افت ۲۰۰ واحدی نماگر بورس تهران

نماگر بورس تهران معاملات روز یکشنبه را با افت ۲۰۰ واحدی (معادل ۲/ ۰ درصد) و واگذاری کانال ۱۱۱ هزار واحدی به پایان رساند. نگرانی از آینده برجام، ریزش شدید قیمت فلزات در بازارهای جهانی طی معاملات هفته گذشته به دنبال تشدید جنگ تجاری میان آمریکا و چین و همچنین شنیده‌هایی درخصوص تداوم اخذ سیاست‌های دستوری از سوی دولت به منظور تعیین نرخ دلار در بازار ثانویه ارز، فضای معاملات در بورس تهران را با تردید همراه کرده است.

این روند در روز ابتدایی هفته به افت ۱۴۳۸ واحدی شاخص سهام انجامید اما در ادامه در معاملات روز یکشنبه به‌رغم نزدیک شدن به انجام عرضه اولیه شرکت پتروشیمی پارس از شتاب افت قیمت‌ها کاسته شد و شاخص کل افت ۲/ ۰ درصدی را تجربه کرد. هر‌چند به باور برخی فعالان بازار، انتشار آگهی یک عرضه اولیه بزرگ در بورس تهران، می‌توانست بر حجم فروش سهام بیفزاید، اما کاسته شدن از فشار فروش در معاملات روز یکشنبه، نشان داد همچنان بازار سهام از حمایت‌های بنیادی بهره می‌برد. وجود پتانسیل‌ بنیادی بر تفکیک میان سهام بورسی از نگاه سهامداران تاکید می‌کند.

 جدال میان دو گروه بورسی

در یک نگاه می‌توان سهام بورسی را در دو دسته طبقه‌بندی کرد. در دسته اول سهام ارزنده موجود در بازار قرار می‌گیرند. این دسته عرضه‌های اولیه جذاب و البته سهامی که از حمایت‌های بنیادی لازم برخوردار است و چشم‌انداز مثبتی پیش‌روی معامله‌گران قرار می‌دهد را در برمی‌گیرد. دسته دوم اما سهامی هستند که تنها به واسطه ورود نقدینگی حرکت می‌کنند و روی موج جریانات سفته‌بازانه، سود از آن سهامداران خود می‌کنند.

تجربه نشان داده است سهام ارزنده می‌تواند مانع از رشدجریان‌های سفته‌بازی در بازار سهام شود. به این ترتیب معامله‌گران برای تامین نقدینگی لازم برای خرید سهام عرضه اولیه، از فروش سهام موجود در پرتفوی خود که به لحاظ بنیادی، در حین ارزندگی، از قابلیت سوددهی لازم نیز برخوردارند، پرهیز می‌کنند. این موضوع خود می‌تواند مانع از ایجاد حباب در بازار شود. هر‌چند ممکن است بخشی از این نقدینگی نیز از فروش نمادهای ارزنده موجود در پرتفوی معامله‌گران خرد تامین شود اما این رویه موقتی قلمداد می‌شود.

فردا (چهارشنبه ۲۰ تیرماه)، بورس تهران شاهد عرضه اولیه سهام پتروشیمی پارس با سرمایه ۶۰۰ میلیارد تومانی خواهد بود. این عرضه با سقف قیمتی ۲۴۰۰ تومان و سهمیه ۴ هزار سهمی به بازار عرضه می‌شود و حداقل به ۷۲۰ میلیارد تومان نقدینگی (در صورت عرضه ۵ درصد از سهام مذکور) نیاز دارد.

در حال‌حاضر «پارس» از نظر کارشناسان از ارزندگی مناسبی برخوردار است؛ از این‌رو در صورت ارزنده بودن این سهم فشار فروشی که از بابت این عرضه اولیه به بازار تحمیل می شود، ممکن است موقتی باشد و در ادامه شاهد حرکت سهام به سمت ارزش ذاتی خود خواهیم بود. در مجموع اما آنچه عیان است، در وضعیت کنونی حاکم بر اقتصاد ایران، با افزایش جذابیت بازار سهام شاهد حرکت نقدینگی از دیگر بازارهای موازی به‌ویژه بازارهای سفته‌بازانه به سمت بورس خواهیم بود. نتیجه افزایش عرضه‌های اولیه جذاب و بزرگ نیز ایجاد بازاری بزرگتر و پویاتر است که با وسیع‌ کردن زمین بازی معامله‌گران، گزینه‌های بیشتر و جذاب‌تری را در اختیار معامله‌گران حرفه‌ای قرار می‌دهد و البته فضا را برای رونق بورس مهیا می‌سازد.

 هفته ضعیف بازارهای جهانی

طی روزهای اخیر شاهد ریزش شدید برخی فلزات اساسی بوده‌ایم. ریزشی قیمتی که حالا دیگر ارتباطی به روند عرضه و تقاضایفلزات ندارد و از نگرانی‌های مربوط به جنگ‌های تجاری نشات می‌گیرد. روز جمعه (۶ جولای) آمریکا رسما اقدام به اجرایی کردن اخذ تعرفه وارداتی بر ۳۴ میلیارد دلار از کالاهای چینی کرد. این اقدام بی‌جواب نماند و چین نیز اقدامات متقابلی با این کار آمریکایی‌ها را در دستور کار قرار داد. این در حالی‌ است که انتظار می‌رود طی هفته‌های آتی شاهد وضع تعرفه‌ای دیگر به ارزش ۱۶ میلیارد دلار باشیم.

این وضعیت سبب شد تا در هفته گذشته شاهد ریزش بیش از ۵ درصدی بهای مس باشیم. دیگر فلزات نیز در هفته مزبور افت بین ۴ تا ۸ درصدی را تجربه کردند.  دیروز اما با بازگشایی بازارهای جهانی، اندکی از هیجانات ناشی از جنگ تعرفه‌ای چین و آمریکا در روز جمعه کاسته شد و شاهد بازگشت سرمایه‌گذاران به بازار بودیم. در بورس لندن، بهای مس با رشد ۲/ ۱ درصدی، به ۶۴۰۰دلار در هر تن رسید. قیمت آلومینیوم نیز با رشد بیش از ۸/ ۰ درصدی همراه شد و ۲۱۰۵ دلار در هر تن معامله شد. سرب نیز در این روز با رشد قیمت ۴/ ۰ درصدی، ۲۳۴۷ دلار در هر تن قیمت خورد. در بورس شانگهای نیز میلگرد با رشد ۶/ ۱درصدی، ۳۸۳۰ یوآن معادل ۵۱/ ۵۷۸ دلار به ازای هر تن مورد دادوستد قرار گرفت.  

عرضه‌های پرتقاضا در بورس کالا

بورس کالا روز یکشنبه، میزبان عرضه‌ محصولات دو شرکت صنایع ملی مس ایران و فولاد خوزستان بود. شرکت ملی صنایع مس ایران در این روز، یک هزار تن مس مفتول با قیمت پایه ۲۸ هزار و ۵۷۴ تومان یعنی ۷/ ۴ درصد کمتر از قیمت پایه عرضه پیشین (با توجه به کاهش بهای مس در بورس فلزات لندن) این محصول به بازار عرضه کرد.

تقاضای قابل‌توجه این محصول اما سبب شد تا این معامله با رشد ۱۰ درصدی نسبت به قیمت پایه، در سقف قیمتی (۳۱ هزار و ۴۳۱ تومان) انجام شود. در عین حال در این روز، ۲ هزار تن مس کاتد شرکت ملی مس ایران با قیمت پایه ۲۷ هزار و ۶۳۵ تومان در بورس کالا عرضه شد که افت بیش از ۳ درصدی نسبت به عرضه پیشین را نشان می‌داد. با این حال حجم قابل توجه تقاضا سبب شد تا قیمت پایانی این محصول با رشد ۱۰ درصدی نسبت به قیمت پایه، در سقف قیمتی ۳۰ هزار و ۳۹۸ تومان قرار گیرد.فولاد خوزستان نیز ۳۰ هزار تن شمش بلوم را بدون تغییر نسبت به عرضه پیشین با قیمت پایه ۲ هزار و ۳۴۰ تومان به بازار عرضه کرد. این محصول نیز با تقاضای ۱۱۳ هزار تنی در سقف قیمت ۲ هزار و ۵۷۴ تومان (رشد ۱۰ درصدی نسبت به قیمت پایه) همراه شد.

 از صنایع بورسی چه خبر؟

بررسی روند صنایع بورسی در روز یکشنبه نشان می‌دهد از ۳۸ ‌صنعت مورد بررسی، تنها ۸ صنعت با رشد شاخص همراه شدند و در مقابل شاهد کاهش شاخص ۲۸ صنعت بورسی بودیم.شاخص گروه فلزات اساسی در این روز با افت ۳/ ۰ درصدی مواجه شد. در این گروه نماد معاملاتی شرکت فولاد مبارکه با وجود حمایت محسوس حقوقی‌ها، در محدوده منفی قیمتی نوسان کرد. در میان نمادهای فولادی نیز «کاوه» و «فخوز» معاملات روزانه خود را با افت قیمت به پایان رساندند. در میان نمادهای روی‌محور اما شاهد نوسانات اندک در محدوده مثبت قیمتی بودیم؛ به‌طوری که «فاسمین» و «فرآور» به ترتیب با افزایش ۵/ ۱ و ۷/ ۰ درصدی قیمت همراه شدند.

در گروه معدنی‌ها نیز روز یکشنبه شاهد افت حدود یک درصدی شاخص صنعت بودیم. در این گروه نیز اکثر نمادها به دنبال فشار فروش موجود با افت قیمت مواجه شدند. هر چند برخی از نمادهای این گروه همچون «کگل» و «کچاد» در ساعات اولیه معاملات به مدد نقش‌های حمایتی، در محدوده مثبت قیمتی حرکت می‌کردند، در نهایت با افت قیمت به معاملات روزانه خود پایان دادند. در این گروه شرکت صنعتی و معدنی چادرملو صورت‌های مالی فصل بهار خود را روانه سامانه کدال کردند. بر اساس این گزارش، «کچاد» موفق به تحقق ۱۴۲ ریال سود به ازای هر سهم در سه ماه نخست سال جاری شده است که نسبت به مدت مشابه سال گذشته افزایش ۱۲۲ درصدی را نشان می‌دهد. مهم‌ترین دلیل این رشد را می‌توان افزایش ۱۱۴ درصدی فروش این شرکت ارزیابی کرد.

در گروه خودرویی‌ اما روز یکشنبه به دنبال شناسایی سود، شاهد تشدید فشار فروش و افت قیمتی نمادهای زیرمجموعه بودیم. همان‌طور که به دفعات مورد تاکید قرار گرفته است، خودرویی‌ها بیشترین تاثیر را از ریسک‌های سیستماتیک می‌پذیرند. در این خصوص نیز هر گونه خبر منفی از مذاکره ایران با طرف‌های اروپایی درباره برجام می‌تواند قیمت سهام نمادهای این گروه را تحت فشار قرار دهد.

 همگام با بازیگران

روز یکشنبه، برای دومین روز متوالی، خالص تغییر مالکیت به نام معامله‌گران حقوقی بازار رقم خورد و افزون بر ۲۳ میلیون سهم به ارزش ۱۵ میلیارد تومان از پرتفوی معامله‌گران حقیقی به سبد سهام حقوقی‌ها افزوده شد. بیشترین خالص خرید سهامداران عمده در نمادهای زیرمجموعه فلزی - معدنی به ثبت رسید. به این ترتیب خالص خرید حقوقی‌ها در گروه فلزات اساسی به حدود ۶ میلیارد تومان رسید.

معدنی‌ها نیز در این روز شاهد تغییر مالکیت ۲ میلیارد و ۴۰۰ میلیون تومانی به نفع حقوقی‌ها بودند.  در صدر خرید معامله‌گران حقوقی، تمایل به جمع‌آوری سهام شرکت فولاد مبارکه قرار داشت. خالص خرید حقوقی‌ها در نماد مزبور به ۷ میلیون سهم به ارزش حدود ۲ میلیارد و ۷۰۰ تومان بالغ شد. نماد معاملاتی شرکت فولاد کاوه جنوب کیش نیز در این روز شاهد تغییر مالکیت ۲‌میلیارد و ۴۰۰ میلیون تومانی به نفع معامله‌گران عمده بازار بود.

در آن سوی بازار اما شرکت سرمایه‌گذاری توکا فولاد شاهد بیشترین خرید سهام از سوی حقیقی‌ها بود. به این ترتیب روز یکشنبه ۱۷ میلیون و ۹۰۰ هزار سهم «وتوکا» به ارزش ۲ میلیارد تومان به سبد سهام معامله‌گران خرد افزوده شد. گروه خودرویی نیز در این روز با تقاضای بالایی از سوی حقیقی‌ها همراه شد و خالص خریدی حدود یک میلیارد تومان در آن ثبت شد. «خساپا» پرتقاضاترین سهم از سوی حقیقی‌ها بود و جابه‌جایی ۶۵۰ میلیون تومانی را تجربه کرد. در این گروه شاهد خریدهای اندکی از سوی برخی حقوقی‌ها بودیم. خرید حدود یک میلیون سهم «ایران خودرو» توسط گروه مالی بانک پارسیان و جمع‌آوری ۵۰۰ هزار سهم ایران‌خودرو دیزل از سوی صندوق سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت کوثریکم از جمله خریدهای به ثبت رسیده معامله‌گران عمده در این گروه بود.