روزنامه جهان صنعت نوشت: بررسی شرایط معاملات گواهی سکه و اوراق سلف سکه بانک مرکزی در بورس کالا این فرضیه را تقویت می‌کند که احتمالا گواهی سکه برای فروش اوراق سلف سکه بانک مرکزی گروگان گرفته شده است.
در هشتم دی ماه علی صالح‌آبادی از ریاست بانک مرکزی استعفا داد و محمدرضا فرزین رییس بانک مرکزی شد. جولان دلار در کانال ۴۰ هزار تومانی صالح‌آبادی را مجبور به استعفا کرد و ورود فرزین بهانه کاهش دلار تا کانال ۳۹ هزار تومانی شد.
اما اجماع سیاسی علیه بازار ارز در این مدت کوتاه فرصت اثرگذاری اقدامات سیاستگذار جدید را گرفته است.
در حرکت اصلاحی دی ماه دلار یک الگوی ادامه‌دهنده کنج تشکیل داد و در اولین روز دومین ماه زمستان موتور داغ بازار ارز سد مقاومتی الگوی تکنیکالی را رو به بالا شکست. حالا هدف تکنیکالی دلار نیمه دوم کانال چهل هزار تومانی را نشان می‌دهد در حالی که معامله‌گران نسبت به ریسک بالای معاملات ارز هشدار می‌دهند.
همزمان با سدشکنی دلار آزاد، مرد شماره یک بازار ارز و سکه هم مقصر نوسانات ارزی را معرفی کرد. رییس کل بانک مرکزی در جمع تعدادی از نمایندگان دانشجویی دانشگاه‌های مختلف فضاسازی‌های رسانه‌ای و عملیات روانی در جامعه را دلیل التهابات بازار ارز معرفی کرد.
بررسی‌ها نشان می‌دهد که موضع‌گیری‌های سیاسی و هجمه فضای منفی رسانه‌ای بین‌المللی علیه ایران همزمان با افزایش قیمت دلار شتاب گرفته است.
محمدرضا فرزین با اعلام دریافت اختیارات لازم برای کنترل بازار ارز اعلام کرد که به زودی افتتاح بازار مبادله‌ای ارز و طلا بازار ملتهب ارز و سکه را مدیریت خواهد کرد و ثبات را به بازار برمی‌گرداند.
سکه شش ماهه از سکه یک روزه پیش افتاد
محدودیت دامنه نوسان بر گواهی سکه بورسی یک ماه پس از عرضه اوراق سلف سکه بانک مرکزی در بورس کالا رخ داد. گواهی سکه در بورس کالا برای سکه‌های تحویل یک روزه است ولی تاریخ تسویه اوراق سلف سکه بانک مرکزی شش ماه است. در ابتدا تصور می‌شد که این محدودیت، تکرار دوباره سیاست بازارساز برای کنترل بازار سکه است ولی دقیق‌تر شدن روی این مساله و شرایط اجرا، تفاوت‌های بارزی را با دفعات قبل نمایان کرد.
در دوره‌های گذشته که سکه‌های بورسی محدود می‌شدند قیمت سکه بورسی در بازار سرمایه بالاتر از قیمت سکه بازار آزاد بود و چنین تداعی می‌شد که سکه بورسی پرچمدار تعیین قیمت‌ها برای بازار سکه آزاد شده است ولی این بار سیاستگذار در حالی این سیاست را اجرا کرد که گواهی سکه از بازار آزاد عقب بود و قیمت سکه بورسی هنوز به بازار آزاد نرسیده بود. در ادامه با تشدید محدودیت‌ها بر گواهی سکه، پیشروی قیمت سکه در بازار آزاد متوقف نشد و با برداشته نشدن سقف محدودیت‌ها، اختلاف میان سکه امامی در معاملات گواهی سکه و بازار آزاد باعث تشکیل صف‌های خرید بدون عرضه برای گواهی سکه بورسی مانند سکه رفاه شد.
با این حال قفل شدن سکه رفاه در صف خرید و فاصله بازاری سکه بازار آزاد با آن هم بازارساز را مجاب به برداشتن محدودیت‌ها نکرد. در این وضعیت بررسی معاملات سکه سلف بانک مرکزی جذاب‌تر است زیرا برخلاف گواهی سکه برای معاملات اوراق سلف سکه در بورس کالا محدودیتی وضع نشد و در شرایطی که نسبت حجم معاملات گواهی سکه پیش از اعمال محدودیت‌ها بهتر از اوراق سلف بود محدودیت‌های تازه اعمال‌شده ورق را برگرداند و حجم معاملات گواهی سکه ضعیف شد. به عنوان مثال سکه رفاه در بورس کالا پرتراکنش‌ترین گواهی سکه است که پیش از قفل شدن در صف‌های خرید در حجم بیشتری نسبت به اوراق سلف معامله می‌شد ولی در روز قبل در حالی در معاملات اوراق سلف بانک مرکزی ۴۶۸۰ سکه معامله شد که در معاملات گواهی سکه رفاه فقط ۶۷ سکه به خریداران سکه امامی رسید.
روز قبل که بازار طلا در واکنش به رشد دلار جهش کرد اوراق سکه سلف تا صف خرید دامنه پنج درصدی رشد کرد ولی محدودیت‌های سکه رفاه، آن را عقب نگه داشت. در اطلاعیه‌ای که دستورالعمل معاملات اوراق سلف سکه بانک مرکزی در آن منتشر شد دامنه نوسان اوراق سلف سکه بانک مرکزی مثبت و منفی دو درصد ذکر شده بود ولی بررسی دامنه نوسانات در مدت اخیر نشان می‌دهد که مدتی است بازارساز در حالی که دامنه نوسان گواهی سکه را به شدت محدود کرده دامنه نوسان اوراق سکه را به پنج درصد افزایش داده است. آنچنان که شواهد نشان می‌دهد اوراق گواهی سکه برای فروش اوراق سلف بانک مرکزی به گروگان گرفته شده است تا نقدینگی بیشتری جذب اوراق شود ولی از آن طرف افزایش دامنه نوسان اوراق، باعث پیشی گرفتن اوراق سلف شش ماهه سکه از سکه تحویل یک روزه شده است.
امید در بازار سرمایه زنده است
روز قبل بازار سرمایه منفی شد و در شرایطی که سکه صف خرید بود بازار سرمایه قرمز‌پوش شد. ظهور پر‌عرضه سهام خودرویی در روز قبل در غلبه فضای فروش بی‌تاثیر نبود ولی رشد بی‌پروای دلار همچنان امیدها را به سمت بازار سرمایه زنده نگه داشته است.
عرضه ۴۵۰ هزار ربع‌سکه در بورس کالا از سه‌شنبه
همچنین قرار است ۴۵۰ هزار ربع سکه طلای بهار آزادی از روز سه‌شنبه ۴ بهمن ۱۴۰۱ به مدت ۱۰ روز کاری از طریق بورس کالای ایران عرضه شود.
بانک مرکزی اعلام کرده که عرضه ربع سکه طلای بهار آزادی در بورس کالا در این مرحله به صورت گواهی سپرده ناپیوسته خواهد بود و فرآیند کشف قیمت جدید در عرضه مربوطه هم به صورت ثبت سفارش دفتری با قیمت‌های مختلف است.
مطابق شرایط عرضه ربع سکه طلا در بورس کالا، تمامی اشخاص حقیقی بالای ۱۸ سال دارای کد ملی می‌توانند حداقل یک قطعه و حداکثر پنج قطعه ربع سکه طلای بهار آزادی را خریداری کنند.
خریداران می‌توانند پنج روز کاری بعد از خرید سکه در بورس کالا، به خزانه بانک رفاه مراجعه کرده و با ارائه اسناد مربوط به بورس، به صورت فیزیکی معادل سکه‌های خریداری‌شده را تحویل بگیرند. بانک مرکزی همچنین در نامه‌ای به شرکت بورس کالای ایران تاکید کرد، مبلغ ۹ درصد مالیات بر ارزش‌افزوده در قیمت کشف‌شده معاملات گواهی سپرده کالایی سکه طلای ربع بهارآزادی خزانه بانک رفاه، محاسبه شده است؛ لذا مبلغ دیگری با عنوان هزینه مالیات بر ارزش‌افزوده از متقاضیان اخذ نمی‌شود.
گفتنی است، عرضه ربع سکه طلا در بورس کالا به منظور از بین بردن حباب سکه و تعدیل انتظارات تورمی غیرواقعی توسط بانک مرکزی با همکاری بورس کالای ایران انجام می‌شود.
جزئیات بیشتر عرضه ۴۵۰ هزار ربع سکه طلا بهار آزادی از روز سه‌شنبه ۴ بهمن ۱۴۰۱ به مدت ۱۰ روز کاری، طی اطلاعیه‌ای توسط شرکت بورس کالای ایران اعلام خواهد شد.
- 10
- 6
