوه صحیح برقراری ارتباط گفت‌وگو است و تا وقتی که گفت‌و گو کنیم، زندگی جریان دارد؛ درنتیجه مشکل ما این است که مونولوگ می‌گوییم، درصورتی‌که دیالوگ(گفت‌و‌گو) نجات‌بخش است؛

تا زمانی که فکرش را بکنید چنین برنامه‌هایی در کل دنیا و در تلویزیون ما وجود خواهند داشت؛ مدل و شیوه گفت‌وگو است که مخاطب خود را انتخاب می‌کند یعنی ما می‌توانیم به تعداد تمام مجریانی که در تلویزیون وجود دارند(که احتمالا تعدادشان۴۰۰، ۵۰۰ یا ۱۰۰۰ نفر است و من دقیق نمی‌دانم) با یک فرد شیوه گفت‌وگو داشته باشیم و با همان فرد مدل و شیوه گفت‌وگویی را رقم بزنیم که تا به حال کسی این کار را نکرده است. هر کسی از دریچه نگاه خود، دغدغه آن فرد را بیان می‌کند؛ ممکن است به تعداد مجریان و تهیه‌کنندگان برنامه‌ها، رویکرد متفاوت برای پرداختن به موضوعات وجود داشته باشد. بنابراین یک موضوع واحد می‌تواند رویکردهای متفاوت و فراوانی داشته باشد.

ممکن است مدل نگاه من به یک موضوع با نحوه نگرش آقای فردوسی‌پور متفاوت باشد(این مثال را به‌دلیل این‌که ویدئویی از مهمان ورزشی برنامه ما در «نود» پخش شد، می‌زنم)؛ من یک سوال ورزشی را با رویکردی اجتماعی مطرح می‌کنم و آقای فردوسی‌پور با رویکرد بسیار حرفه‌ای ورزشی؛ دغدغه این را ندارم که چه چیزی خوب است و چه کسی بهتر! وظیفه من این است که کارم را براساس معیارهای اخلاقی خودم انجام دهم؛ قائدتاً من هم یک‌سری مخاطب دارم یا پیدا می‌کنم که برنامه را خواهند دید؛ درنهایت این‌که همه برنامه‌ها و گفت‌وگوها تاثیرگذار باشند و تمام گفت‌وگوهای یک برنامه روتین و زنده، اتفاقی را در ذهن مخاطب به جا بگذارد غیرممکن است؛

مگر همه برنامه‌های مجریان خودمان و جهان و به یاد می‌مانند؟ مگر تمام اجراهای خانم اِلِن(که اکثر برنامه‌ها کپی بازی‌های ایشان است و انگار این خانم معیار تمام برنامه‌ها هستند) در جامعه خودشان خیلی تاثیرگذار بوده است؟ در جامعه ما هم همین‌طور است؛ باید دقیقا به این نقطه برسیم که مردم همیشه تلویزیونشان روشن نیست، برنامه‌هایشان را انتخاب می‌کنند و می‌بینند، به این معنی که مثلا بعد از ظهرها انتخاب شده، شبکه یک و «فرمول یک» را می‌بینند؛ بنابراین این اتفاق ممکن است برای سایر برنامه‌ها که شاید سطح تلاششان در مدل برنامه‌سازی کمتر است نیفتد که در این صورت دچار آسیب شده است، چراکه دیده نمی‌شوند.

اگر بخواهیم درخصوص زمان پخش برنامه صحبت کنیم شاید بسیاری به این موضوع قائلند که علی‌ ضیاء مجری شب نیست و برعکس برای یک برنامه صبحگاهی و نیمروزی مناسب است؛ چقدر این تفکیک و دسته‌بندی را می‌پذیرید؟ فکر می‌کنید «فرمول یک» در باکس عصرگاهی شبکه یک تا چه اندازه بر نحوه اجرای شما تاثیرگذار است؟

زمان برنامه، مسئله مهمی است؛ من قبلا معتقد بودم که تمام ساعات می‌توانند جزو ساعات پیک برنامه‌سازی باشند؛ اما الان که مردم به هر شکل درگیری‌های خاص خودشان را دارند، تلویزیون را هم انتخاب‌شده می‌بینند، زمان می‌تواند خیلی مهم باشد؛ البته که ما هم‌اکنون در حال تلاش برای یک برنامه عصرگاهی هستیم اما احساسم بر این است که قطعا در یک زمان شبانه هم می‌شود برنامه‌ای را روی آنتن برد البته با فرمی متفاوت و مجزا از این فرمی که در حال حاضر می‌بینید(البته بعد از طراحی مناسب و مطرح کردن با مدیران)؛ توجه داشته باشید که به یک برنامه روتین شبانه فکر نمی‌کنم بلکه برنامه‌ای برای دو شب پخش در هفته و نه بیشتر؛ حسن پخش «فرمول یک» در عصر و به‌عنوان یک برنامه عصرگاهی این است که ما هر روز در کنار مردم هستیم.

وقتی حرف از مجریان نمره‌یک مرد تلویزیون می‌شود در کنار نام چند نفر که بیشتر مردم در قدرت و تبحر آن‌ها هم‌عقیده هستند(رضا رشیدپور، محمدرضا شهیدی‌فر، فرزاد حسنی و احسان علیخانی) نام علی ضیاء هم دیده می‌شود؛ کمااین‌که در برنامه «سه ستاره» با انتخاب مردم، از شما به‌عنوان مجری برتر تقدیر شد؛ هم‌اکنون هم خودتان را جزو مجریان بزرگ تلویزیون و هم‌ردیف با نمره‌یک‌های اجرا می‌دانید؟

درخصوص این موضوع مردم باید نظر بدهند؛ من خیلی دغدغه چنین اتفاقی را ندارم، کار خود را می‌کنم؛ قطعا می‌دانم در چه سطحی قرار دارم؛ قطعا می‌دانم جزو درجه‌یک‌های تلویزیون هستم اما به آن بزرگواران فکر نمی‌کنم؛ در کنار این که حداقل به اندازه ۶-۵سال با آن‌ها اختلاف سنی داریم.

من برای یک نسل و فضای دیگری هستم؛ این‌که با یک نسل از خودم پیش‌رو‌تر مقایسه می‌شوم اتفاق بسیار خوبی است و خیلی دلپذیر است اما توجه داشته باشید که در حال انجام کار خودم هستم، معیارهای نقش خودم را دنبال می‌کنم، با ایده‌ها و فکر خودم جلو می‌روم؛ وقتی ۸-۷سال از عمر اجرای آن عزیزان گذشته بود من وارد عرصه اجرا در تلویزیون شدم؛ نتیجه خیلی خوب است که من با آن‌ها مقایسه شوم اما دغدغه مقایسه شدن با آن‌ها را ندارم؛ راستش را بخواهید حتی به آن‌ها فکر هم نمی‌کنم.

به‌عنوان سوال پایانی در ادامه تغییراتی در «فرمول» خواهیم دید؟ این برنامه تا چه زمانی روی آنتن خواهد بود؟

بله، از ابتدای مهر تا ۷آذر که در ماه محرم و صفر هستیم، یک فضا را انتخاب کرده‌ایم؛ از آذرماه تا شب یلدا یک‌سری تغییرات دیگر و بعد از شب یلدا نیز فرم دیگری را برای کار پیش‌بینی کرده‌ایم؛ در تلاشیم اگر این برنامه مورد قبول مخاطبان واقع شده باشد تا انتهای سال روی آنتن باشیم؛ عمدتا این طور است که ما ۷-۶ماه از سال برنامه داریم و ۷-۶ماه دیگر نه؛ این که مداوم روی آنتن باشیم، وجود ندارد.

لی‌لا سلمانی