نکات مراقبتی دوران بارداری مادران چندقلوزا

 معمولاً دوقلوها حاصل لقاح دو تخمک مجزا با دو اسپرم هستند. یعنی در سیکل قاعدگی دو تخمک آزاد می‌شود و با دو اسپرم لقاح می‌یابد که حاصل آن تشکیل دو جنین و تولد دوقلوهای ناهمسان است. در ادامه به نکات مراقبتی مادران  باردار که چندقلودارند اشاره می کنیم.

 عوامل افزایش احتمال چندقلوزایی

یکی از این عوامل نژاد است. عامل مهم دیگر وراثت، به‌ ویژه از سوی مادر است. زمانی که مادر خودش حاصل یک زایمان دوقلویی است یا در خانواده‌اش سابقه بارداری دوقلویی وجود دارد، شانس بارداری دوقلویی برایش به‌مراتب بیشتر است.

عامل دیگر قد و جثه مادر است، در مادران قد بلند و با جثه درشت، احتمال بارداری دو یا چندقلویی بیشتر است.

 همچنین، تغذیه مناسب و کافی نیز احتمال بارداری دوقلویی را افزایش می‌دهد. افزون بر این موارد، تعدد بارداری، به‌ویژه بیش از چهار بار، احتمال بارداری چندقلویی را بیشتر می‌کند. همچنین در روش‌های کمک‌باروری یا درمان ناباروری تمرکز بر این است که با افزایش تعداد تخمک شانس بارداری افزایش یابد، به همین دلیل در زوج‌هایی که از روش‌های درمان ناباروری استفاده می‌کنند، احتمال بارداری دو یا چندقلویی بیشتر است.

بارداری دو یا چندقلویی عوارض متعددی دارد. از همان ابتدای بارداری، به دلیل بزرگ‌تر بودن سطح جفت و ترشح بیشتر هورمون بارداری، احتمال بروز تهوع و استفراغ بیشتر و حتی در مواردی نیازبه  بستری است.

 خطرات احتمالی که باید بیشتر مراقب آن باشید

به گفته دکتر مژگان وهابی دستجردی

متخصص زنان  در طول بارداری نیز، نسبت به بارداری تک‌قلویی، احتمال بروز فشار خون بارداری  بیشتر است.

عارضه مهم دیگر زایمان زودرس به‌ صورت خودبه‌خود، دلایلی مثل پارگی کیسه آب یا مداخله پزشکی، به دلیل وجود خطر برای سلامت مادر است. زایمان زودرس می‌تواند باعث بروز خطر برای جنین‌ها یا ناتوانی‌های آتی برای نوزادان شود.

در بارداری دو یا چندقلویی ضرورت و میزان این مراقبت‌ها بیشتر از بارداری تک‌قلویی است و بنابراین، به ویزیت‌ها و سونوگرافی‌های بیشتری نیاز است. زیرا پزشک باید مواظب بروز عوارض بارداری باشد.

 تغذیه مادران در این دوران

مادرانی که دوقلو یا چندقلو باردار می‌شوند ممکن است فکر کنند که باید بیشتر غذا بخورند یا مواد قندی بیشتری مصرف کنند. این تصور اشتباه است.

نکته مهم در تغذیه دریافت گروه‌های مختلف مواد غذایی به میزان کافی است. البته خانم‌های با وزن طبیعی، یعنی دارای شاخص توده بدنی بین ۲۰ تا ۲۵، می‌توانند در بارداری دو یا چندقلویی بین ۱۶ تا ۲۴ کیلوگرم افزایش وزن داشته باشند، اما اگر خانمی خودش اضافه‌وزن دارد، باید مراقب افزایش وزن خود در دوران بارداری باشد.

 به‌ طور کلی توصیه می‌شود که تغذیه خانم‌های باردار روزانه شامل ۴۰ درصد کربوهیدرات، ۴۰ درصد چربی و ۲۰ درصد پروتئین باشد که باید در وعده‌های متعدد و از مواد غذایی متنوع و سالم دریافت شود.

 راه‌های جلوگیری از زایمان زودرس در بارداری دوقلویی یا چندقلویی

متاسفانه این عارضه جزو خطرات جدی این نوع بارداری‌هاست و علت آن می‌تواند اتساع رحم، انقباضات رحمی و پارگی کیسه آب باشد.به گزارش تبیان، در بارداری دوقلویی حتی در تجویز دارو نیز محدودیت‌های بیشتری داریم.معمولاً در موارد اندک و خاص در بارداری دوقلویی زایمان طبیعی امکان‌پذیر است. اگر سر هر دو قل به سمت پایین باشد، متخصص زنان هنگام زایمان حضور داشته باشد، یک فرد مجرب همۀ مراحل زایمان را انجام دهد و اتاق عمل هم برای موارد اضطراری و انجام سزارین در دسترس و آماده باشد، ممکن است به صورت طبیعی زایمان انجام شود.

 استراحت مادر باردار

لازم نیست که خانم‌های باردار، چه بارداری ناشی از آی وی اف یا بارداری دوقلویی، در دوران بارداری مدام استراحت کنند و بیشتر از حد نیاز غذا بخورند. مثلاً در سه ماه نخست اصلاً لازم نیست مادر وزن اضافه کند، به‌ ویژه اگر از قبل اضافه‌وزن داشته باشد و در طول بارداری هم باید از  رژیم غذایی کافی، متعادل و متنوع پیروی کند. بنابراین، چنین مادرانی نباید پرخوری کنند یا اطرافیان آن ها را به مصرف بیش از حد مواد غذایی وادار کنند.

همچنین، اگرچه در بارداری دو یا چندقلویی توصیه می‌شود که خانم کمتر فعالیت کند، اما این به معنی استراحت مطلق نیست، زیرا نداشتن تحرک می‌تواند باعث ایجاد عوارضی مثل مشکلات انعقادی شود.به گفته متخصصان  به ازای هر جنین اضافه، مادر باید ۳۰۰ کالری اضافه دریافت کند. برای این منظور مجبور است سه وعده در روز را فراموش کند و به جای آن مرتب و کم‌کم تغذیه کند.