دانشمندان می‌گویند، موفق به کشف ویژگی کلیدی مغز انسان در میمون شده‌اند

ما انسان‌ها تصور می‌کنیم، گونه‌ای خاص و منحصر به فرد هستیم، اما به نظر می‌رسد، چنین ایده‌ای اشتباه است. دانشمندان برای مشخص کردن عواملی که ما را از بقیه حیوانات متمایز می‌کند، ویژگی‌های منحصر به فرد انسان همچون خودآگاهی یا زبان را بررسی کرده‌اند.

اما بازهم یافته‌های جدید، تصور ما از منحصر به فرد بودن انسان را به چالش کشیده‌اند. در مطالعه جدیدی که انجام شده، دانشمندان علوم اعصاب موفق به کشف شبکه‌ای دیگر در مغز میمون شده‌اند که  منحصرا تعاملات اجتماعی را بر عهده دارد.

اکثر نخستی‌سانان از جمله انسان، حیوانات بسیار اجتماعی محسوب می‌شوند و قادر به پردازش تعاملات اجتماعی هستند. اما دانشمندان چیز زیادی در مورد شبکه‌های عصبی که به میمون‌ها امکان انجام چنین پردازش‌های پیچیده‌ای را می‌دهد، نمی‌دانستند. محققان دانشگاه راکفلر در نیویورک با بهره بردن از اسکنر fMRI، مغز چهار میمون رزوس را در هنگام تماشای ویدئوهای مختلفی از جمله ویدئوهایی حاوی صحنه‌هایی از رفتارهای اجتماعی میمون‌ها مورد بررسی قرار دادند.

محققان با اسکن مغز میمون‌ها در حال تماشای ویدئوها دریافتند، چه قسمت‌هایی از مغز در واکنش به محتوای ویدئو فعالیت بیشتری دارد. همان‌طور که انتظار می‌رفت، شیار گیجگاهی فوقانی میمون‌ها در زمان تماشای ویدئوهایی که تعاملات اجتماعی را نشان می‌داد، فعال می‌شد. ازآنجایی‌که دانشمندان به‌خوبی از ساختار مغز نخستی‌ها آگاه هستند، می‌دانستند که این بخش مغز، پردازش اطلاعات بدن و چهره را بر عهده دارد.

محققان همچنین دریافتند که سیستم نورون‌های آینه‌ای – بخشی از مغز که در هنگامی‌که میمون‌ها اشیای دیگر را می‌بینند، فعال میشود-نه تنها به تعاملات اجتماعی واکنش نشان می‌دهد، بلکه به تعاملات با شی‌ء نیز کمک می‌کند.

هنگامی که سلول‌های عصبی آینه‌ای (انسان هم‌چنین سلول‌هایی دارد) کشف شدند، تصور می‌شد، این بخش مغز پردازش اطلاعاتی همچو همدلی را بر عهده دارد، اما این فرضیه‌ها هم‌اکنون کاملا رد شده‌اند.

شگفت‌انگیزترین یافته‌های محققان زمانی بود که اسکن‌های مغزی مربوط به ویدئوهای تعاملات اجتماعی را بررسی کردند. آن‌ها دریافتند که یک شبکه مغزی میمون رزوس تنها در زمان پردازش موقعیت‌های اجتماعی فعال می‌شود.

این محققان در مطالعه خود نوشتند: “تعاملات اجتماعی، مجموعه‌ای از نواحی مغز فراتر از سیستم نورون‌های آینه‌ای را فعال می‌کند.”

این نشان می‌دهد که مغز میمون‌ها دارای نواحی خاصی تنها برای پردازش تعاملات اجتماعی است، چیزی که دانشمندان پیش از این مشاهده نکرده بودند. وینریخ فریوالد، نویسنده ارشد این مطالعه، در بیانیه‌ای گفت: “این یافته‌ها غیرمنتظره و شگفت‌انگیز بودند.”

انسان دارای توانایی است که به آن نظریه ذهن می‌گوید که توانایی انسان در درک افکار دیگران و تأثیر این حالات ذهنی بر رفتار آن‌ها است. اکنون محققان می‌گویند، این شبکه تعاملات اجتماعی منحصربه‌فردی که در میمون‌ها پیدا کرده‌اند، می‌تواند مشابه توانایی نظریه ذهن انسان باشد.

اگر چنین چیزی به اثبات برسد، می‌تواند شواهدی برای درک میراث تکاملی باشد که انسان را تبدیل به چنین حیوانات اجتماعی کرده است. اما دانشمندان برای درک کارکرد شبکه مغزی به‌تازگی کشف شده در میمون رزوس نیاز به تحقیقات بیشتری خواهند داشت.