آسیب شناسی حذف نام همسر از شناسنامه زنان بعد از طلاق

 آخر خط یعنی پایان همه چیز و پاک‌کردن همه خاطره‌های خوب و بد. هر دو طرف ماجرا می‌خواهند هر آنچه به نام دیگری است از زندگی خود پاک کنند تا یادی از یار قدیم باقی نماند. در این بین یدک‌کشیدن نام همسر سابق در شناسنامه از سخت‌ترین مراحل بعد از جدایی است. نامی که حتی دیگر حاضر نیستند به گوششان بخورد با هر بار تورق مدارک شناسایی در مقابل چشمان نقش می‌بندد و روزهای سخت گذشته دوباره زنده می‌شود.

برخی می‌گویند بعد از جدایی دلیلی ندارد نام همسر سابق در شناسنامه باشد؛ در حقیقت به نوعی آزار روانی است و از سوی دیگر برخی معتقدند که حذف نام همسر سابق باعث فریب در ازدواج بعدی و عاملی در مخفی نگاه‌داشتن زندگی سابق خواهد بود.

طبق قانون فعلی حذف نام همسر اول از شناسنامه منوط به انتخاب همسر دوم و نیز ثبت رسمی ازدواج و ثبت‌نام ایشان در شناسنامه فرد است؛ بنابراین به‌صرف انتخاب همسر و معرفی او نمی‌توان از این مقرره قانونی استفاده کرد؛ اما در پاسخ معترضان به این مقرره باید بیان داشت که حذف نام از شناسنامه در این مورد صرفا پس از وقوع ازدواج دوم و ثبت آن صورت می‌گیرد؛ لذا همسر دوم از ازدواج پیشین همسر خود مطلع خواهد شد.

از طرف دیگر، اقدام به حذف نام همسر قبلی از شناسنامه علاوه بر کاهش بار روانی موجود، موجب ارایه راحت‌تر شناسنامه در جاهای مختلف است؛ چه این‌که عمدتا مسائلی اینچنینی در زمره خصوصی‌ترین مسائل افراد است و دلیلی ندارد که همگان از آنها باخبر باشند. این در حالی است که با صدور گواهی تجرد باید بیان داشت که زن و مرد پیش از ازدواج می‌توانند با اخذ گواهی تجرد از ازدواج قبلی همسر آینده خود مطلع شوند.

از اطلاق واژه همسر دوم باید این‌طور نتیجه گرفت که استفاده از این مقرره صرفا در مورد اختیارکردن همسر دوم امکان‌پذیر خواهد بود و نه ازدواج‌های بعدی؛ اما به نظر می‌رسد که با وجود نقص این مقرره در این‌ خصوص، بتوان در ازدواج‌های بعدی نیز از مزایای این مقرره قانونی استفاده کرد.

اما این روزها سازمان ثبت احوال طرحی را تدوین کرده است که در صورت تصویب و اجرایی‌شدن نام همسر از شناسنامه زنان مطلقه حذف خواهد شد. طرحی که سروصدای بسیاری هم به همراه داشته است؛ برخی معتقدند قانون فعلی نیازی به اصلاح نداشته و برخی هم ضرورت تغییر قانون را خواستار شده‌اند.