استراتژی رژیم صهیونیستی برای ایجاد شکاف میان ایران و روسیه

تنش در سوریه به شرایط غیرقابل بازگشت رسیده است. بحران از هر سو بر این کشور سایه انداخته است. تقریباً می‌توان گفت که تمامی بازیگران در سوریه دچار درگیری و اختلاف‌نظر هستند و هر کشوری ساز خودش را در این کشور می‌زند. در این وضعیت پرآشوب سران تل‌آویو در تلاش برای بهره‌برداری از شرایط موجود درجهت ارتقای موقعیت و منافع خودشان هستند. معناداری این امر زمانی بیشتر می‌شود که نظاره‌گر فعالیت‌های گسترده هوایی و ورود منظم هواپیماهای جنگی این رژیم بر فراز سوریه هستیم. امیر اشل، از فرماندهان سابق هوایی رژیم صهیونیستی اعلام کرده که طی پنج سال اخیر، صد موشک از سوی تل‌آویو به سمت سوریه شلیک شده است. طببعتاً هدف اول و آخر رژیم صهیونیستی از ورود به بحران سوریه مقابله با حضور و نفوذ جمهوری اسلامی ایران است و درهمین‌راستا طی ماه‌های اخیر، جنگنده‌های این رژیم طی عملیات‌های مختلفی در جنوب سوریه چندین پایگاه دولت سوریه را هدف قرار دادند که در اثر این عملیات‌ها چندین نیروی ایرانی نیز شهید شدند. 

دراین‌بین، اظهارات مقامات صهیونیستی ازجمله بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر این کشور و لیبرمن، وزیر دفاع مبنی‌بر اینکه خط قرمز تل‌آویو در سوریه، حضور مستقیم نظامی ایران است؛ نشان از برنامه منسجم سران صهیونیستی برای تقابل با ایران دارد. از دید این رژیم، ایران درحال ساخت پایگاه‌هایی در جنوب سوریه با هدف کمک‌رسانی بیشتر و سریع‌تر به نیروهای حزب‌الله در مواجهه با رژیم صهیونیستی است. لیبرمن، وزیر دفاع با اعلام اینکه تهران درحال ساخت و راه‌اندازی سیستم موشک ضدهوایی در نزدیکی مرز رژیم صهیونیستی است، گفت: هیچ کشوری تاب تحمل چنین تهدیدی را نخواهد داشت و تل‌آیو واکنش‌هایی به این مسئله خواهد داشت. این اظهارات درحالی مطرح می‌شود که صهیونیست‌ها بی‌توجه به موازین حقوق بین‌الملل و نقض مکرر حاکمیت و تمامیت ارضی سوریه، به‌شکل منظم درپی تضعیف توان نظامی و دفاعی سوریه با به‌کارگیری هواپیماهای جنگی‌شان هستند. در اخیرترین آن، گزارش‌ها از حمله جنگنده‌های صهیونیستی به منطقه کسوه در جنوب دمشق حکایت دارد. صهیونیست‌ها بعد از این حمله یک گام نیز جلو گذاشتند و جاناتان کانریکوس، سحنگوی ارتش این رژیم اعلام کرد که هرگونه تعرض علیه سرزمینهای اشغالی با واکنش‌های تندی مواجه خواهد شد.

همزمانی این هشدارها با اعلام برنامه ترامپ مبنی‌بر خروج از برجام، نشان از رویکرد تهاجمی رژیم صهیونیستی در بحران سوریه دارد. مقامات صهیونیستی به جد در تلاش‌اند ضمن جلب حمایت‌های همه‌جانبه ترامپ، روسیه را نیز در کنار خودشان داشته باشند و حداقل اینکه درصورت بروز منازعه احتمالی با ایران در سوریه، روسیه را بی‌طرف نگه دارند. درهمین‌خصوص، لیبرمن با اعلام اینکه روسیه باید به موقعیت و منافع رژیم صهیونیستی در سوریه احترام بگذارد، گفت: با وجود اتحاد ایران و سوریه در بحران سوریه، درِ تعامل و دوستی همیشه میان مسکو و تل‌آویو باز بوده و این انتظار از روسیه می‌رود که منافع ژئوپلیتیک رژیم صهیونیستی را در منطقه در نظر بگیرند. ازسوی‌دیگر، نتانیاهو طی سفر به مسکو در روز پیروزی ارتش روسیه بر آلمان نازی، سعی داشت زمینه توجه دولت روسیه را به حضور نظامی ایران در سوریه جلب کند. قابل ذکر است که نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی طی یک سال اخیر شش بار با ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه دیدار و گفتگو داشته است. نتانیاهو با اظهار اینکه باید میان رژیم صهیونیستی و روسیه یک هماهنگی نظامی در سوریه وجود داشته باشد، به‌نوعی سعی بر اجتناب از درگیری و تنش با این قدرت مهم فرامنطقه‌ای در سوریه دارد.

بدین‌رو باید گفت که سران تل‌آویو در کنار دستور کار قرار دادن عملیات نظامی علیه ایران، دست به راهکار دیپلماتیک و سیاسی نیز زده‌اند. صهیونیست‌ها تلاش دارند زمینه‌ای مشترک با منافع روسیه در سوریه پیدا کنند. منافع اساسی روسیه در سوریه، حفظ دولت مرکزی سوریه و تداوم حضور پایگاه‌های دریایی این کشور در نوار ساحلی سوریه است. در برابر منافع رژیم صهیونیستی در سوریه، توقف و کنترل ایران است. حال سران رژیم صهیونیستی مدام درپی این امر هستند که چگونه مخرج مشترکی میان این دو منافع پیدا کنند؛ امری که تحت هیچ شرایطی امکان عملیاتی یافتن ندارد. نخست اینکه منافع ایران و روسیه در سوریه از جنس راهبردی و استراتژیک است. هر دو این قدرت خواستار سوریه امن و باثبات هستند و دوم اینکه تاکنون طی هفت سال اخیر کمتر نشانی از اختلاف‌نظر و واگرایی میان محور تهران و مسکو در رابطه با نحوه حل‌وفصل بحران سوریه و چگونگی مبارزه با تهدید تکفیریسم پیش آمده است. نکته مهم دیگر این است که صهیونیست‌ها به‌دنبال حذف اسد از سوریه و تا جای ممکن تجزیه این کشور هستند؛ امری که روسیه به‌شدت مخالف آن است. از این منظر، درجه احتمال موفقیت تلاش‌های سیاسی سران صهیونیست برای ایجاد شکاف میان روابط تهران ـ مسکو اندک است.