گفت‌وگوی ملی یکی از راهکارهایی است که برای ترمیم فضا پیشنهاد شده و این‌طور گفته می‌شود که این برنامه، می‌تواند در کاهش چالش‌های کشور نقشی بسزا داشته باشد. حسین مرعشی، عضو حزب کارگزاران بر این باور است که ایران، امروز بیشتر از اینکه به گفت‌وگوی ملی احتیاج داشته باشد، به این احتیاج دارد که تصمیم‌گیران دستگاه‌های رسمی به این تصمیم برسند که باهم هماهنگ عمل کنند تا بتوانند از طریق هم‌صدایی و هم‌فکری، راه‌حل‌های مناسبی برای برداشتن موانع پیدا کنند.
حسین مرعشی در همین زمینه گفت‌وگویی با وقایع‌اتفاقیه انجام داده است.
* * *
ایده گفت‌وگوی ملی با توجه به حوادث اخیر و شرایط فعلی چقدر ضروری است و چه نوع راهکاری را می‌طلبد؟
سوال شما درباره ضرورت گفت‌وگوی ملی درحالی است که در کشور مشکل گفت‌وگوی ملی نداریم و گروه‌های سیاسی با وجود اختلاف سلیقه‌ای که دارند، نه‌تنها باهم مشکلی ندارند، بلکه با هم صمیمی هم هستند و در رقابت‌های انتخاباتی هم در کنار هم فضای رقابتی مناسبی را تجربه می‌کنند. برای اینکه کشور آرامش داشته باشد و مشکلات حل شوند، به اعتقاد من لازم است که مسئولان و دست‌اندرکاران عزم خود را برای هم‌گرایی و گفت‌وگو جزم کنند، تا بتوانند در کنار هم، چالش‌های کشور را برطرف سازند. معلوم است که در میان دستگاه‌های رسمی اختلاف‌نظرهایی هست که مانع این می‌شود تا اجماع لازم برای حل مشکلات به دست بیاید.
ریشه این اختلاف نظرها را کجا می‌توان مشاهده کرد؟
واقعیت این است که به اعتقاد من قانون اساسی در راستای تعامل قوا در برخی موارد مشکلاتی دارد و این در صلاحیت گروه‌های سیاسی نیست که در این مورد نظری ارائه بدهند و مسئولان نظام هستند که باید بنشینند و مشکل را حل کنند؛ البته این گلایه از برخی نهادها و بخش‌ها وجود دارد که سیاست‌هایشان به جای اینکه منافع و مصالح عمومی را در بر گیرد، در خدمت جناح خاصی هستند و به‌طور آشکار و قابل‌تاملی نگاهی جناحی به مسائل کشور دارند که این حالت خسارت‌های زیادی را به کشور تحمیل می‌کند. بازهم تاکید دارم که هم اصولگرایان و هم اصلاح‌طلبان هیچ مشکلی با رقبای سیاسی خود ندارند و برخلاف سیاست‌های نظام و منویات رهبری کوچک‌ترین حرکتی انجام نمی‌دهند. اگر جامعه پرخاشی را احساس می‌کند، از جانب مسئولان است و به‌همین‌دلیل اگر مقصود از گفت‌وگوی ملی بالا بردن کارآمدی است که باید گفت، روش‌ها و منش‌های مسئولان نیاز به ترمیم دارد و اولین کاری که باید انجام بگیرد، این است که در قدم اول به این تصمیم برسند که اجماع را به هدف تبدیل کنند، بلکه بتوانند برای برداشتن موانع موجود راه‌حل‌هایی تعیین‌کننده پیدا کنند.
تجمع‌های خیابانی اخیر و پس‌لرزه‌های ناشی از آن را چقدر می‌توان به کاستی‌هایی که شما به آنها اشاره کردید، ربط داد؟
همین حوادث اخیر را مدنظر قرار بدهیم، عده‌ای این‌طور می‌گویند که مثلا فلان کشورها آشوب به پا کردند و گروهی هم اساس نظرشان این است که نظام به قدری صلابت دارد که کشورها اگر هم بخواهند، توانایی اخلال و سوءاستفاده در ایران را ندارند. در فضای این‌چنینی باید مسئولان دولتی، شورای‌عالی امنیت ملی و نهادهای امنیتی جلسه بگذارند تا با جمع‌بندی، مسائل را بین خودشان حل کنند. به‌عنوان مثال در لایجه بودجه ۹۷ دولت با کسری بودجه روبه‌رو است که این مشکل با تعامل قوای مجریه و مقننه قابل‌حل است یا همین اشتغال که واقعا بخش زیادی از دهک‌ها را با مشکل و حتی بحران مواجه کرده، به‌هیچ‌وجه مشکلی غیرقابل حل نیست و کافی است با بررسی طرح‌ها، لوایح و ایده‌ها و البته پتانسیلی که در کشور موجود است، برای بیکاران شغل ایجاد کرد، با این توضیح که کاهش مشکل بیکاری به‌طور حتم آرامش را به جامعه باز می‌گرداند. بازهم تاکید می‌کنم که رسیدن به شرایط مطلوب به تلاش و کار جدی نیاز دارد، نه گفت‌وگوی ملی. به‌هرحال ما در نظام از رهبری‌ای برخوداریم که حتی اختیارات‌شان فراتر از قانون است، رییس‌جمهوری داریم که منتخب مردم است، مجلسی داریم که اعضایش با نظر مستقیم مردم انتخاب شده‌اند تا بتوان این‌طور گفت که اجماع بین نهادها واقعا نباید امری دشوار و ناشدنی قلمداد شود.
پس از نگاه شما بحث گفت‌وگوی ملی باید کان لم یکن شود؟
گفت‌وگوی ملی یک بحث مفهومی و گنگ است و بحث در این خصوص به جایی نمی‌رسد. اگر دنبال بهبود شرایط و رفع کاستی‌ها هستیم، باید مطالبه عمومی از مسئولان این باشد که در وهله اول با هم گفت‌وگو کنند و پس از رسیدن به نتیجه مطلوب تمام توان‌شان را به کار بگیرند تا با بهره بردن از منابع موجود، در راستای تحقق توقع مردم موفق ظاهر شوند. اینکه عده‌ای بیایند و فقط از کمبودها حرف بزنند یا اینکه فساد را به رخ این و آن بکشند، هیچ دستاوردی نصیب کشور نمی‌کند. پدیده‌هایی چون گرانی و فشار همیشه با شدت و حدت بیشتر یا کمتری مشاهده شده و واقعیت این است که تخلف در سیستم‌های اداری ایران صورت گرفته است. در این بین، مهم این است که هیچ پرونده‌ای باز نماند و به عنوان مثال باید مشخص شود که بابک زنجانی با مساعدت بی‌جای چه کسی یا کسانی توانسته تا این حد از بیت‌المال را به حساب‌های شخصی خودش واریز کند، به‌هرحال همه می‌دانند که امکان ندارد، یک نفر به تنهایی چنین سوءاستفاده عظیمی را به سرانجام برساند. پرونده زنجانی درحالی در چهار سال گذشته کلی سروصدا به پا کرده است که تا امروز هیچ نتیجه‌ای به نفع اموال عمومی حاصل نشده و ریالی پول به خزانه مملکت عودت داده نشده است.
سعید شمس
- 9
- 6
