گرفتن پول از شهروندان برای تماشای فوتبال در فضاهای باز شهری!

پس از برد یوزهای ایرانی در برابر مراکش بار دیگر یک شب شاد در ایران رقم خورد. رویدادی که موجب شد میلیون‌ها هموطن در شهرهای مختلف ایران به خیابان بیایند و به شادی و پایکوبی بپردازند، اما آنچه که این رویداد را به چالش کشاند ورودی‌هایی بود که به ازای تماشای فوتبال در فضاهای باز از شهروندان گرفته می‌شد. این در حالی است که ظرفیت فضاهای عمومی به حدی است که می‌توان بستر تماشای دسته جمعی فوتبال را فراهم کرد. روز گذشته معاون ساماندهی امور جوانان وزارت ورزش و جوانان از گرفتن مبلغی به‌عنوان ورودی از شهروندان برای تماشای فوتبال در فضاهای باز شهری انتقاد کرد و از شورای شهر و شهرداری خواست که به این مساله ورود کنند.

زدن بوق‌های متوالی، شادی و پایکوبی و از سر دادن شعار «بچه‌ها مچکریم» اتفاقات خوشایندی بود که شامگاه جمعه ۲۵ خرداد پس از پیروزی تیم ملی فوتبال ایران مقابل تیم ملی فوتبال مراکش رقم خورد. آن هم شادی دسته‌جمعی که مدت‌ها از آن خبری نبود. با این حال فراهم کردن زیرساخت‌هایی در این میان به چشم آمد؛ از جمله اینکه حدود ۴۰ سینما از روز ۲۲ خرداد بلیت‌های جام جهانی فوتبال را به فروش گذاشته‌اند و حدود پنج‌هزار بلیت سینما با رقمی حدود ۱۰۰‌میلیون تومان برای فوتبال ایران و مراکش به فروش رفت.

این در حالی است که بساط دورهمی و تماشای فوتبال در تالار وزنه‌برداری آزادی، پارک پردیس، دانشگاه شهید بهشتی و بسیاری کافه‌ها نیز به راه افتاد، اما ماجرا به همین جا ختم نشد. روی دیگر سکه نشان داد که گره کور شادی اجتماعی همچنان باز نشدنی است. بسیاری پولی برای پرداخت نداشتند تا بتوانند به تماشای بازی‌ جام جهانی در برخی فضاها بنشینند. گرچه برخی فضاهای خصوصی برای ارائه خدمات از شهروندان پول دریافت کردند، اما بهتر بود که مدیریت شهری از ظرفیت‌های موجود استفاده کرده و تماشای دسته جمعی فوتبال را به‌صورت رایگان برای مردم فراهم می‌کرد.

اختلاف طبقاتی مضاعف

معاون ساماندهی امور جوانان وزارت ورزش و جوانان از گرفتن مبلغی به‌عنوان ورودی از شهروندان برای تماشای فوتبال در فضاهای باز شهری انتقاد کرد و از شورای شهر و شهرداری خواست که به این مساله ورود کنند.محمدمهدی تندگویان با بیان اینکه باید سرانه‌های دسترسی شهروندان در شهر تهران را برای همه به یک میزان و با یک فرم مشخص برقرار کنیم، گفت: از یک‌ طرف در تهران با مشکل جمعیت‌پذیری مواجهیم که معلوم نیست تا کی و کجا ادامه خواهد داشت که  مقصر آن مردم شهر نیستند، بلکه مقصر اصلی نبود سیاست‌های لازم برای کنترل مهاجرت‌ها به شهر تهران است و از طرف دیگر اتفاق بدتری که در تهران افتاده، نوعی مهاجرت داخلی در شهر است که چندین بار هشدار آن را داده‌ام.

معاون ساماندهی امور جوانان با انتقاد از نبود «عدالت شهری» در تهران برای دسترسی جوانان به امکانات، اظهار کرد: این مساله به آن معناست که جوانان و خانواده‌هایی در بخش‌هایی از شهر زندگی می‌کنند همیشه آرزو دارند به امکانات سایر مناطق شهری دسترسی داشته باشند تا بتوانند از آن بهره‌برداری کنند. تندگویان با اشاره به اینکه نشانه مشخص این اتفاق، دو روز گذشته در مورد بازی ایران در جام جهانی و نمایش آن در برخی از نقاط شهر با دریافت مبلغی به‌عنوان ورودی به چشم می‌خورد، تصریح کرد: دو روز گذشته کسی که پول داشت، می‌توانست وارد فضای عمومی شود و حتی قوانینی مثل عدم ورود بانوان و ... هم به حاشیه برود، اما کسی که پول نداشت حتی نمی‌توانست از این فضا استفاده کند.

این مساله باعث ایجاد اختلاف طبقاتی مضاعف و افزایش آسیب‌های اجتماعی می‌شود. او اظهار کرد: یک طبقه اجتماعی و اقتصادی در شهر وجود دارد که به هیچ‌چیزی دسترسی ندارد و به‌دلیل سرخوردگی‌های اجتماعی، درآمد پایین اقتصادی، حاشیه‌نشینی شهری، نبود عدالت شهری و دسترسی به امکانات شهر، حتی در دسترسی به سرانه‌های ورزشی دچار مشکل است. به گزارش ایسنا، تندگویان اظهار کرد:‌ای کاش نهادهایی مانند شهرداری و شورای شهر وارد این مساله می‌شدند. نمایندگان مجلس هم می‌توانستند در شورای تامین استان شرکت کنند تا هشدارهای لازم را بدهند. ایجاد فاصله طبقاتی همیشه آسیب‌های اجتماعی مضاعفی دارد.

فضاهای خصوصی ربطی به مدیریت شهری ندارند

«بنا به دستورالعملی که دو روز گذشته از طریق معاونت استانداری صادر شده بود، پخش بازی فوتبال در چند بوستان هماهنگ شده متوقف شد. منتها با هماهنگی برخی اعضای شورای شهر بازی فوتبال ایران - مراکش در بوستان نهج البلاغه بدون گرفتن ورودی از مردم پخش شد که اقدام خوب و مثبتی از سوی شهردار منطقه دو بود.» اینها را الهام فخاری، رئیس کمیته اجتماعی شورای شهر تهران به «آرمان» می‌گوید. به‌گفته او فضاهایی مثل کافه‌ها، رستوران‌ها و دانشگاه شهید بهشتی برای پخش فوتبال جام جهانی فضای عمومی شهروندی نبوده و مدیریت آن با شهرداری نیست.از این رو ربط مستقیم به شهرداری و مدیریت شهری ندارند و در حیطه بخش خصوصی یا دیگر دستگاه‌ها هستند.

رئیس کمیته اجتماعی شورای شهر تهران اظهار می‌کند: با این حال تلاش بر این بوده و است که فضاهای عمومی با حداقل هزینه و ترجیحا بدون دریافت هزینه در اختیار همه مردم قرار گیرند. فخاری توضیح می‌دهد: ممکن است برخی کافه‌ها به‌صورت ورودی خدماتی را ارائه کنند که این مساله اصلا منافاتی ندارد با اینکه ما وظایف خودمان را در فراهم‌سازی امکانات و تمهیدات لازم در فضاهای عمومی شهری پیش نگیریم.

او تاکید می‌کند: به‌نظر بنده مربوط کردن یک فضای خصوصی به تصمیمات عمومی شهری اقدام درستی نیست، چون دو فضای متفاوت هستند. فخاری بیان می‌کند: با این حال شورای شهر می‌تواند برخی فضاهای عمومی را به طور مشخص برای برگزاری رویدادهایی مثل جام جهانی مصوب کند یا از شهرداری بخواهد که به تجهیز و ایمن‌سازی این فضاها بپردازد تا مردم بتوانند در کنار همدیگر از فضای عمومی استفاده کنند. رئیس کمیته اجتماعی شورای شهر تهران بیان می‌کند: مطابق مصوبات شورای شهر در ادوار گذشته شهرداری موظف است در مورد رویدادها، مناسبت‌ها و آیین‌های مذهبی یا ملی یک ستاد هماهنگی برپا کند.

او ادامه می‌دهد: از این رو لازم بود که پیش از برگزاری جام جهانی مناسب‌سازی و پیش‌بینی خدمات در نظر گرفته می‌شد. با وجود این، می‌توان فضاهای عمومی را با هماهنگی استانداری و با در نظر گرفتن تمهیدات لازم برای تماشای بازی‌های جام جهانی تدارک دید. فخاری خاطرنشان می‌کند: بوستان نهج‌البلاغه نشان داد که تصمیم مدیریت شهری برای به کارگیری فضای عمومی برای برگزاری چنین رویدادی اقدام مثبتی بود و رضایت شهروندان را در پی داشت. او عنوان می‌کند: جامعه‌ای که فاقد نشاط است، نزدیک به مرگ است، اما جامعه ما پویاست. هرچند که دچار خستگی و فشارهایی است. با این حال باید بتوانیم سلامت روان، نشاط اجتماعی و پویایی را بهبود ببخشیم.

فخاری می‌افزاید: برگزاری رویدادهایی در فضاهای عمومی می‌تواند بخشی از این فرآیند باشد. در کنار آن حتما باید به بهبود زیر ساخت‌های سلامت روان جدی‌تر از گذشته بپردازیم. او بیان می‌کند: باید در فضای عمومی نظارت کافی داشته باشیم. گرچه تا امروز گزارشی مبنی بر اینکه حضور مردم در فضای عمومی شهر منوط به دریافت هرینه است وجود نداشته است، اما اگر موردی بود مردم حتما گزارش دهند که پیگیری کنیم. رئیس کمیته اجتماعی شورای شهر تهران می‌افزاید: ما می‌توانیم هماهنگی لازم را با استانداری انجام دهیم تا فضاهای عمومی در مناسبت‌های مختلف عادلانه و کم‌هزینه در اختیار مردم قرار گیرد.

نگین باقری