ژان ایولودریان، وزیر خارجه فرانسه در صدر یک هیات بلندپایه شب گذشته وارد تهران شد تا امروز با مقامات کشورمان دیدار و گفت‌وگو کند. این سفر قرار بود اواسط دی‌ماه انجام شود اما با آغاز ناآرامی‌ها در کشور، سفر ژان ایو ودریان به تعویق افتاد. در جریان این سفر قرار است لودریان با حسن روحانی رییس‌جمهور، محمدجواد ظریف وزیرامورخارجه کشورمان و علی شمخانی دبیرشورای‌عالی امنیت ملی دیدار کند. سفری که به گفته مسوولان کشور با هدف رایزنی درباره راه‌های گسترش روابط دو جانبه و تبادل نظر درباره مهمترین مسایل منطقه‌ای و بین‌المللی برگزار می‌شود. با این وجود اما از نظرفرانسوی‌ها مهمترین هدف این سفر، گفت‌وگو درباره نقش ایران در منطقه و مسایل موشکی کشورمان خواهد بود.
خبرگزاری مهر به نقل از جروزالم پست، پیش از سفر لودریان به ایران اظهاراتی از او منتشر کرد که نشان از تهدید ایران ازسوی این مقام فرانسوی دارد. وی در این اظهارات بیان داشت: «ایران باید به نگرانی‌ها درباره برنامه موشکی خود توجه نشان دهد یا اینکه با تحریم‌های احتمالی مواجه خواهد شد. مشکلاتی درباره موشک‌های بالستیک که می‌توانند هزاران کیلومتر را بپیمایند وجود دارد. این موشک‌ها با قطعنامه‌های سازمان ملل همخوانی نداشته و برد آنها بیش از مرزهای ایران است که گفته می‌شود برای دفاع از مرزها به آنها نیاز داریم.» این موضع اروپایی‌ها چندان جدید نیست.
امانوئل ماکرون رییس‌جمهور فرانسه از ابتدای آغاز به کار دولت خود با وجود حمایت قاطعانه کشورش از توافق هسته‌ای برجام درباره مسایل موشکی ایران موضعی مخالف در پیش گرفت و در این زمینه با مقامات آمریکایی همصدا شد تا بتوانند مانع از قدرت‌گیری روز افزون ایران در منطقه شوند. رفتارهای اروپایی‌ها در قبال سیاست‌های ایران به درستی روشن و مشخص نیست.
آنها از یک سو در حمایت از برجام سخن می‌گویند و در جبهه مقابل به مواضع دفاعی ایران حمله می‌کنند وخواستار مذاکره در این زمینه می‌شوند؛ مساله‌ای که بارها از سوی مسوولان نظام به عنوان خط قرمز ایران نام برده شده است. البته توجه به این نکته مهم است که تا پیش از این منافع اروپا و آمریکا درباره ایران جز در زمینه توافق هسته‌ای برجام هرگز در تضاد با یکدیگر قرار نگرفته است. از این‌رو اروپایی‌ها نیز خارج از برجام همان سیاست‌هایی را در قبال ایران دنبال می‌کنند که آمریکایی‌ها پیگیر آن هستند.
از سوی دیگر پس از روی کار آمدن دولت دونالد ترامپ رییس‌جمهور آمریکا، او خواستار تغییر و اصلاح در محتوای توافق هسته‌ای بود و تاکنون نیز از روی اکراه مجبور به ادامه پذیرش این توافق بین‌المللی شده است. به همین دلیل است که آمریکایی‌ها اقدامات متعددی علیه برجام برای زیرفشارقرار دادن ایران طی یک سال اخیر انجام داده‌اند اما در این زمینه موفقیت چشمگیری نصیب آنها نشده است.
این تحولات در شرایطی اتفاق افتاده است که افزایش نفوذ و قدرت ایران در منطقه هراس مقامات آمریکایی را به همراه داشته است چراکه حضور مستشاری ایران در سوریه و نزدیکی به مرزهای اسراییل منجر به وحشت مقامات این کشور شده است. این امر موجب شده تا آمریکا بیش از گذشته برای کاهش این قدرت و نفوذ در منطقه تلاش کند.
بنابراین مقامات آمریکایی برای کاهش قدرت ایران و رسیدن به این دو هدف، موضوعات مذاکرات موشکی ایران و قدرت توان دفاعی کشورمان را به بهانه حضور آنها در سوریه و یمن نشانه رفته‌اند. از طرف دیگر هفته گذشته قطعنامه پیشنهادی انگلیس علیه ایران درباره نقش ایران در یمن از سوی روسیه وتو شد. در پیش‌نویس قطعنامه پیشنهادی انگلیس از ایران به دلیل عدم جلوگیری از مسلح شدن شورشیان حوثی در یمن انتقاد شده بود.
وتوی این قطعنامه ضربه سنگینی برای اروپایی‌ها بود چراکه آنها مدام از مذاکره درباره توان دفاعی ایران و برنامه موشکی کشورمان سخن می‌گفتند و گمان می‌کردند با این قطعنامه می‌توانند ایران را تحت فشار قرار دهند اما حمایت روسیه از ایران در برابر این قطعنامه جایگاه اروپایی‌ها را متزلزل کرد و دست آنها را برای کاهش نفوذ ایران کوتاه و جایگاه ایران را در مذاکرات با اروپاهایی تقویت کرد.
در این شرایط لودریان درحالی به ایران سفر کرده که دونالد ترامپ اعلام کرده است توافق هسته ایران را در آینده دوباره تایید نخواهد کرد و اروپایی‌ها و آمریکایی‌ها ۲۴ اسفند ماه در نشستی درباره توافق هسته‌ای گفت‌وگو خواهند کرد. این گفت‌وگو احتمالا تلاشی از سوی اروپایی‌ها برای مهار دونالد ترامپ از مواضع سختگیرانه خود درباره برجام است. توجه به این نکته مهم است که حضور لودریان در ایران علاوه بر تلاش برای گسترش روابط اقتصادی و سیاسی میان ایران و فرانسه تلاشی برای رسیدن به موضعی متعادل میان ایران و آمریکا خواهد بود.
چشمان باز برای روابط بهتر
علی خرم/ کارشناس مسایل بین‌الملل: فرانسه از یک سال پیش که دونالد ترامپ در آمریکا برسرکار آمده میزان نزدیک شدنش را به ایران سبک و سنگین می‌کند علتش هم این است که فرانسه از یکسو می‌داند دونالد ترامپ کسی نیست که بتواند رهبری جهان را به عهده داشته باشد در حالی که اوباما توانسته بود همه را با خود هم‌داستان کند و یک نوع رهبری دموکراتیک (نه رهبری زوری مثل دوران جرج بوش و یا دونالد ترامپ) همراه با شراکت و مشورت با همه به وجود آورده بود این در حالی است که حتی روسیه و چین با او همکاری می‌کردند اما آقای ماکرون که برسرکار آمد متوجه شد دونالد ترامپ این خصوصیات را ندارد و از قدیم و ندیم همواره با آمریکا رقابت کرده ولی هیچ وقت زورش به آمریکا نرسیده و نمی‌رسد.
اما اگر موقعیتی گیر بیاورد سعی می‌کند جای پای خود را محکم کند. در این رابطه آقای ماکرون متوجه شد عربستان و اسراییل و کشورهای عربی همه مجموعا گروهی در مقابل محور ایران و یا ترکیه تشکیل دادند. ترکیه در اتحادیه اروپا وضعیت خوبی ندارد و مخالفین زیادی مثل آلمان و اتریش و... دارد اما در مورد ایران اگر بتواند نوعی نزدیکی فکری پیدا کند می‌تواند هم روابطش را با کشورمان تقویت کند و هم جای خودش را با کشورهایی مثل سوریه و لبنان که نقش ایران در این جاها پررنگ است و از طرفی در فاصله جنگ اول و دوم جهانی این دو کشور تحت قیومیت فرانسه بودند پررنگ کند و از این جهت مایل است با ایران همکاری و نقش تاریخی خود را در سوریه و لبنان حفظ کند.
وقتی سعد حریری توسط سعودی‌ها دستگیر شده بود و حرف‌های ناباب علیه ایران زده شد این آقای ماکرون بود که سعد حریری را از دست سعودی‌ها نجات داد. اینها همه نشان از این دارد که چرا فرانسه با ایرانی که در سوریه و لبنان نقش دارد مایل است همکاری کند. این همکاری البته دوطرفه است چراکه اگر فرانسه تقویت شود به نوعی سوریه و لبنان از تعرض آمریکا نجات پیدا می‌کند و از تعرض عربستان و اسراییل نیز محفوظ می‌ماند. پس ایران نیز بایستی هوشیار عمل کند و بداند به تنهایی قادر نخواهد بود سوریه و لبنان را ادامه دهد ولی می‌تواند با نوعی نقش دادن به فرانسه از تعرض آمریکا و اسراییل و عربستان در این دو کشور جلوگیری کند.
اینها حقایقی است که فرانسه بدان آشناست. از طرف دیگر موضوع توافق هسته‌ای است که فرانسه از اصل موضوع حمایت کرده اما در برابر توسعه موشکی ایران مثل آلمان و بریتانیا هراسان است به همین دلیل ملاحظات خود را نسبت به توسعه موشکی ایران دارد اما در عین حال می‌تواند با ایران همکاری کند. ایران می‌تواند نیروی هوایی خود را با کمک فرانسه بازسازی کند و این حقیقتی است که شاید تا بیست سال دیگر هم نه از روسیه و نه حتی چین و آمریکا برمی‌آید چون اراده سیاسی ندارند پس فرانسه برای این کار جایگزین خوبی است به همین دلیل حالا که وزیر خارجه فرانسه به تهران آمده می‌بایستی ما با چشم باز عمل کنیم و بدانیم که فرصت‌های زیادی برای ما وجود دارد و ملاحظات فرانسه را نیز درنظر بگیریم و با همکاری با فرانسه نقش خود را در خاورمیانه افزایش دهیم.
در عین حال از شدت تهاجم دشمنان جلوگیری کنیم. بهتر است به جای اینکه در دل دیگران نگرانی ایجاد کنیم این نگرانی را از دل دیگران بزداییم. برای این زدودن باید در بحث مفصل با وزیر خارجه فرانسه بگوییم که توسعه موشکی‌مان برای جبران کمبودهای نیروی هوایی‌مان است. در این رابطه فرانسه اگر روابط سیاسی‌اش با ایران گسترش پیدا کند به نیروی هوایی ما نیز کمک می‌دهد.
- 16
- 6
