باستان‌شناسان صد‌ها جسد مومیایی باستانی را در زمین‌های مرطوب اروپا کشف کرده‌اند که بررسی‌ها نشان داد مدفون شدن‌شان در این مکان‌ها بخشی از یک سنت هزاران ساله بوده است. علاوه بر این، تحلیل‌های تازه نشان داده است که بیشتر این افراد پیش از پرت شدنِ عمدی درون باتلاق‌های خیس و اسفنجی، به طرز وحشتناکی جان باخته‌اند. باتلاق اکسیژن بسیار کمی دارد، به همین دلیل مواد طبیعی از قبیل چوب، چرم، پارچه و حتی در برخی موارد گوشت انسان درون آن فاسد نمی‌شوند.
به گزارش فرادید، «مرد کولبیرگ» از دانمارک که قدمت آن به ۸۰۰۰ سال پیش از میلاد و دوره‌ی میان‌سنگی بازمی‌گردد، قدیمی‌ترین مومیاییِ باتلاقی شناخته‌شده است. مردم از دوره‌ی ماقبل‌تاریخ درون باتلاق‌ها دفن می‌شدند. بسیاری از این اجساد از این جهت که بسیار عالی حفظ شدند معروف هستند از جمله «دختر ایدا» از هلند، «مرد تولوند» از دانمارک و «مرد لیندو» از انگلستان.
(مومیایی باتلاقی «مرد گرابال»، دانمارک؛ مربوط به ۲۳۰۰ سال قبل) محققان در مطالعۀ اخیرشان، اسکلت‌های باتلاقی و بقایایی از قبیل استخوان، پوست، بافت نرم و مو را بررسی کردند. مومیایی‌های باتلاقی به دلیل اینکه به شکل عالی حفظ شده‌اند به محققان اجازه‌ی بازسازی جنبه‌هایی از زندگی متوفی در گذشته‌های دور را می‌دهند؛ جنبه‌هایی از قبیل آخرین غذایی که او خورده و بقایای آن در شکمش به جا مانده و یا حتی دلیل مرگش.
(نقشۀ محل کشف مومیایی‌های باتلاق در سراسر اروپا) باستان‌شناسان باور دارند بسیاری از مومیایی‌های باتلاقی کشته و سپس درون باتلاق انداخته شدند و این کار بخشی از سنت شایع قربانی کردن انسان در طول عصر آهن بوده است، چون این مومیایی‌های باتلاقی ویژگی‌های مشترکی دارند، مثلاً لباس به تن ندارند و مرگ‌شان ناخواسته و اجباری بوده است. دکتر روُی وان بیک از دانشگاه واگنینگن در هلند گفته است: «در واقع، زندگی هزاران نفر در باتلاق‌ها به پایان رسیده که سالیان بعد در جریان حفاری‌ها کشف شدند. این نمونه‌های به خوبی حفظ شده فقط بخش کوچکی از داستان طولانی‌شان را فاش می‌کنند.»
بررسی تمام انواع مومیایی‌های باتلاقی نشان داد که آنها بخشی از یک سنت هولناک هستند که احتمالا حدود ۵۰۰۰ پیش از میلاد در طول دوره‌ی نوسنگی در اسکاندیناوی جنوبی آغاز شد و به تدریج در سراسر اروپای شمالی گسترش یافت. تازه‌ترین کشفیات از ایرلند، انگلستان و آلمان نشان می‌دهد که این سنت تا قرون وسطی و اوایل عصر مدرن پابرجا بوده است.
(مومیایی باتلاقی یک زن که سال ۱۹۳۶ در باتلاقی در استونی پیدا شد. این زن اواخر قرن هفدهم یا اوایل قرن هجدهم از دنیا رفته و یکی از معدود یافته‌ها از اروپای شرقی است) بیشتر اجسادی که دلایل مرگ‌شان کشف شده از قرار معلوم زندگی‌شان پایان ترسناکی داشته، چون این احتمال وجود دارد که به عمد درون باتلاق انداخته شده باشند. گمان می‌رود این خشونت در مورد مجرمانی که اعدام شدند یا قربانیان آیینی اعمال شده باشد. با این حال، در چند قرن آخر، در منابع مکتوب به شمار قابل‌توجهی از مرگ‌های تصادفی در باتلاق و همینطور خودکشی نیز اشاره شده است.
دکتر وان بیک در مجله‌ی آنتی‌کوئیتی نوشته است: «اگر مرگ‌های تصادفی را رد کنیم، مدرک مهم مرگ‌های خشونت‌بار و شمار زیاد باتلاق‌هایی که مکرراً در آنها جنازه انداخته شده نشان می‌دهد که بیشتر این افراد به عمد درون باتلاق‌ها انداخته شدند.»
نتیجه‌ی دیگری که از بررسی‌ها گرفته شده این است که باتلاق‌های حساس و مهم را می‌توان با شمار بقایای یافت‌شده در آن شناسایی کرد. در برخی موارد، گروهی از افراد (مانند کشته‌شدگان نبرد) یک‌جا درون باتلاق انداخته شدند، اما از باتلاق‌های دیگر در موارد متعدد استفاده شده و اجساد با اشیاء دیگری شبیه پیشکش‌های آیینی (از استخوان‌های حیوان گرفته تا سلاح‌ها یا تزیینات برنزی) روانه‌ی باتلاق شدند.
دکتر وان بیک می‌گوید: «رویهم‌رفته، تصویر جالبی که از این پدیده‌ی پیچیده، متنوع و کهنسال شکل گرفته گویای داستان‌های متعددی درباره‌ی موضوعات مهم انسانی از قبیل خشونت، آیین‌های باستانی و تلفات غم‌انگیز است.»
این مطالعه در مجله‌ی آنتی‌کوئیتی توسط یک تیم بین‌المللی از محققان هلندی، سوئدی و استونیایی منتشر شد که بیش از ۱۰۰۰ مورد مومیایی باتلاقی را از ۲۶۶ سایت در سراسر اروپا بررسی کردند.
- 17
- 5
