رشد اقتصادی ۶ درصدی دور از ذهن نیست

محمدباقر صدری در گفت‌وگو با ایسنا، درباره‌ وضعیت رشد اقتصادی در یکسال گذشته ایران، اظهار کرد: براساس مطالعات بین‌المللی انجام شده برای هر واحد رشد اقتصادی نیازمند سرمایه‌گذاری در مبلغ مشخص است. مثلا براساس برآوردها در پنج سال گذشته برای این‌که اقتصاد ایران شاهد یک درصد رشد اقتصادی باشد نیازمند هشت میلیارد دلار سرمایه‌گذاری است که بخشی از آن می‌تواند در داخل صورت گرفته و بخش دیگر می‌تواند خارجی باشد.

وی افزود: البته کشورهای دنیا نوع دیگری از رشد را تجربه می‌کنند و آن رشد اقتصادی در کشورهای نفت‌خیز که حاصل فروش نفت است. بر اثر افزایش قیمت و تولید و فروش نفت اقتصادهای کشورهای نفت‌خیز رشد اقتصادی را تجربه می‌کند.

این اقتصاددان به رشد اقتصادی سال جاری اشاره کرد و گفت: به دنبال تحریم‌هایی که در گذشته تجربه کردیم، فروش نفت روزانه که کمتر از یک میلیون بشکه کاهش یافته بود، ولی اکنون در اواخر سال ۱۳۹۵ نزدیک به سه میلیون بشکه نفت می‌فروشیم، بنابراین بخش مهمی از رشد اقتصادی سال جاری از درآمدهای نفتی حاصل می‌شود.

وی به رشد اقتصادی هشت درصدی پیش‌بینی شده در جریان برنامه ششم توسعه اشاره کرد و افزود: البته رشد اقتصادی هشت درصدی که در طی برنامه ششم پیش‌بینی شده است فقط مربوط به برنامه ششم نیست، بلکه ما در برنامه پنجم و چهارم نیز رشد اقتصادی هشت درصدی را پیش‌بینی کرده بودیم، ولی این میزان محقق نشد.

صدری درباره برنامه‌های توسعه اقتصادی در ایران چنین توضیح داد: بعد از انقلاب سال ۱۳۵۷ موفق‌ترین برنامه توسعه، برنامه سوم بود که ۵۳ درصد آن عملیاتی شد، ولی باقی برنامه‌های توسعه توفیق اجرایی شدن را نداشتند. متاسفانه برنامه چهارم توسعه که آن را اقتصاددان متبحری مانند حمیدرضا برادران شرکا نوشته بود اجرا نشد و گزارشی هم از نحوه‌ی اجرا و درصد توفیقات آن در بخش‌های مختلف ارائه نشد. برنامه پنجم توسعه را که دولت برباد دهنده ۷۵۰  میلیارد دلار درآمد نفتی تنظیم کرده بود یکسال بیش از موعد مقرر تمدید شده و هنوز اجرا می‌شود و در نتیجه گزارشی را از عملکرد این برنامه نیز ارائه نشده است. در نتیجه تصویر روشنی وجود ندارد از این‌که برنامه چهارم و پنجم توسعه چقدر توانست اقدامات لازم برای رسیدن به رشد اقتصادی را محقق کند موضوعی که واضح است این است که نتیجه حاصل آمده با رشد اقتصادی پیش‌بینی شده در این برنامه‌ها همخوانی نداشت.

این اقتصاددان درباره نقش بهره‌وری در رشد اقتصادی نیز گفت: بهره‌وری یکی از موارد موثر در رشد اقتصادی است. در برنامه ششم توسعه بخشی از رشد اقتصادی هشت درصدی یعنی معادل ۲.۷ درصد از محل افزایش بهره‌وری حاصل شده است. با این همه باید در نظر داشت که در برنامه‌های گذشته حداکثر رشد حاصل از بهره‌وری در حدود ۱.۶ درصد و در محل برنامه سوم توسعه بوده است. در برنامه چهارم توسعه نیز گرچه گزارشی ارائه نشد ولی به نظر می‌رسد رشد حاصل از بهره‌وری کمتر از یک درصد باشد. در برنامه پنجم توسعه اگر تلاش خود را بکنیم در حدود یک درصد خواهد بود.

وی همچنین اظهار کرد: فارغ از این‌که در گذشته چه اتفاقی افتاد و در سال گذشته رشد اقتصادی چه وضعیتی را گذراند نکته‌ای که حائز اهمیت است این است که از سال آینده دولت دوازدهم بر سر کار خواهد آمد و طبق برنامه ششم توسعه باید بتوانیم رشد اقتصادی هشت درصدی را محقق کنیم. البته به نظر من این رقم برای سال ۱۳۹۶ محقق نخواهد شد، ولی با شروطی می‌توانیم به رشد اقتصادی شش درصدی برسیم. ابتدا این‌که شرایط  به گونه‌ای فراهم کنیم که جذب سرمایه‌گذاری خارجی به کشور انجام شود.

این اقتصاددان توضیح داد: وزیر اقتصاد چندی پیش خبری از جذب ۱.۵ میلیارد دلاری سرمایه‌گذاری خارجی به اقتصاد ایران داده است که این میزان می‌تواند بخشی از رشد اقتصادی سال آینده را محقق کند، در این زمینه تاکید می‌کنم که فراهم کردن بسترهای لازم برای سرمایه‌گذاری خارجی اهمیت زیادی دارد ضمن این‌که انتظار می‌رود سال آینده بتوانیم در حدود یک درصد بهره‌وری داشته باشیم در نتیجه رشد اقتصادی شش درصدی برای سال آینده محتمل است.