«مرگ تلویزیونها حتمی است». این عبارت چند سالی است که نقل محافل علمی دنیا شده است.
در آمارهايي كه امسال از طرفداران پروپاقرص فيلمهاي سينمايي و برنامههاي تلويزيوني در آمريكا گرفته شده، تعداد قابلتوجهي از آنها حاضر هستند تلويزيونهايشان را كنار بگذارند و به جاي آن از تلويزيونهاي اينترنتي، اپليكيشنهاي نمايش فيلم و سريال يا وب براي تماشاي فيلم استفاده كنند.
علاوه براين آخرين آمار جهاني نشان ميدهد كه بهصورت ميانگين كاربران جهان در سال۲۰۱۸ روزانه ۱۵۷دقيقـــه از اينترنت استفاده ميكنند. اين در حالي است كه ميزان متوسط استفاده از تلويزيون در جهان بهصورت روزانه ۱۶۴دقيقه تخمين زده شدهاست. در سال۲۰۰۹ اما اين رقم ۱۸۸دقيقه استفاده روزانه تلويزيون و ۴۹دقيقه استفاده از اينترنت بوده است. بخشي مهمي از اين ماجرا بهخاطر كشيدن شدن پاي همهچيز و حتي سرگرمي به فضاي آنلاين است.
بنا بر پژوهشي كه نتايج آن را شبكه CNCB آمريكا منتشر كرده، درنظرسنجياي كه از ۲۶هزار بيننده عمده تلويزيون در ۲۶كشور جهان در سال۲۰۱۷ انجام شده، فقط ۲۳درصد آنها از تلويزيونهاي كابلـــي و معمولي استفاده ميكنند. در بين شهرونداني كه در آمريكا زندگي ميكنند، اين آمار فقط حدود ۲۵درصد است.
اين اعداد شايد قابلتوجه بهنظر برسد اما زماني بيشتر جلب توجه ميكند كه مشخص شود، فقط يك سال پيش اين آمار بسيار بيشتر از اينها بود و بهنظر نميرسيد چنين جهش بزرگي در دنياي تلويزيون شكل بگيرد. در سال۲۰۱۶ حدود ۵۲درصد از مردم دنيا و ۵۹درصد از آمريكاييها، تلويزيونهاي كابلي را ميديدند.
فارغ از تماشاي اخبار و گرفتن اطلاعات، يكي از كاركردهاي مهم تلويزيون در تمام سالهاي بعد از اختراعش، سرگرم كردن مخاطب بود كه طبق گفته «گوين من»، رئيس شركت «اكسنتور» كه در زمينه تجارت تلويزيوني فعاليت ميكند، «هرچند بخشي از مردم هنوز هم بهطور گستردهاي برنامههاي سرگرمكننده تلويزيوني را نگاه ميكنند اما اگر همين برنامهها در فضاي آنلاين، روي لپتاپها يا موبايلهايشان در دسترس باشد، تلويزيون را كنار ميگذارند.»
در بين كساني كه از ابزارهاي ديجيتال استفاده ميكنند هم سليقهها متفاوت است. از هر ۱۰ آمريكايي كه از رسانههاي ديجيتال براي سرگرمي استفاده ميكند، ۴نفرشان از لپتاپ يا كامپيوترهاي روميزي استفاده ميكنند، ۱۳درصد موبايل را ترجيح ميدهند و ۱۹درصد همان تلويزيونهاي سنتي را به اينترنت متصل ميكنند. مورد آخر بهخصوص در زمانهايي كاربرد دارد كه آنها بخواهند مسابقههاي ورزشي را تماشا كنند. تماشاگران اينترنتي ترجيح ميدهند به جاي تماشاي برنامههاي زنده، نسخه ضبط شده آن را در اختيار داشته باشند؛ امكاني كه در سيستمهاي سنتي مهيا نيست.
سايتهاي نتفليكس، هولو و آمازون پربينندهترين تلويزيونهاي آمريكايي هستند و يوتيوب براي جستوجوي ويدئوهاي جذاب كاربرد بيشتري دارد. اين تب و تاب ويژه جوانها هم نيست. حدود ۸درصد از كل جمعيت آمريكا كه قبلا تلويزيون معمولي تماشا ميكردهاند و در طول يك سال گذشته شبكههاي اينترنتي را جايگزين آن كردهاند، ميانگين سني ۴۳سال دارند.
ايران در آستانه جهش
در ايران هم وضع به همين منوال جلو ميرود. هرچند آمار دقيقي از تماشاي تلويزيون در دسترس نيست اما استفاده از شبكههاي مجازي توسط رسانه ملي و استقبال مردم از اپليكيشنهاي نمايش فيلم نشان ميدهد كه بازار جديدي در اين حوزه در حال شكلگيري است.
هرچند بازار تلويزيون در ايران گرفتار چالشهايي ازجمله مناسب بودن برنامهها براي مخاطبان تا محدوديت حجم اينترنت مصرفي كاربر است اما اپراتورهاي ارائهدهنده خدمات اينترنتي در كشور قراردادهايي را با سازندگان اپليكيشن منعقد كردهاند تا حجم مصرفي مشتركانشان كم نشود و مشتريهاي بيشتري با رعايت حق مولف فيلمهاي مورد علاقهشان را آنلاين ببينند.
كم شدن بينندگان تلويزيون در آمريكا، بازار تبليغات را هم تحتتأثير قرار داده و باعث شده تا كمپانيهاي بزرگ براي نمايش خدماتشان به جاي تلويزيون در اپليكيشنها متمركز شوند. اين جهش هنوز در ايران اتفاق نيفتاده است.
- 11
- 6