چین و روسیه امریکا را از صحنه تسلط بر بازار حذف می کنند؟

جنگ سقوط دلار از بالای عرش ارزهای بین المللی به موازات جنگ روسیه و چین و متحدان آنها برای پایان دادن به تسلط یک جانبه امریکا بر بازارهای بین المللی آغاز شده است، این یکی درگیری خطرناک تر با تاثیرات گسترده تری است که می تواند جنگ های اقتصادی گسترده ای را راه بیندازد که می توان آن را سلاح کشتار جمعی اقتصادی توصیف کرد. روسیه و چین این جنگ را تقویت می کنند برای این که بر این اعتقادند که پایان دادن به تسلط دلار ضروری است، دلاری که سمبل تسلط اقتصاد امریکایی محسوب می شود، و یکی از مهمترین ابزارهایش در تاثیرگذاری بر اقتصاد جهانی است. کارشناسان اقتصادی امریکایی و بین المللی بر این باورند که دلار بالاتر از نرخ واقعی اش است، حتی بعضی ها می گویند که ارزش واقعی دلار بیشتر از ۱۰ سنت نیست، در حالی که الآن ده برابر قیمت واقعی اش خرید و فروش می شود، برای این که بانک فدرال امریکا بدون نظارت بین المللی یا حتی داخلی و بدون پشتوانه طلا یا پایبندی قانونی که ارزشش را تعیین کند، دلار چاپ می کند.   

ممکن است دلار اگر اجازه ندهد عوامل بازار قیمتش را تعیین کنند، به شکلی فرسایشی فروبپاشد. این در حالی است که همه کشورها از جمله چین و روسیه از فروپاشی ناگهانی و حاد آن نگران هستند، چرا که چنین اتفاقی می تواند موجی از بحران و فروپاشی های اقتصادی را به دنبال داشته باشد که در این صورت در اتفاقی فراآتلانتیکی به اروپا و آسیا و دیگر کشورهای جهان ضربه ای سهمگین خواهد زد، برای همین چین و روسیه، دشمنترین کشورها با ایالات متحده، ترجیح می دهند که ارزش دلار به تدریج کاهش یابد، و به ارزی مثل ارزهای دیگر تبدیل شود،  و عرش تسلط بر بازارهای ارز را به دیگر ارزهای بین المللی واگذارد، این رویکرد زمانی بیشتر مورد توجه قرار گرفت که ایالات متحده از سلاح تحریم های اقتصادی علیه دشمنان و رقبایش استفاده کرد و تحریم ها را به ابزاری اصلی برای تسلط بر موسسه های مالی بین المللی تبدیل کرد، امریکا به این شیوه بود که توانست دلار را بر عرش ارزهای خارجی بنشاند.

چین تصمیم گرفته است که قراردهای نفتی اش از این پس با واحد ملی پول ملی اش، یوان به جای دلار منعقد شود، با توجه به این که ارزش یوان با طلا ارتباط دارد، این کار می تواند جایگاه دلار را متزلزل کند، این اقدامی بی سابقه است و انتظار می رود بر بازار نفت تاثیر بگذارد و احتمالا نرخ هر بشکه نفت تا ۱۵ درصد افزایش یابد یعنی به بیش از بشکه ای ۷۰ دلار برسد.

همچنین پیش بینی می شود که ارزش طلا از ۱۳۵۰ دلار در هر اونس به ۱۸۵۰ دلار افزایش یابد. کارشناسان پیش بینی می کنند که اقدامات چین تغییرات ریشه ای ایجاد کند و تضعیف دلار را به عنوان یک ارز سرمایه گذاری موجب شود. همچنین سود بانکی امریکا بر دلار افزایش یابد که در این صورت تاثیرات مستقیمی را بر اقتصاد امریکا خواهد گذاشت، از جمله این تاثیرات آشفتگی بخش بانکداری خواهد بود.

محمد الحاشدی، متخصص در بخش طلا پیش بینی می کند که قیمت نفت بعد از اجرای قراردادهای جدید نفتی به بالای ۷۰ دلار در هر بشکه برسد، اما این اتفاق سبب می شود تا نرخ طلا به بیش از ۱۸۵۰ دلار در هر اونس برسد، یعنی ۵۰۰ دلار بیشتر از نرخ فعلی که حدود ۱۳۵۰ دلار برای هر اونس طلاست. این نرخ غیرمنطقی است و می تواند به بازارهای جهانی و کشورهایی که در بخش طلا سرمایه گذاری کرده اند، ضربه بزند. در صورتی که نرخ طلا به پایین تر از این رقم هم برسد باز هم بر بانک ها و سرمایه گذارها همچنین بر شهروندها تاثیر خواهد گذاشت، برای این که طلا کالای غیرمصرفی است. وی تاکید می کند که این اتفاق آثار منفی بر طلا و ایجابی بر قیمت های نفت در سایه تغییراتی که در جهان از جمله امریکا و کشورهای اروپای غربی روی می دهد، خواهد گذاشت.

علاوه بر آن مسکو و پکن از استفاده از دلار در تجارت های نفتی دو جانبه خود چشم پوشی خواهند کرد. این دو کشور برای فشار بر دلار تولید طلای خود را افزایش داده اند، آنها در حال حاضر ۱۶۷۰ تن طلا در اختیار دارند، ذخایر طلای ایالات متحده ۸۱۳۳ تن است، اما چین و روسیه طرحی را پیش می برند که به موجب آن ذخایر طلایشان به بیش از ذخایر طلای امریکا برسد. چین بعد از این که در سال گذشته سندهای دولتی امریکا را به ارزش ۲۵ میلیارد دلار خرید، در رتبه نخست کشورهای اعتبار دهنده به ایالات متحده به ارزش ۱.۳ تریلیون دلار شد، یعنی برای اولین بار از ژاپن پیشی گرفت. این کار به چین کمک می کند تا از ارز ملی خود حمایت کند و صادرکنندگان خود را به صادرات بیشتر ترغیب کند.  

ایران نیز وارد معرکه حذف دلار از عرصه شده است، ایران در نوامبر گذشته با روسیه و آذربایجان به توافق رسید تا قراردادهای نفت و گاز میان آنها با روبل روسی به جای دلار امریکا باشد. همچنین ونزوئلا قراردادی را با چین به امضا رساند که به موجب آن فروش نفت در برابر یوان چینی قابل تبدیل به طلا باشد، این مساله تنش میان ایالات متحده با ونزوئلا را افزایش داد. در همین حال روابط ایالات متحده با پاکستان نیز به سرعت تیره شده، دونالد ترامپ، رئیس جمهوری امریکا پاکستان را متهم کرده که به پناهگاه امنی برای تروریست ها تبدیل شده است، اتهامی که با توجه به همکاری طولانی و عمیق میان واشنگتن و اسلام آباد در مبارزه با تروریسم در افغانستان غریب می نماید، در حالی که ظاهرا دلیل اصلی این تنش روابط رو به گسترش پاکستان با چین است، از جمله این توسعه روابط به کریدور پاکستان – چین باز می گردد که دو کشور را با خطوط ریلی و دریایی به هم وصل می کند، علاوه بر آن پاکستان به روسیه استفاده از بندر گوادر در اقیانوس هند را اجازه داده است. روسیه و چین اصرار دارند که پاکستان را وارد اتحادیه اقتصادی اوراسیا کنند، اتحادیه ای که قرار است تعاملات در آن با دلار نباشد، این دقیقا همان چیزی است که این دو کشور در مجموعه بریکس نیز دنبال می کنند، اینها همگی اقدامات موازی با یکدیگر است که می تواند دلار را از عرش ارزهای بین المللی به زیر بکشد.

مصطفی السعید