خبرها حاکی از آن است که روز گذشته جنگنده های اسرائیلی اهدافی را در نزدیکی فرودگاه بین‌المللی دمشق بمباران کردند. هرچند هنوز از جزئیات این حمله اطلاع دقیقی در دست نیست؛ اما گفته می‌شود هدف از این حمله، احتمالا انبار اسلحه یا کاروان نظامی مرتبط با حزب‌الله بوده است.
به نظر، این حملات پنهانی بخشی از تلاش اسرائیل برای زمین‌گیرکردن نیروهای حزب الله در سوریه است که پیشروی‌های شایان توجه آنها در جنگ با گروه‌های اسلام‌گرای افراطی ازجمله داعش، عملا توازن قوا در جنگ سوریه را به نفع بشار اسد، ایران و خود حزب‌الله سنگین کرده است.
طبق گزارش شبکه‌های اجتماعی وابسته به دولت سوریه، جنگنده‌های اسرائیلی حداقل دو موشک از خارج حریم هوایی سوریه شلیک کرده‌اند. شبکه تلویزیونی لبنانی المیادین نیز این حمله را تأیید کرده است. این سومین‌بار در ماه‌های اخیر است که اسرائیل به اهداف مرتبط با حزب‌الله در خاک سوریه حمله می‌کند.
پیش‌تر بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، هشدار داده بود افزایش حضور نظامی حزب‌الله را در مرزهای شمالی خود تحمل نخواهد کرد. نتانیاهو در سخنرانی روز چهارشنبه خود در مجمع عمومی سازمان ملل، با اعلام اینکه اجازه گشایش جبهه‌های تازه را به حزب‌الله و حامیان آن نخواهد داد، بار دیگر بر این موضع تأکید کرد. هرچند هنوز اسرائیل به صورت رسمی مسئولیت این حملات را بر عهده نگرفته است؛ اما حملات پیشین بر این مسئله گواهی می‌دهد.
چالش مرزهای شمالی
هرچند در گذشته حملات متعددی در خاک سوریه به اسرائیل نسبت داده شده است؛ اما این مسئله در ماه‌های اخیر و بعد از پیروزی‌ها و دستاوردهای نظامی بشار اسد در جنگ با داعش، اهمیت دوچندانی یافته است. حمله روز گذشته، چند روز بعد از آن صورت می‌گیرد که اسرائیل یک پهپاد حزب‌الله را در ارتفاعات جولان در مرز سوریه و اسرائیل، سرنگون کرد.
دو هفته قبل از آن نیز جنگنده‌های اسرائیلی یک پایگاه را در سوریه بمباران کردند که گفته می‌شد برای تولید سلاح‌های شیمیایی استفاده می‌شده است. با‌این‌حال، طبق اعلام دیده‌بان حقوق بشر سوریه، آنچه اسرائیلی‌ها از آن به‌عنوان پایگاه ساخت سلاح‌های شیمیایی یاد می‌کنند، درواقع یکی از ساختمان‌های مرکز پژوهش و مطالعات علمی سوریه بوده است.
در واقع، حملات محدود اسرائیل بعد از آن شدت گرفت که آنها از سیاست‌های ترامپ در جنگ سوریه و تمرکز آمریکا بر داعش و توجه‌نداشتن به فعالیت‌های حزب‌الله ناامید شدند. در همان زمان، نتانیاهو علنا از آتش‌بس به ابتکار روسیه در جنوب سوریه انتقاد کرد؛ آتش‌بسی که از نظر اسرائیل، باعث گسترش دامنه عمل حزب‌الله و ایران می‌شد.
بعد از توافق میان ایالات متحده و روسیه برای تنش‌زدایی در سوریه در حاشیه نشست گروه ٢٠ در شهر هامبورگ آلمان، نتانیاهو شخصا برای دیدار با ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، به سوچی سفر کرد و هم‌زمان هیئتی عالی‌رتبه را نیز عازم واشنگتن کرد. بعد از آن بود که سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه، تضمین کرد منافع امنیتی اسرائیل در جنوب سوریه در نظر گرفته خواهند شد.
اولین حمله هوایی تأییدشده اسرائیل، به ماه مارس سال‌جاری برمی‌گردد که در آن هواپیماهای ارتش اسرائیل، منطقه‌ای را در نزدیکی پالمیر هدف قرار دادند. مقامات اسرائیلی هدف از این حملات را جلوگیری از انتقال سلاح‌های پیشرفته به حزب‌الله عنوان کردند. در ادامه نیز نتانیاهو در اجلاسی در بوداپست به صورت ناخواسته چند حمله علیه حزب‌الله را در خاک سوریه تأیید کرد.
حزب‌الله، کارآزموده‌تر از همیشه
البته این حملات محدود و بعضا پنهانی، نشان از آن دارد که اسرائیل به هیچ عنوان نمی‌خواهد بار دیگر وارد جنگ مستقیم با حزب‌الله شود؛ آن‌هم در شرایطی که موشک‌های حزب‌الله به‌راحتی می‌توانند دو شهر حیفا و تل‌آویو را هدف قرار دهند. در واقع اسرائیل بر طناب باریکی حرکت می‌کند که با یک اشتباه کوچک، می‌تواند پاره شده و اسرائیل را به ته دره بکشاند.
پیش از این نیز اسرائیل به دلایلی مشابه از ورود به جنگ داخلی سوریه اجتناب می‌کرد؛ زیرا هرگونه مداخله اسرائیل علیه بشار اسد و حزب‌الله، عملا به قدرت‌گیری عناصر افراطی در منطقه منجر می‌شد که می‌توانست پیامدهای غیرمترقبه و ناگواری برای تل‌آویو در پی داشته باشد.
ناگفته نماند جنگ اسرائیل و حزب‌الله در سال ٢٠٠٦ میلادی، هزینه‌ها و تلفاتی سنگین روی دست اسرائیل گذاشت و اسرائیل تمایلی برای تکرار آن تجربه تلخ ندارد؛ آن‌هم در شرایطی که خود اسرائیلی‌ها شمار موشک‌های حزب‌الله را صد هزار عدد برآورد می‌کنند. از سوی دیگر، اسرائیلی‌ها به‌خوبی می‌دانند جنگ سوریه، تجارب زیادی به حزب‌الله آموخته و آنها از هر زمانی کارآزموده‌تر شده‌اند.
ترس از پایان جنگ سوریه
از دیگر سو، حزب‌الله نیز این اقدامات اسرائیل را بی‌جواب نگذاشته است. حسن نصرالله، دبیرکل حزب‌الله، در سخنرانی ماه گذشته خود، نتانیاهو را به خاطر شکست داعش در سوریه و عراق به سخره گرفت. یکی از مقامات ارشد شاخه نظامی حزب‌الله نیز در این رابطه به «واشنگتن‌پست» این‌طور گفته است: «اگر اسرائیلی‌ها گمان می‌کنند که می‌توانند در لبنان بجنگند، سخت در اشتباه‌اند. ما در سوریه یاد گرفتیم كه باید حمله کنیم».
هرچند لحن دو طرف تندتر شده است؛ اما به نظر نمی‌رسد فعلا جنگی در کار باشد؛ زیرا اسرائیل نمی‌تواند چنین ریسک پرمخاطره‌ای را بار دیگر به جان بخرد. پایان جنگ در سوریه، یک ترس دیگر نیز برای اسرائیل به دنبال دارد؛ ترس از حملات احتمالی حزب‌الله به مرزهایش؛ ترسی که از ساخت‌وساز استحکامات دفاعی در مرزهای این رژيم، به‌خوبی پیداست.
وزیر دفاع اسرائیل نیز مدتی پیش تأیید کرد این رژيم اقدام به تقویت و تشدید استحکامات دفاعی خود در مرزهای شمالی‌اش کرده است که از آن جمله می‌توان به ساخت دیوار و استقرار موشک‌های ضدتانک اشاره کرد. بنابراین به نظر می‌رسد هدف اسرائیل از حملات گاه‌به‌گاه و مخفیانه در سوریه، به‌تعویق‌انداختن پایان جنگ در سوریه باشد تا حزب‌الله نتواند دست بالا را در مرزهای شمالی اسرائیل پیدا کند. در واقع، اسرائیل تلاش می‌کند با ضرباتی تاکتیکی، همچنان حزب‌الله را سرگرم جنگ داخلی سوریه نگه داشته و زمان بیشتری برای خود بخرد.
- 13
- 3
