شش ماهه نخست سال برای معاملات فرابورس، با جهش شاخص کل در روزهای پایانی همراه بود. فضای مثبتی که در اواخر شهریور بر بازار سهام حاکم بود، باعث شد که سهامداران با مشارکت بالای خود به استقبال نیمه دوم سال بروند. موج تقاضایی که معاملات فرابورس را در ماه شهریور با رشد نزدیک به ۲۰ درصدی همراه کرد، در هفته‌های نخست مهر متوقف شد و تغییر جهت داد.
پس از آن شاهد اصلاح‌های سنگین قیمتی بودیم که پس از هر دوره افزایش قیمتی، امری عادی و قابل پیش‌بینی بود. اما این اصلاح قیمتی که با عملکرد سطحی فعالان بازار همراه بود، روزهای پرنوسانی را برای فرابورس به وجود آورد. بیشترین رشد نماگر بازار در هفتم مهر ثبت شد که برابر با ۸۶/ ۳ درصد (معادل بیش از ۷۹ واحد) بود. روز ۲۱ مهر نیز به‌عنوان زیان‌ده‌ترین روز معاملاتی این ماه با افت ۵۱/ ۳ درصدی (معادل ۷۲ واحدی) ثبت شد. سرانجام، معاملات پرفراز و نشیب این ماه رشد در مجموع نزدیک به ۱۲ درصدی شاخص کل را رقم زدند.
همچنان که اشاره شد، نیمه دوم سال جاری با افزایش ارزش معاملات بازار شروع شد. همزمان با صعود نرخ ارز و سکه و افزایش ریسک سرمایه‌گذاری در این دو بازار، سرمایه‌گذاران فرصت را برای پیوستن به بورس و فرابورس ایران غنیمت شمردند. از طرفی نزول سنگین ارزش ریال همچنان با بهبود وضعیت سودآوری حداقل به‌صورت اسمی توجهات را به خود جلب و از منظر بنیادی ورود به قیمت غالب سهام را قابل توجیه کرده است.
همچنین صعود قیمت‌ها در بازارهای جهانی عامل دیگری برای تقویت سهام کالایی (و تأثیرگذار بر نماگر) بود. در اثر این عوامل، سهامداران با روی خوش به استقبال تمامی نمادهای بازار، چه بنیادی و چه غیربنیادی رفتند. یک دوره رشد قابل توجهی گذرانده شده بود و کم کم موعد اصلاح قیمت‌ها بود. اما با افزایش نرخ خوراک پتروشیمی و افت نرخ دلار این روند تشدید شد. به‌رغم اینکه کاهش نرخ دلار نمی‌توانست اثر چندانی بر وضعیت مالی شرکت‌هایی که با ارز سر و کار دارند بگذارد، چرا که نرخ دلار سامانه نیما در صورت‌های مالی شرکت‌های فعال در فرابورس اعمال می‌شد.
ریزش دسته‌جمعی قیمت‌ها ادامه داشت. اما با عبور از نیمه دوم ماه و نزدیک شدن به موعد انتشار گزارش فعالیت‌های شش ماهه نخست شرکت‌ها به نظر می‌رسید که توجه سهامداران به نمادهای بنیادی و بزرگ بازار معطوف شده است. امری که منجر به تفکیک مسیر سهام بنیادی و غیر بنیادی شد. به این ترتیب سهام با پتانسیل سودآوری کمتر که پیش‌تر در معرض موج تقاضا قرار گرفته بودند و زنگ خطری برای شکل‌گیری حباب در بازار بودند، مسیر سراشیبی قیمتی را در پیش گرفتند.
البته افت بازار متوقف نشد. چرا که عدم اطمینان و احتیاط متقاضیان سهام؛ به ویژه پس از نوسانات اخیر تشدید شده و در مجموع شرایط آشفته‌ای را بر روند قیمت‌ها حکمفرما کرده بود. پس از سقوط شدید وال استریت در چهارشنبه شب، ۱۸۸ مهر ماه، جو منفی حاکم بر آن بازار سهام در بسیاری از نقاط جهان را زیر فشار شدیدی قرار داد. در این میان در بازار نفت و فلزات قیمت‌ها عقب‌نشینی کردند.
همچنین در بازار ارز شاخص دلار پایین‌ترین سطح خود در ماه اکتبر را تجربه کرد. اما با انتشار نتایج بهتر از انتظار در گزارش تراز تجاری چین، فضای مثبتی در بازار فلزات نمود یافت. در نهایت با آرام شدن فضای بازار ارز آزاد و همچنین فروکش کردن تلاطم‌ها و شایعات حوزه سیاسی به واسطه امیدواری برای تصویب لایحه FATFF، برآیند نوسانات فرابورس را در روزهای پایانی در محدوده مثبت حفظ کرد.
رصد معاملات مهرماه فرابورس
بررسی معاملات ماهی که سپری شد حاکی از رشد نزدیک به ۴۰ درصدی حجم و همین‌طور ارزش معاملات نسبت به شهریور ماه است. به‌طور میانگین در هر کدام از ۲۲ روز معاملاتی ماه مهر، بیش از ۱۱۷۷ میلیون ورقه به ارزش ۶۸۰ میلیارد تومان در بازارهای چندگانه فرابورس مورد معامله قرار گرفتند. در این میان، در مجموع بیش از ۲۹۲۰ میلیون سهم به ارزش تقریبا ۱۱۰۳ میلیارد تومان و همچنین ۹۵۲۱ میلیون سهم به ارزش افزون بر ۳۸۹۸ میلیارد تومان به ترتیب در بازار اول و بازار دوم داد و ستد شدند.
در بازار پایه نیز مجموع حجم معاملات به ۱۲۷۹۰ میلیون سهم رسید که نقدینگی ۳۳۸۱ میلیارد تومانی را رقم زد. همچنین رصد معاملات بازار اوراق با درآمد ثابت خبر از معاملات ۶۴ میلیون ورقه‌ای به ارزش حدودی ۵۵۶۷ میلیارد تومانی می‌داد. تقریبا نیمی از این نقدینگیحاصل شده، در معاملات اوراق خزانه اسلامی به گردش درآمد. در بازار تسهیلات مسکن نیز ارزش معاملات ماهانه به بیش از ۱۰۳۸ میلیارد تومان رسید. معاملات صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل‌معامله نیز نقدینگی بالغ بر ۹۴۳۳ میلیارد تومانی را رقم زدند. از طرفی دیگر خبری در رابطه با معاملات هفته سوم بازار ابزارهای نوین مالی منتشر شد که حاکی از دست به دست شدن ۱۳ میلیون ورقه بدهی به ارزش ۱۱ هزار و ۵۵۱ میلیارد ریال میان سرمایه‌گذاران بود که حجم و ارزش این مبادلات در مقایسه با هفته پیش از آن ۳۰ درصد افزایش یافت. روزهای معاملاتی با دست به دست شدن قدرت بازار بین سهامداران حقیقی و حقوقی از پی هم گذشتند.
عرضه‌های جدید فرابورس
از اخبار قابل ذکر دیگر آنکه معاملات اوراق خزانه اسلامی در ماهی که گذشت میزبان عرضه اولیه ۴ اسناد خزانه اسلامی جدید بود. ابتدا نماد معاملاتی «اخزا۷۰۶» دهم مهر با سررسید ۲۳ تیر ۹۹، سپس «اخزا۷۰۲» ۱۵ مهر با سررسید ۲۴ دی ۹۷ «اخزا۷۰۳» ۲۵ مهر با سررسید ۲۱ مهر ۹۹ و سرانجام «اخزا۷۰۸» ۲۸ مهر با سررسید ۲۳ مهر ۹۸ بازگشایی شد. نرخ سود مؤثر این اوراق از تاریخ ۳۱ شهریور سال جاری تا روز پایانی مهر ماه، در سراشیبی آرام و تقریبا یکدستی قرار گرفت و در مجموع با تجربه افت ۸/ ۲ درصدی، از سطح ۳/ ۲۸ درصدی به سطح ۵/ ۲۵ درصدی رسید.
بازار دوم فرابورس نیز عرضه اولیه دو نماد جدید معاملاتی را پذیرفت. نماد اول، نماد معاملاتی شرکت بیمه نوین بود که پس از ارتقا از بازار پایه به بازار دوم فرابورس ایران در شانزدهم مهر با قیمت هر سهم ۱۲۹۹ ریال گشایش یافت. شرکت بیمه نوین که در گروه «بیمه و صندوق بازنشستگی به جز تامین اجتماعی» و زیرگروه «فعالیت‌های مالی و اجرایی» قرار دارد در جریان گشایش نماد میزبان جابه جایی ۴۴ میلیون و ۵۶ هزار سهم به ارزش معاملاتی ۵۷ میلیارد و ۲۲۹ هزار ریال قرار گرفت که سهامداران حقیقی مشارکت ۴/ ۵۱ درصدی در سمت خرید و ۶/ ۴ درصدی در سمت فروش این سهام داشتند.
نماد دیگر که ششمین شرکت دارویی به حساب می‌آمد، داروسازی آوه سینا بود. با عرضه ۱۰ درصد از سهام آوه سینا در فرابورس رکود مشارکت‌ها در عرضه‌های اولیه شکسته شد. پیش از عرضه، حداکثر سهام قابل خریداری توسط هر شخص حقیقی و حقوقی تعداد ۷۰۰ سهم تعیین شده بود که با استقبال چشمگیر از این عرضه به بیش از ۲۰۱ هزار نفر از مشارکت‌کنندگان حداکثر ۱۷۴ سهم تخصیص داده شد. در این میان، نخستین صندوق جسورانه بازنشستگی کشور به فرابورس آمد.
معاون پذیرش و ناشران فرابورس ایران در چهل‌و‌‌دومین نشست خبری یک دیدار، یک عرضه که به مناسبت آغاز پذیره‌نویسی ششمین وی‌سی با عنوان صندوق سرمایه‌گذاری جسورانه فناوری بازنشستگیدر فرابورس برگزار شد، گفت: این صندوق با سرمایه ۱۰ میلیارد تومانی دوره فعالیت ۷ ساله دارد و دارای ۱۰۰هزار واحد سرمایه‌گذاری به ارزش هر واحد ۱۰۰ هزار تومان است که ۲۰۰ درصد این صندوق در جریان پذیره‌نویسی تادیه می‌شود.
مینا افروزی
- 12
- 6
