به گزارش فرارو، اخیرا سندی از وزارت خارجه آمریکا به رویت خبرگزاری رویترز رسیده که نشان می‌دهد موضع ترامپ در قبال برجام، «اندکی نرم‌تر» شده است.
طبق این سند، آمریکا مسیری را ترسیم کرده که در آن، سه کشور اروپایی بریتانیا، فرانسه و آلمان صرفا به «بهبود بخشیدن» برجام «متعهد» می‌شوند. در مقابل این تعهد، دونالد ترامپ، در ماه می آینده از طریق تمدید تعلیق تحریم‌ها، برجام را زنده نگه می‌دارد.
پنج مقام اروپایی و چهار مقام سابق آمریکایی گفته‌اند که محتوای این سند نشان می‌دهد که سطح توقعات ترامپ نسبت به آنچه او در ژانویه گذشته اعلام کرده، پایین‌تر آمده است.
در نامه وزارت‌خارجه آمریکا آمده: «ما خواهان تعهد شما (اروپایی‌ها) برای کار جمعی جهت دست‌یافتن به توافقی مکمل یا پیرو هستیم. توافقی که به مسئله توسعه یا آزمایش موشک‌های دوربرد ایران بپردازد، اعمال قدرتمند بازرسی‌های آژانس بین المللی انرژی اتمی را تضمین کند و نقص‌های بند غروب را اصلاح کند.»
به گفته رویترز ترامپ در توافق هسته‌ای سه نقص می‌بیند: نخست؛ نپرداختن برجام به برنامه موشک بالستیکی ایران، دوم؛ شرایطی که بر اساس آن بازرسان بین المللی از سایت‌های هسته‌ای مشکوک ایران بازدید می‌کنند و سوم، بند‌های غروب که بر اساس آن، محدودیت‌های هسته‌ای ایران پس از ۱۰ منقضی می‌شوند. ترامپ می‌خواهد که اگر قرار است کشور در توافق هسته‌ای باقی بماند، این سه شرط مزبور، با قدرت اعمال شوند.
در ۱۲ ژانویه گذشته، ترامپ برای قدرت‌های اروپایی اولتیماتومی تعیین کرد و گفت آنها باید با «اصلاح نقص‌های وحشتناک توافق هسته‌ای ایران» موافقت کنند. در غیر این صورت او تعلیق تحریم‌های هسته‌ای ایران را تمدید نخواهد کرد. او خطاب به اروپایی‌ها گفت: «این آخرین فرصت است.»
وزارت خارجه آمریکا از اظهار نظر درباره این سند خودداری کرد و گفت ارتباطات داخلی این وزارت‌خانه، به بحث گذاشته نمی‌شود. کاخ سفید هم در خصوص خواسته‌های ترامپ از بیانیه ۱۲ ژانویه و نیز دیدگاهش درباره رویکرد موجود در این سند، نظری نداد.
ضرب الاجل، ترامپ در ۱۲ ماه می آینده به پایان می‌رسد. برخی مقامات آمریکایی و اروپایی معتقدند که حتی اگر درباره مسائل اساسی توافق وجود داشته باشد - که وجود ندارد - رسیدن به یک توافقنامه کامل در این مهلت غیرممکن است.
یک مقام بلندپایه وزارت خارجه آمریکا طی گفت‌وگویی، تلاش‌های کشورش با اروپایی‌ها را یک فرآیند دومرحله‌ای توصیف کرد.
وی گفته در مرحله اول، یعنی از ۱۲ ژانویه تا ۱۲ می، آمریکا به دنبال جلب موافقت اروپایی‌ها در خصوص ضعف‌هایی که نیازمند اصلاح هستند، خواهد بود.
این مقام آمریکایی تصریح کرد: «ما یک تعهدی از آنها (اروپایی‌ها) می‌خواهیم مبنی بر اینکه این‌ها نقص‌هایی هستند که نیازمند حل شدن هستند... . و (نیز از آنها) توافقی می‌خواهیم مبنی بر اینکه ما به دنبال یک توافقنامه خواهیم بود. فقط همین.»
مرحله دوم، بلافاصله بعد از ۱۲ می شروع خواهد شد و در آن، این تفاهم میان آمریکا و اروپا به سایر طرف‌های برجام -ایران، روسیه و چین - منتقل خواهد شد تا معلوم شود آیا راهی برای پرداختن به این مسائل وجود دارد یا خیر.
این مقام آمریکایی گفته برای این مسئله سه راه حل احتمالی وجود دارد: اصلاح توافق موجود، مذاکره بر سر یک توافقنامه تکمیلی یا پیگیری یک قطعنامه جدید از سوی شورای امنیت برای اعمال تغییرات جدید.
این مقام بلندپایه آمریکایی گفته اگر قرار است آمریکا یک توافقنامه تکمیلی را دنبال کند - امری که در توافقات کنترل تسلیحاتی رایج است- در پی حمایت ایران، روسیه و چین خواهد بود. ولی ممکن است آمریکا فقط به حصول توافق میان آلمان، فرانسه و بریتانیا هم پای‌بند بماند.
در چنین سناریویی، کشور‌های غربی ممکن است توافق مکمل مدنظرشان را ایجاد کنند و اگر ایران از هر کدام از شرایطی که آنها در این توافق وضع کنند، تخطی کند، تحریم‌ها بازخواهد گشت.
مقامات آمریکایی و اروپایی گفته‌اند مذاکره‌کنندگان آمریکایی روز سه شنبه با مقاماتی از بریتانیا، فرانسه و آلمان برای بررسی چگونگی تحقق خواسته‌های ترامپ در پاریس دیدار می‌کنند.
مقامات اروپایی گفته‌اند آنها نمی‌دانند که آیا دیدگاه موجود در نامه دیپلماتیک وزارت خارجه آمریکا - که برای دیپلمات‌های آمریکایی در لندن، پاریس، برلین و بروکسل ارسال شده و قرار است به همتایان (اروپایی) آنها هم ارسال شود- دیدگاه غالب در واشینگتن را منعکس می‌کند یا خیر.
این مقامات اروپایی اعلام کرده‌اند که در نهایت آنچه در ۱۲ می مقرر می‌کند که ترامپ تعلیق تحریم‌های هسته‌ای ایران را تمدید می‌کند یا خیر، قضاوت خود اوست.
یک دیپلمات بلندپایه اروپایی گفت: «آیا دولت ترامپ موضعش (در خصوص برجام را) تغییر داده است؟ ما نمی‌دانیم.»
یک دیپلمات دیگر اروپایی با اشاره به نگرانی‌های ترامپ درباره موشک‌ها، بازرسی‌ها و بند‌های غروب، گفت: «واقعیت این است که آنچه اکنون انجام می‌دهیم این است که ما سعی می‌کنیم بهترین بسته ممکن را برای متقاعد ساختن ترامپ بدست آوریم. هیچ کس نمی‌داند که ترامپ چه کار خواهد کرد یا چه خواهد خواست.»
ابهام درباره موضع برجامی ترامپ ناشی از تفاوت دیدگاه‌ها درباره این توافق در درون بخش‌های مختلف دولت آمریکا و نیز پیش‌بینی‌ناپذیری ترامپ است.
ریچارد بوشر، سخنگوی سابق وزارت‌خارجه پنج وزیرخارجه آمریکا گفته سند اخیر وزارت خارجه، نسبت به بیانیه ترامپ «اندکی نرم‌تر» است.
وبگاه بریتانیایی اکسپرس ضمن «غافلگیرکننده» توصیف کردن سند اخیر، نوشت که سند درزشده نشان میهد که خواسته‌های برجامی ترامپ تحلیل رفته‌اند و به نظر می‌رسد که ترامپ از تهدیداتش برای پاره کردن برجام عقب نشینی کرده است.
- 15
- 2
