جنیفر فاکس در فیلم سینمای «قصه» به‌گذشته خود سفر می‌کند

جنیفر فاکس سناریست و کارگردان زن ۵۹ ساله امریکایی در فیلم سینمایی اخیرش به نام «قصه» که برای شبکه «HBO» ساخته شده، به‌گذشته خود سفر می‌کند و رنج مقطعی از زندگی‌اش را تشریح می‌کند که مصروف رسیدگی به آسیب‌های جسمانی و روحی وی شد. کودک آزاری یا آسیب‌رسانی‌های جسمی و روحی به جوانان در این مقاطع حساس از زندگی افراد پدیده تازه‌ای در غرب نیست و ریشه در کم توجهی سردمداران سیاسی و اجتماعی این منطقه از جهان به مسائلی از این دست و سهل‌انگاری‌های موجود دارد

و این چنین است که نوجوانان بسیاری در شرایطی بتدریج وارد جامعه و جزئی از جمعیت بزرگسال کشور‌شان می‌شوند که زخم روحی عمیق درمان نکرده‌ای را که محصول ظلم‌های همین ایام از سوی وابستگان نزدیک‌شان است، با خود حمل می‌کنند و رازهای آن مثل یک خوره در درازمدت آنها را می‌خورد و زندگی‌های بعدی آنان را هنوز شکل نگرفته، مضمحل می‌کند.

فیلم «قصه» که لورا درن کهنه کار نقش جنیفر فاکس را در آن در ایام بزرگسالی او و بواقع در دوران فعلی ایفا می‌کند و سایر هنرپیشه‌های شاخص آن ایزابل نلیسه، الیزابت دبیسکی، جیسن ریتر، فرانسیس کان روی، جان هرد و الن برشتاین مسن‌ هستند، این تفاوت را با بسیاری از فیلم‌های مرتبط با این موضوع دارد که ماجرای ظلم صورت گرفته در حق جنیفر در مسیر داستان تشریح می‌شود و کوششی برای پنهان نگه داشتن آن صورت نمی‌پذیرد و بنابراین فیلم فاکس شرحی بر خسران‌های حاصل و تلاش برای تفوق بر آن است. با این حال جنیفر فاکس از اینکه با فیلم او در دو‌ماه اخیر برخورد خوبی صورت گرفته، راضی است و ثمرات آن را بر کل جامعه غرب نیک می‌داند.

اینها دغدغه مردم نیستند

فاکس در اوایل تابستان ۲۰۱۸ می‌گوید: زحمت زیادی کشیدیم تا این فیلم تحقق یابد و استرس‌ها در ارتباط با آن زیاد بود اما وقتی برای نخستین‌بار در جشنواره معتبر سان دنس پخش شد و استقبال عظیمی از آن صورت گرفت، احساس رضایت کردم. معمولاً در غرب این گونه فیلم‌ها با نظر مساعدی از این دست مواجه نمی‌شوند زیرا اصولاً دغدغه اکثر مردم نیستند و آنها موضوعات مهیج و خیالی را بر آسیب‌های واقعی ایام نوجوانی ارجح می‌دارند و آن قدرها هم به‌دنبال یافتن راه توقف بر این خسران‌ها نیستند. به‌واقع رفتار من و برخی هنرمندان دیگر به سوی چنین پروژه‌هایی پرداختن به سوژه‌هایی است که از نظر برخی‌ها یک تابو بوده و هست.

هیچ‌کس پا پیش نمی‌گذاشت

از همه بدتر و سخت‌تر متقاعد کردن سرمایه‌گذاران و توزیع‌کنندگان فیلم‌ها برای ارائه بودجه تولید این فیلم وسپس توزیع آن در مکان‌های مورد نظر بود. در ابتدا هیچ‌کس پاپیش نمی‌گذاشت ولی به آرامی «HBO» که همان سازمان موسوم به هوم باکس آفیس است، وارد عمل شد و طبق شناسایی و پیشینه‌ای که از آن در دست است، این کار را به شکلی کامل و سریع انجام داد. موضوع دیگر رنج‌های جنیفر فاکس در راه نوشتن این داستان و سپس به تصویر کشیدن آن بود زیرا به زندگی خود او مربوط می‌شد و بخش مهم و پنهان مانده آن را رو می‌کرد.

سرم شلوغ بود

فاکس در این زمینه می‌گوید: از قضا در ماه‌های منتهی به شروع ساخت آن فیلم سرم شلوغ بود و ابتدا سریال تلویزیونی «اعترافات یک زن آزاد» را در دست تهیه داشتم و بعد از آن پروژه «تناسخ» را به مرحله ساخت و تکامل رساندم. به‌واقع به مدت ۲۰ سال روی طرح تناسخ فکر و کار کرده بودم و درباره ارتباط یک پدر بودایی با پسرش است و طرف مقابل ما یعنی تهیه‌کنندگان این مجموعه نیز درباره آن اشتیاق زیادی نشان می‌دادند. این چنین بود که کار ساخت فیلم «قصه» نیز به سختی و به‌طور فشرده شروع شد. جالب است بدانید که پایه و چارچوب اصلی این قصه را در سال ۱۹۸۳ نوشته بودم و این یعنی پروژه «قصه» ۳۵ سال زمان برد تا به نقطه تکوین خود برسد.

شرایطی همچون امروز

اما جنیفر فاکس تصمیم گرفت زمان وقوع اتفاقات فیلم را که به‌حدود ۴۵ سال پیش بازمی‌گردد، در این فیلم به امروز و شرایط همچون حال حاضر منتقل‌ کند. فاکس در این‌باره می‌گوید: وقتی آن اتفاق تلخ برای من افتاد ۱۳ سال بیشتر نداشتم و امروز و در زمان تهیه فیلم به‌ رغم تغییرات فراوانی که در من به‌ وجود آمده است، باز روحیات یک نوجوان را دارم و شرایط آن زمان را همچنان حس می‌کنم.

البته بعضی افکار خود در آن زمان را به یاد نمی‌آوردم و از خود می‌پرسیدم چطور می‌توانم کاراکتری را بشکافم که برایم غریبه شده است. سپس به این نتیجه رسیدم که با آن کاراکتر و به‌واقع با خودم در سن ۱۳ سالگی یک محاوره خیالی داشته باشم تا از این طریق از بافت وجودی و ایده‌هایم در سال‌های دور سردربیاورم. در هر حال این یک فانتزی شیرین و خیالی صرف نبود و گذشته همیشه برایم بسیار جدی و واقعی بوده است.

یک زن جوان واقعی

جنیفر فاکس در این فیلم هم نسخه جوان و هم نسخه مسن‌تر کاراکتر خود را به نمایش گذاشته است و همین مسأله در عین حلاجی کردن هر چه بیشتر کاراکتر اصلی، آن را با معضلات فزون‌تری هم مواجه کرده است. مشکل اصلی فاکس این بود که کسی را بیابد که همان قدر که لورا درن در ایفای نسخه مسن جنیفر موفق بود، نما و ظاهر بسیار جوان‌تر او را هم بخوبی از آب دربیاورد. این‌چنین بود که ایزابل نلیسه انتخاب شد که دختری نو‌جوان و به‌صورت ظاهر چندان دور و متفاوت با درن نیست. چنان زنی نباید فقط یک چهره ظاهری و متکی به سیمایی خوش می‌بود بلکه باید زنی بسیار جوان مقابل مردم قرار می‌گرفت که واقعی باشد و به جبر جوانی بینندگان را بلافاصله به یاد لولیتا نیندازد.

در اتاق ادیت

با بازی حساب شده نلیسه چنین موجودی بر پرده نقره‌ای شکل گرفته است و فاکس در این باره هم می‌گوید: در نهایت من کسی را می‌خواستم و انتخابش هم کردم که فقط زیبایی‌اش مبنا نباشد بلکه واقعیاتی که ما می‌خواستیم در چهره او جلوه‌گری کند. ما برای اینکه نلیسه احساس راحتی کند، صحنه مربوط به برخورد کاراکتر جیسن ریتر با وی را نیز در چند برداشت و به طور مجزا گرفتیم. یکی قسمتی است که نلیسه صحنه را به تنهایی بازی می‌کند و دیگری نماهایی که از ریتر می‌گیریم و اینها در اتاق ادیت ادغام شدند.

این چنین بود که ما حتی صحنه مربوط به تهاجم به کاراکتر جنیفر نوجوان را بدون هیچ حرکتی که آزاردهنده باشد گرفتیم و ایزابل نلیسه هم که بسیار جوان‌تراز لورا درن و به‌تبع آن آسیب‌پذیرتر است، گلایه‌ای از روال موجود نکرد. ما طبق سناریو و براساس روالی پیش رفتیم که واقعاً اتفاق افتاده بود و ما چیزی را به تصویر کشیدیم که برای بسیاری از زنان مورد ظلم واقع شده در جهان روی داده و به سبب مأخوذ به حیا بودن آن افراد، هرگز افشا نشده است.

وصال روحانـي