اورجینال‌ترین فیلم‌های ژانر وحشت در قرن بیست‌و‌یکم

طرفداران ژانر وحشت در سال‌های اخیر شاهد وقوع رنسانس فیلم‌های ترسناک بوده اند و این ژانر چه از دیدگاه منتقدان و چه در باکس آفیس موفقیت‌هایی بی سابقه را تجربه کرده است. فهرستی که در ادامه خواهد آمد شاید باعث اختلاف نظر و عصبانیت بخشی از طرفداران ژانر وحشت شود، اما قبل از اینکه در مورد اوریجنال‌ترین فیلم‌های دو دهه اخیر صحبت کنیم باید برخی نکات را یادآور شویم.

در این فهرست، فیلم‌هایی «اورجینال» در نظر گرفته می‌شوند که شامل هیچ بازسازی یا راه اندازی مجددی نشوند و البته اقتباسی از یک داستان نیز نباشند بدین ترتیب برخی از بهترین فیلم‌های ترسناک سال‌های اخیر مانند «ساسپیریا»، «زیر پوست» و «شخص درست را راه بده» خودبخود از دایره رقابت خارج می‌شوند. علاوه بر این تهیه فهرستی تنها با ۱۰ عنوان کار بسیار سختی است و برخی از فیلم‌های خوب این ژانر در دو دهه اخیر ناگزیر کنار گذشته می‌شوند.

شیون (۲۰۱۶)

فیلم «شیون» (The Wailing) یک فیلم ترسناک تولید سینمای کره جنوبی از نا هانگ جین است که یک فیلم با ساختار هوشمندانه و با فضای تاثیرگذار است که می‌توان آن را سفری ترسناک به عمق قلب تاریکی دانست. عدم اطمینان و شکاکیت‌های بیش از حد به هیستری بدل می‌شود وقتی که یک روستایی رشته‌ای از قتل‌های هولناک را با یک غریبه ژاپنی که تازه به دهکده آمده مرتبط می‌سازد.

جونگ گو یک کارآگاه پلیس است که به یکباره خود را در مرکز داستان یک فیلم ترسناک هوشمندانه پر از شمن ها، زنان زیبای مرگبار، تسلط شیطان و دیگر کابوس‌های اینچنینی می‌یابد. این تعریف مبهم برای جلوگیری از اسپویل شدن داستان فیلمی است که می‌توان آن را یکی از حیرت انگیزترین، قوی‌ترین و شیطانی‌ترین فیلم‌های ترسناک قرن اخیر دانست.

 ۲۸ روز بعد (۲۰۰۲)

فیلم پساآخرالزمانی و ترسناک دنی بویل با عنوان «۲۸ روز بعد» (۲۸ Days Later) با دادن یک بن مایه سیاسی، تراژدی انسانی و سبکی خاص به داستان خود باعث زنده شدن و تحولی در ژانر فیلم‌های ترسناک زامبی محور شد. داستان از این قرار است که مردی به نام جیم که پیک دوچرخه‌ای است که ۲۸ روز پس از شیوع یک بیماری مرگبار و مسری در لندن، در بیمارستانی در این شهر از کما خارج می‌شود.

این ویروس از طریق خون و بزاق دهان منتقل شده و خشمی وحشیانه را در افراد ایجاد می‌کند و به همین دلیل تفاوتی آشکار با دیگر فیلم‌های زامبی محور دارد. بدین ترتیب دنی بویل از همان استعارات و ابزار‌های فیلم‌های زامبی محور به شکلی بسیار تازه و هنرمندانه استفاده می‌کند.. جیم خیلی زود با تعدادی دیگر از بازماندگان این اتفاق آخرالزمانی همراه می‌شود و داستان به تقلا‌ها و غم‌های این گروه کوچک برای زنده ماندن در رویارویی با این واقعیت تلخ می‌پردازد. «۲۸ روز بعد» یک فیلم هیجان انگیز، جذاب و با انرژی بی پایان است که یکی از بهترین فیلم‌های ترسناک ژانر زامبی تاریخ سینما به شمار می‌آید.

 زمینی در انگلستان (۲۰۱۳)

فیلم بسیار منحصربفرد «زمینی در انگلستان» (A Field in England) ساخته بن ویتلی یک فیلم ترسناک است که مرز‌های بین واقعیت و رویا را مبهم می‌سازد. داستان این فیلم در انگلستان اواسط قرن هفدهم رخ می‌دهد و یک کمدی سیاه است که در قالب فیلم ترسناکی هنری روایت می‌شود. فیلم داستان مردی به نام وایت هد را روایت می‌کند که در حال فرار از دست یک کیمیاگر شیطان صفت به نام اونیل در میانه یک نبرد داخلی خونین در انگلستان است.

او که نفرین شده و ۳ فراری جنگ را همراهی می‌کند با خوردن قارچ‌هایی روانگردان به دام اونیل می‌افتند و دوستی آن‌ها به بوته آزمایش گذاشته می‌شو. «زمینی در انگلستان» یک کمدی سیاه بالماسکه‌ای است که می‌توان آن را الهام گرفته و شبیه «مرد مرده» (Dead Man) جیم جارموش دانست. لنز‌های دوربین فیلم بردار یک دنیای سیاه و سفید از کلوزآپ‌های ترسناک و دیگر ترفند‌های عجیب و غریب کارگردان باعث خلق صحنه‌های ترسناک زیادی در فیلم می‌شود.

ستون فقرات شیطان (۲۰۰۱)

فیلم «ستون فقرات شیطان» (The Devil’s Backbone) یکی از اولین شاهکار‌های گیرمو دل تورو، کارگردان نامی مکزیکی است که فضایی ترسناک داشته و به داستان یک کودک تسخیر شده توسط شیطان می‌پردازد. این فیلم یکی از شخصی‌ترین آثار این کارگردان است که از ترسناک‌ترین و پیچیده‌ترین فیلم‌های او از لحاظ عاطفی و احساسی نیز به شمار می‌آید. وقتی بخواهیم یکی از فیلم‌های دل تورو را برای این لیست انتخاب کنیم بدون شک بهترین گزینه‌ها این فیلم یا «هزارتوی پن» (Pan’s Labyrinth) خواهند بود.

داستان هر دو فیلم در دوران جنگ داخلی اسپانیا رخ داده و شخصیت اصلی آن‌ها یک نوجوان است که با وحشت فاشیسم دوران ژنرال فرانکو مواجه شده و هر دو تاثیری دیرپا داشته و تا روز‌ها بعد از تماشا مانند یک دندان افتاده باعث اضطراب و نگرانی بیننده خواهند شد.

داستان فیلم در سال ۱۹۳۹ و در آستانه جنگ داخلی اسپانیا می‌گذرد و داستان تراژیک یک پسربچه ۱۲ ساله به نام کارلوس را روایت می‌کند که پس از کشته شدن پدر داوطلبش در نبرد با فاشیست‌ها به یک یتیم خانه روستایی پر از غم، وحشت و راز‌های هولناک فرستاده می‌شود.

دل تورو به شکلی بسیار ساختارمند و متدیک یک داستان ارواح گوتیک را با ملودرامی تاریخی و یک قتل مرموز ترکیب کرده به نحوی که نتیجه آن یک فیلم ترسناک بسیار با دقت طراحی شده و به شکلی دراماتیک دقیق و پرجزییات است که نشان می‌دهد ترسناک‌ترین و هولناک‌ترین هیولا‌ها همان انسان‌ها هستند.

دردسر هر روزه (۲۰۰۱)

کمتر کارگردانی توانسته تمایل جنسی شدید و بدن انسان را مانند کلر دنی در فیلم شاهکار خود با عنوان «دردسر هر روزه» (Trouble Every Day) که یکی از بهترین فیلم‌های نوین ژانر وحشت فرانسه است به تصویر بکشد. این فیلم جنجالی به همان اندازه نیز هوشمندانه و با فضایی هنرمندانه ساخته شده است. در فیلم «دردسر هر روزه» دو داستان متفاوت رفته رفته در هم تنیده می‌شود که یکی در مورد یک زوج در حال گذراندن ماه عسل در لا وایل لومیر بوده و دیگری در مورد یک پزشک و همسر زیبا و دلربایش است.

این همسر زیبا که کوری نام دارد ظاهراً دارای تمایلات خون آشامی است که تمایلات جنسی او را به حدی فرا انسانی می‌رساند. آیا این تمایلات زوج تازه ازدواج کرده را درگیر خود می‌سازد؟ چگونه مسیر این ۴ روح گمشده به یکدیگر متصل می‌شود؟ جواب این سوالات در فیلمی که مخاطب را حیرت زده می‌سازد نهفته است.

ما (۲۰۱۹)

اگر شما هم از کسانی هستید که تاکنون فیلم ترسناک، بامزه و به شدت تکان دهنده جدید جوردن پیل با عنوان «ما» (Us) را ندیده اید باید پرسید چرا؟ اول از همه لوپیتا نیونگو یک بازی حیرت انگیز را در نقش آدلاید ویلسون به نمایش می‌گذارد، زنی که همراه با شوهر و فرزندانش در یک خانه ساحلی نزدیک محلی که اتفاقی دردناک در کودکی برایش رخ داده زندگی می‌کنند.

با وقوع اتفاقاتی ترسناک که با گذشته تاریک او ارتباط دارند و ورود ۴ غریبه به خانه شان، بدترین کابوس‌های ویلسون محقق می‌شوند و او به فاز فرار یا مبارزه وارد می‌شود. فیلم «ما» یک ساخته بصری هنرمندانه است که به تاریخچه برده داری و استعمار در ایالات متحده پرداخته و به سبک خاص جوردن پیل به موضوعاتی مانند طبقه اجتماعی، امتیازات ویژه و نژاد می‌پردازد.

خام (۲۰۱۶)

بسیاری بر این باورند که فیلم «خام» (Raw) اولین ساخته جولیا دوکورنو یکی از بهترین فیلم‌های ژانر وحشت در یک دهه گذشته است که من نیز به عنوان نویسنده این مطلب با چنین نظری موافقم. فیلم «خام» یک فیلم بی نقص و بسیار قوی است و یک خاصیت اورجینال تابو شکن در خود دارد که تاکنون کمتر دیده شده است. تاکنون هیچ تکنیک بدن-وحشتی (Body-horror) این چنین تاثیرگذار و البته ترسناک نبوده است و دیدگاه زنانه و فمنیستی دوکورنو به داستان نیز یکی دیگر از ویژگی‌های منحصربفرد این فیلم است. جاستین یک گیاهخوار سرسخت است که اخیراً به خواهر بزرگ ترش، الکسیا، در یک کالج دامپزشکی مشهور پیوسته است.

معرفی زیبا و غیرمعمول فضای پردیس دانشگاه با برجسته سازی شخصیت‌های مونث، اتفاقات عجیب و غریب بدون شرح و موسیقی متن تاثیرگذار جیم ویلیامز، نوید بخش یک شاهکار سینمایی متفاوت شبیه «ساسپیریا» (Suspiria)‌ی داریو آرجنتو در سال ۱۹۷۷ است. جاستین که خود را در همراهی با گروه دانشجویان ناکام می‌بیند در تلاش برای خشنود کردن والدینش در یک جشن دانشجویی غیرمعمول شرکت کرده و برخلاف باورهایش به خوردن گوشت خام دست می‌زند و عواقب آن برای او و اطرافیانش پرهزینه می‌شود. فیلم «خام» یک فیلم مهیج و درگیر کننده، بدون ذره‌ای توقف و غیرقابل پیش بینی است که علیرغم خونریزی فراوان، یک فیلم اعتیاد آور در مورد مشکلات دوران بلوغ و افسردگی است.

کلبه‌ای در جنگل (۲۰۱۱)

فیلم «کلبه‌ای در جنگل» (The Cabin in the Woods) اولین تجربه کارگردانی درو گودارد با همکاری جاس ودون است که یکی از شرورانه‌ترین پیچش‌های داستانی سال‌های اخیر سینما را در خود دارد. گروهی از ۵ دوست دانشجو در تعطیلات آخر هفته خود به یک کلبه قدیمی در محله‌ای روستایی و دورافتاده می‌روند که در دل جنگل قرار دارد.

بعد از اتفاقاتی که ما را به یاد «مردگان شرور» سام ریمی و «کشتار با اره برقی در تگزاس» ساخته توبی هوپر می‌اندازد با یک پیچش داستانی عامدانه مواجه می‌شویم. قصد اسپویل کردن داستان را نداریم، اما بگذارید بگوییم که «کلبه‌ای در جنگل» یک بررسی ترسناک و خونی در مورد ایده‌های فداکاری و جشن گرفتن است و همزمان به شکل ضمنی مخاطب را از جذابیت و هیجانی که از تصویر استثمار و خونریزی بدست می‌آید بهره مند می‌سازد.

تعقیب می‌کند (۲۰۱۴)

دیوید رونی، منتقد سینمایی مجله هالیوود ریپورتر در مورد این فیلم چنین می‌نویسد: «ترسناک، تعلیقی و بی محابا. تعقیب می‌کند با هوشیاری خاص خود با استعاره‌های ژانر بازی کرده و هیچگاه مخاطب را مطلع نمی‌سازد و همین موضوع جدیت و صداقتی هیجان انگیز می‌دهد که بر ترسناک بودن آن می‌افزاید». نام دیوید رابرت میچل را به خاطر بسپارید.

فیلم ترسناک «تعقیب می‌کند» (It Follows) ساخته او که در مکتب ژانر وحشت کلاسیک است یک فیلم باکیفیت، با فیلم برداری استادانه و یک شاهکار کم هزینه است که علاوه بر در ترس فرو بردن مخاطبان آن‌ها را به وجد می‌آورد.

«تعقیب می‌کند» با بازگشت به ایده‌های ژانر وحشت دهه ۷۰ و ۸۰ فیلم‌های اسلشر که در آن‌ها نوجوانان را به خاطر فعالیت‌های جنسی شان تنبیه می‌کردند، با دیدگاهی فمنیستی به این ماجرا‌ها و استعاره‌ها اشاره می‌کند.

فیلم «تعقیب می‌کند» را باید فیلمی دانست که ژانر ترسناک را از فیلم‌های شکنجه‌ای پر از عریانی و صحنه‌های جنسی مفرط نجات داد و ثابت کرد که ژانر وحشت مدرن می‌تواند خلاصه‌ای از فیلم‌های گذشته ژانر بوده و همزمان از آن‌ها فراتر رفته و تفسیر‌های متعددی در پی داشته باشد.