چرا کاربران در فضای مجازی با چنین حجم گسترده‌ای به فیلم‎ «خانم یایا» حمله کردند؟

بر خلاف عنوان اولیه فیلم «ما شما رو دوست داریم خانم یایا» عمده تماشاگران این فیلم نشان دادند که مطلقاً «خانم یایا» را دوست ندارند؛ گواه این مدعا حمله بی‌سابقه مخاطبان به صفحه اینستاگرام عبدالرضا کاهانی، کارگردان این فیلم است.

هرچند انتقادهای تند و گاه توهین‌آمیز مخاطبان به صفحات سازندگان این فیلم در فضای مجازی، اتفاق تازه‌ای نیست و سازندگان «لس‌آنجلس تهران»هم در هفته‌های گذشته فضایی مشابه را تجربه کردند. کمتر از سه روز از اکران هر دو فیلم کافی بود تا معترضان دست به کار شوند و با کامنت‌های بسیار تند، عوامل فیلم را با لحنی بعضاً توهین‌آمیز بنوازند!

اصلاً خنده‌دار نیست!

اگر برای خرید بلیت سری به سینماتیکت بزنید، بر پیشانی همین سایت فروش، پوستری از فیلم تازه عبدالرضا کاهانی می‌بینید که روی آن نوشته «این فیلم اصلاً خنده‌دار نیست!» حضور بازیگرانی چون رضا عطاران و حمید فرخ‌نژاد در این فیلم و همین طور تیزر پخش شده از آن، اگر چه تماشای فیلمی طنزآمیز را به مخاطب وعده می‌دهد، اما کمدی نبودن این فیلم موضوعی بود که از همان ابتدا از سوی کاهانی تکذیب شد. او حتی با انتشار پستی در صفحه اینستاگرام خود نارضایتی‌اش را از تبلیغات فیلم اعلام کرد.

در همان زمان علاقه‌مندان سینمای کاهانی زیر همین پست اینستاگرامی در کامنت‌هایی اعلام کردند که بی‌صبرانه مشتاق اکران فیلم تازه‌اش هستند؛ اما تنها با گذشت کمتر از ۲۴ ساعت از اکران این فیلم، پیام‌ها رویه‌ای معکوس پیدا کرد و مخاطبان با لحنی مؤدبانه از کاهانی خواستند که برای ساخت این فیلم از مردم عذرخواهی کند:«نمی‌دونم انسان معتقدی هستین یا نه، ولی باید بگم بابت ریال به ریال فروش این فیلم حق‌الناس میفته گردنتون.»  تعداد زیادی از مخاطبان از هدر رفتن پول و وقت‌شان برای تماشای فیلم نوشتند: «هر جا جز ایران بود به خاطر کلاهبرداری واسه این فیلم و پولی که دادیم...

ازت شکایت می‌کردم و تا تهش می‌رفتم تا به خودت اجازه ندی زن و بچه مردمو به سخره بگیری.» برخی کاربران نیز از شکست این فیلم در مقایسه با دیگر آثار کاهانی انتقاد کردند: «چه اتفاقی باید برای یک کارگردان بیفته که از فیلم‌هایی مثل «اسب حیوان نجیبی است» و «بیست» برسه به اینجا و تا این حد نزول کنه...»، «... احساس کردم با دیدن این فیلم به چشم، مغز و جیبم تجاوز شد» و.... هزاران کامنت از این دست که نشان می‌دهد، تعداد پرشماری با اقرار ضمنی به اینکه توقع تماشای فیلمی طنز را داشته‌اند، دلیل نارضایتی‌شان را برآورده نشدن این انتظار عنوان می‌کنند: «هنوز مردم میان سینما کمترین توقع‌شون اینه که ۲ ساعت بخندن و شاد باشن و شما با بی‌وجدانی این حق رو پایمال کردین»،

«با دو تا هنرپیشه خوب فیلم ساختی تو این اوضاع مملکت انتظار می‌رفت یک لبخند رو لب مردم بیاری» و...

بخشی از کاربران هم انتقادات خود را متوجه بازیگران فیلم کرده و نوشته‌اند: «برای جامعه سینما و بازیگرانی همچون رضا عطاران و امین حیایی و حمید فرخ‌نژاد جهت اکران و بازی در همچین فیلمی باید گریست»، «آقای عطاران و آقای فرخ‌نژاد موقع خوندن فیلمنامه با چه درکی وارد این پروژه شدند» و...

ناسزاها و انتقادات تند معترضان البته محدود به صفحه سازندگان این فیلم نشده و کاربران در صفحه رضا عطاران هم با عباراتی مشابه به این بازیگر، حمید فرخ‌نژاد و امین حیایی تاخته‌اند. حمید فرخ‌نژاد که پس از حواشی ایجاد شده برای پست‌های انتقادی‌اش بخش کامنت‌ها را بسته است، در واکنش به حجم انتقادات مطرح شده با انتشار پستی عنوان کرد: «همان گونه که از طرف تهیه‌کنندگان محترم عنوان شده این فیلم وجاهت طنز ندارد ولی متأسفانه به‌دلیل نوع تبلیغات توقع یک فیلم طنز برای مخاطب به وجود آمده که موجبات نارضایتی بعضی از تماشاگران رو به وجود آورده، لازمه تأکید مجدد کنم این فیلم طنز نیست و منم تهیه‌کننده فیلم نیستم و لطفاً به جون من غر نزنید.»

بحث سلیقه نیست

اما چنان که پیش‌تر گفتیم، «خانم یایا» اولین فیلمی نیست که از حمله و خشم کاربران و مخاطبان در امان نمانده؛ «لس‌آنجلس تهران» تینا پاکروان نیز در همان روزهای آغازین اکران فضایی مشابه را تجربه کرد و علاوه بر عوامل سازنده حضور پرویز پرستویی در این فیلم هم با انتقادات تند و تیز همراه شد. مهناز افشار دیگر بازیگر این فیلم در واکنش به انتقادات مطرح شده، با توجه به حجم زیاد انتقادات و لحن و ادبیات عجیب آن، شائبه سازمان یافته بودن اعتراضات را مطرح کرد: «اینکه یک فیلم سینمایی یا هر چیزی را دوست داشته باشیم یا نه حق طبیعی همه است و نباید معترض دوست نداشتن یا داشتن اون ها شد!

اما وقتی مواجه میشی به جملاتی چون: من قسم خوردم زیر آب این فیلم رو بزنم، یکم از انصاف به دوره و کاملاً معلوم میشه دیگه بحث سلیقه نیست.» حمله بی‌سابقه کاربران فضای مجازی به دو فیلم «خانم یایا» و «لس آنجلس تهران» و واکنش‌های شکل گرفته علیه این دو فیلم در روزهایی که فیلم‌هایی همچون «وای آمپول»، «لازانیا» و «هشتگ» و... در حال اکران هستند، موضوعی است که در گفت‌وگو با آرش خوشخو منتقد فیلم و سردبیر روزنامه «هفت صبح» و کیوان کثیریان، منتقد سینما، در میان گذاشته‌ایم. کثیریان بخشی از هجمه‌های ایجاد شده را سازمان یافته می‌داند و خوشخو معتقد است خشم نهفته در فضای مجازی است که بر سر این دو فیلم سرریز شده است. با حذف سؤالات مطرح شده ماحصل گفته‌های آنها را در ادامه می‌خوانید.

نرگس عاشوری