توصیه‌هایی برای مصرف داروها در ماه رمضان

به گزارش فارس، افرادی که در دوران بارداری، شیردهی و یا دارای بیماری‌هایی مانند دیابت، فشارخون، روده تحریک‌پذیر، یبوست، زخم‌های گوارشی (معده و دوازدهه)، اختلالات کلیوی، اختلالات غده تیروئید، بیماری‌های اعصاب و روان، قلبی عروقی و تنفسی، هستند، پیش از اقدام به روزه‌داری، مشورت با پزشک معالج ضروری است.

بیماران نباید بدون مشورت با داروساز یا پزشک معالج خود، اقدام به قطع دارو، تغییر یا کاهش دوز مصرفی و یا تغییر زمان مصرف کنند؛ چراکه رعایت نکردن این اصول می‌تواند منجر به عدم اثربخشی دارو، عدم دستیابی به اثرات درمانی، بروز اثرات جانبی و تشدید بیماری شود. همچنین چنانچه فردی به‌ رغم ابتلا به بیماری، پس از مشورت با پزشک معالج، مجاز به روزه گرفتن باشد باید برخی نکات را مورد توجه قرار دهد.

براساس این گزارش، از جمله این موارد می‌توان به بیماران مبتلا به صرع که در معرض خطر تغییر دوز دارو در ایام روزه‌داری هستند اشاره کرد.

پزشکان علاوه بر بیماران صرعی که با قطع دارو دچار بازگشت حملات تشنجی می‌شوند، باید به بیماران مبتلا به آسم که با قطع داروهای استنشاقی و افشانه‌های تنفسی دچار حملات آسمی می‌شوند مشاوره دقیق داده و توصیه‌های لازم را ارائه کنند.

مطالعات به‌ عمل‌ آمده روی داروهای ضد فشارخون نشان می‌دهد که روزه‌داری تأثیر خاصی بر اثر بخشی این داروها ندارد. البته گاهی اوقات لازم است در مورد داروهای مدر (ادرارآور)، برای جلوگیری از کاهش آب بدن، پزشک اقدام به کاهش دوز این داروها در بیماران روزه‌دار کنند. 

برخی از داروهای ضد التهاب این قابلیت را دارند که دوبار در طول روز مصرف شوند. مصرف اینگونه داروها را می‌توان با مشورت پزشک و داروساز به زمان افطار یا سحر موکول کرد.

همچنین پزشک معالج، برای درمان عفونت در بیمار روزه‌دار، می‌تواند اقدام به تجویز آنتی‌بیوتیک‌هایی کند که به‌ جای چند بار مصرف در طی روز، یک یا دو بار در روز مصرف شوند. در مورد این داروها به‌ جای مصرف ۳ تا ۴ بار در روز، پزشک می‌تواند داروی آهسته رهش که یکبار در روز تجویز می‌شود توصیه کند. 

تغییر نحوه مصرف برخی از داروها (از شکل خوراکی به شکل پوستی) در این ایام نیز بنا به تجویز پزشک ممکن است. در صورت وجود این شکل دارویی، به‌ جای مصرف برخی از داروهای خوراکی، پزشک معالج می‌تواند آنها را به شکل زیست چسب (چسب پوستی دارو در صورت موجود بودن) تجویز کند.

هرچند روزه‌داری برای برخی از مبتلایان به دیابت بنا بر تشخیص پزشک معالج می‌تواند مفید باشد، اما تغییر خودسرانه دوز دارو و رژیم غذایی در برخی دیگر بسیار خطرناک است. بیمارانی که انسولین مصرف می‌کنند قبل از اقدام به روزه‌داری باید با پزشک معالج خود مشورت کنند. همچنین در تمامی بیماران دیابتی، کنترل مرتب قند خون و تنظیم آن بسیار مهم است.

بنابراین گزارش، نکته بسیار مهمی که درخصوص سلامت بانوان لازم به ذکر است، استفاده خودسرانه از داروهای ضدبارداری ترکیبی مانند LD جهت قطع خونریزی دوران قاعدگی و به‌ منظور کامل کردن روزه در ماه رمضان است.

مصرف قرص‌های ضدبارداری ترکیبی به روشی که منجر به قطع قاعدگی شود، علاوه بر اینکه چرخه هورمونی مصرف‌کننده دارو را مختل خواهد کرد، تبعات خطرناکی مانند اشکالات انعقادی و ایجاد لخته در عروق اندام‌های تحتانی و حتی عروق مغزی به دنبال خواهد داشت. خصوصاً که این امر با کاهش مصرف مایعات ممکن است تشدید شود.

شیوع این عارضه با افزایش سن افزایش می‌یابد و این امر هشداری است برای بانوانی که در سنین بالای ۳۵ سال هستند دارای اضافه‌ وزن و سابقه ترومبوز و یا سیگاری هستند و قصد مصرف داروهای ضدبارداری بدون تجویز پزشک را دارند؛ لذا توصیه می‌شود در هر زمینه خصوصا مصرف دارو با پزشک و داروساز مشورت شود.   

براساس این گزارش، در خصوص اقدام به روزه‌داری و همچنین نحوه مصرف داروها، باید با پزشک و داروساز مشورت شود. چنانچه مبتلا به بیماری خاصی هستید که مجبور به مصرف دارو در ایام مبارک رمضان هستید، قبل از هر اقدامی با پزشک معالج خود مشورت کنید.

در زمان روزه‌داری هیچگاه وعده‌های دارو را خودسرانه حذف و یا به زمان دیگری موکول نکنید. این عمل سبب اختلال در روند درمان می‌شود. مصرف بسیاری از داروها را می‌توان پس از مشورت با پزشک به زمان سحری یا افطار منتقل کرد.

همچنین چنانچه روزه‌داران مبتلابه بیماری مزمن مانند فشارخون، دیابت، بیماری‌های گوارشی، اعصاب و روان، قلبی عروقی، تنفسی و اختلالات کلیوی هستند، در این خصوص که آیا روزه‌داری برای آنها بدون اشکال است یا خیر و همچنین در صورت بی‌خطری، در مورد نحوه مصرف دارو و رژیم غذایی مناسب در ماه مبارک رمضان، با پزشک و داروساز مشورت کنند.

اثربخشی بسیاری از داروها، ارتباط مستقیمی با مصرف به‌ موقع آنها در زمان معین دارد. در ایام روزه‌داری خودسرانه نوبت داروی خود را قطع نکنند؛ چراکه قطع ناگهانی برخی از داروها به‌واسطه روزه‌داری بسیار خطرناک است. درباره قطع داروهای خود و نحوه استفاده آنها در ماه مبارک رمضان، با پزشک و یا داروساز خود مشورت کنند.

بیماران دیابتی باید پیش از شروع ماه مبارک رمضان تحت بررسی پزشکی قرار گیرند. بیماران باید ازنظر سطح قند خون، فشارخون، چربی خون، انعقاد خون و وضعیت کلی بیوشیمی خون، بررسی شوند و بر این اساس رژیم غذایی و دارویی مختص هر بیمار قبل از شروع ماه مبارک تعیین شود.

هم بیماران و هم‌ خانواده فرد مبتلا به دیابت باید در رابطه با خطرات احتمالی تهدیدکننده بیمار در ایام روزه‌داری مورد مشاوره قرار گیرند. همچنین در مورد علائم افزایش و کاهش قند خون، اندازه‌گیری قند خون، تنظیم وعده‌های غذایی، فعالیت بدنی و مصرف داروها در ماه مبارک باید آموزش لازم را دریافت کنند. علاوه بر این، روش درمان و اقدامات لازم در صورت بروز مشکل باید به همراه بیمار آموزش داده شود.