ریزپلاستیک‌ها، تهدید جدی در خشکی و دریا

هر ساله ۱۳ میلیون تن متریک ریزپلاستیک وارد آب اقیانوس‌ها و دریاها می شوند و دور از انتظار نیست که حجم زیادی از این مواد دوباره به زندگی انسان بازگردند. برخی تحقیقات عنوان می کنند که میزان ریزپلاستیک‌های موجود در خشکی به مراتب بیشتر از میزان آن در دریاها و اقیانوس‌ها است.

ریزپلاستیک چیست؟

ریزپلاستیک‌ها (microplastics)، قطعات پلاستیکی کوچک‌تر از ۵ میلیمتر هستند که در ظروف یکبار مصرف، کیسه‌ها و مواد پلاستیکی، لوازم آرایشی و بهداشتی وجود دارند.

آنها حاوی مواد سمی مانند فلزات سنگین و فتالات هستند که از طریق سیستم فاضلاب یا مراکز دفن زباله، وارد آب اقیانوس‌ها و دریاها شده و حیات ماهیان و سایر موجودات دریایی از جمله مرجان‌ها را به خطر می اندازند.

با حجم بالای تولید جهانی پلاستیک به عنوان منبع بالقوه‌ آلودگی ریزپلاستیکی و پیش‌بینی افزایش ۳ برابری تولید تا سال ۲۰۵۰، انتظار می رود که آلودگی پلاستیکی در اقیانوس‌ها و دریاها، به مشکلی حل‌نشدنی تبدیل شود.

ورود ریزپلاستیک‌ها از دریا به بدن مردم

حتی بزرگترین موجودات دریایی از جمله نهنگ‌ها و کوسه‌نهنگ‌ها در برابر پلاستیک‌های شناور در دریاها و اقیانوس‌ها آسیب‌پذیر هستند ومقادیر هشداردهنده‌ای از ریزپلاستیک‌ها را به همراه آب و سایر موادغذایی می بلعند.

یکی از راه‌های ورود ریزپلاستیک‌ها به بدن انسان، مصرف محصولات دریایی است. ماهی‌ها و سایر موجودات دریایی از ریزپلاستیک‌ها به عنوان منبع غذایی استفاده می کنند و انسان با مصرف محصولات دریایی، این آلودگی را وارد بدن خود می کند.

ریزپلاستیک‌ها و نمک طعام

نتایج یک مطالعه جدید توسط پژوهشگران در کره‌جنوبی نشان می دهد، مشکل آلودگی پلاستیکی و برگشت این آلودگی به زندگی انسان‌ها، بسیار بدتر از حد تصورات قبلی است.

در این مطالعه، ۳۹ نمونه نمک طعام تولیدی در کشورهای مختلف مورد آزمایش قرار گرفتند که در ۳۶ نمونه (بیش از ۹۲ درصد)، آلودگی ریزپلاستیکی مشاهده شد.

تولید نمک به شیوه سنتی تبخیر آب دریا در جزیره مادورا، اندونزی با بالاترین سطح آلودگی ریزپلاستیکی

این ۳۹ نمونه مربوط به ۲۱ کشور اروپایی، آمریکای شمالی و جنوبی، آفریقا و آسیا بودند. تراکم آلاینده‌های ریزپلاستیکی در این مناطق متغیر بودند، اما بیشترین میزان آلودگی ریزپلاستیکی در مناطق آسیایی به ویژه در کشور اندونزی مشاهده شد. براساس مطالعه سال ۲۰۱۵، اندونزی در رتبه دوم بدترین سطح آلودگی پلاستیکی در جهان قرار دارد.

سئونگ کیو کیم (Seung-Kyu Kim) استاد علوم دریایی در دانشگاه ملی اینچئون (کره جنوبی) تأکید کرد: از ۳ نوع نمک مورد بررسی شامل نمک دریا، نمک دریاچه و سنگ نمک، نمک دریا حاوی بالاترین سطوح ریزپلاستیک بود؛ رتبه‌های بعدی به ترتیب شامل نمک دریاچه و سنگ نمک بودند. همچنین ۳ نمونه عاری از آلودگی پلاستیکی نیز مربوط به تایوان، چین و فرانسه بود.

شباهت ریزپلاستیک‌ها به دانه‌های نمک

این ریزپلاستیک‌های ۵ میلیمتری ظاهری شبیه دانه‌های نمک دارند و بنابراین نمی توان آنها را به راحتی تشخیص داده و از میان دانه‌های نمک جدا کرد.  تخمین زده می شود که هر فرد سالانه نزدیک به ۲ هزار قطعه ریزپلاستیک را از طریق نمک طعام می خورد.

مصرف ریزپلاستیک‌ها از طریق مصرف محصولات دریایی یا نمک طعام آلوده می تواند خطر جدی برای سلامت انسان باشد.

نتایج این مطالعه در مجله Environmental Science & Technology منتشر شد.  

مترجم: معصومه سوهانی