نشانه‌های افسردگی پس از تعویض مفصل چیست؟

چند روز پیش پسر« پله»، فوتبالیست مشهور در گفت و گویی بیان کرد که پدرش جدیدا عمل جراحی معاوضه مفصل داشته و اکنون در روزهای بازتوانی پس از عمل، حال و روز خوشی از نظر روانی ندارد. وی حرف هایش را اینگونه ادامه داده که پدرش این ایام حالت های افسردگی پیدا نموده است؛ تمایلی به خارج شدن از خانه ندارد و این اواخر شرایط روانی پدرش در نتیجه معضلات سلامتی وی و اینکه امکان راه رفتن به تنهایی را ندارد، تنزل کرده است. ولی آیا افسردگی و حال ناخوش پس از عمل جراحی تعویض مفصل اتفاقی معمول است؟

نیاز ۳۰۰ هزار ایرانی در سال به این عمل!

قبل از هر چیز و در مورد اهمیت این مسئله باید بدانید که دبیر انجمن جراحان ارتوپدی ایران در آبان ماه سال جاری خبر داده که بر اساس بررسی های انجام شده حدود ۳۰۰ هزار نفر از هموطنان مان در سال به انجام این جراحی احتیاج خواهند داشت. بدین ترتیب پله در تلاش برای حل این مشکل، تنها نیست. وی امسال ۷۹ ساله شده است.

به علت سن بالا، طی سال های گذشته درگیر مشکلات جسمانی متعددی بوده است. فصل بهار سال پیش هنگامی که پله برای آخرین بار در فرودگاهی در برزیل دیده شد، روی ویلچر بود. ولی با توجه به آن چه پسر او به رسانه ها گفته، وضعیت پله از نظر میزان تحرک پس از عمل جراحی اش بهتر شده است و اکنون این روزها او میتواند به کمک واکر راه برود. ولیکن برغم این پیشرفت، هنوز به مقدار زیادی به اطرافیان خویش وابسته است و همین سبب وارد شدن فشار روانی متعددی بر او شده است. البته بر اساس بررسی محققان، پله در این شرایط تنها نیست. مطالعات نشان می دهد تا حدود ۵۰ درصد از افرادی که عمل جراحی تعویض مفصل انجام می دهند ، پس از عمل با مسائلی مانند افسردگی و اضطراب درگیرند. البته این استرس و افسردگی میتواند خود را به اشکال گوناگونی نشان دهد.

علامت های بیماری افسردگی بعد از تعویض مفصل چیست؟

همان طور که پسر پله اشاره نموده است، رغبت نداشتن به خارج شدن از خانه و تقلیل روابط با دیگران، میتواند یکی از نشانه های بیماری افسردگی در افرادی باشد که عمل جراحی تعویض مفصل را جدیدا از سر گذرانده اند منتها جدای از این علائم، موارد دیگری هم وجود دارد.

* خواب بیش از حد ، در حالیکه در بسیاری از مواقع، این خواب کیفیت پایینی دارد.

* ناتوانی در تصمیم گیری های روزانه

* تغییر و تحول در اشتها؛ چه بصورت بیش از حد خوردن و چه کم خوردن

* ترک فعالیت های مورد علاقه؛ این علایق میتواند هر چیزی باشد، از تلفن صحبت کردن با افراد دیگر تا خواندن کتاب، دیدار آشنایان و ...

* حس بیگانگی با خود و درگیر بودن با احساسات. گاهی به صورت کلافگی، گاهی هم حساس شدن بیش از حد یا خشم زیاد

برای حال بهتر پس از عمل، چه کنیم؟

بیماری افسردگی و اضطراب بعد از عمل جراحی معاوضه مفصل به دلیل های متعددی میتواند روی دهد. مواردی مانند تأثير داروهای بی هوشی، خستگی (Fatigue) به واسطه وابستگی به دیگران، کاهش کیفیت خواب، حاصل نشدن سریع نتیجه مورد انتظار از عمل و مصرف بالای مسکن ها و دیگر داروها از مواردی هستند که بر اساس نظر متخصصان می تواند این شرایط را تشدید کند. اگر شما تمایل به تعویض مفصل دارید یا از مقربان شما کسی به فکر عمل است، بهتر است به چند نکته در این زمینه توجه داشته باشید.

به خود زمان دهید

پیدایش حالت های افسردگی یا اضطرابی، در روزها و حتی چند هفته ابتدایی بعد از عمل، تا حدی طبیعی است. پس در صورت پیدایش چنین مسائلی اندکی با خود مدارا کنید. در خیلی از مواقع، با بهبود توانایی در راه رفتن و کسب استقلال در فعالیت ها ، حال افراد خود بخود بهتر می شود. پس بخود زمان دهید.

رابطه خود را با اطرافیان امتداد دهید

اشخاص به بهانه های گوناگون امکان دارد ترجیح دهند در روزهای بعد از عمل، ارتباطات خود را با سایرین کاهش دهند، از این که نمی خواهند ایجاد مزاحمت کنند تا اینکه حوصله پرسش های تکراری را ندارند و .... در صورتیکه چنین وسوسه هایی سراغ شما آمده، پایداری کنید. در مقابل کاهش کلی روابط، روابط خود را محدود و هدفمند کنید. در عوض پذیرایی در خانه، ارتباط تلفنی داشته باشید. با افرادی که با آنها راحت تر هستید، حرف بزنید و تنها با دایره محدودی از افراد که سبب دلخوری میشوند ، روابط خود را کاهش دهید.

خواب باکیفیت را جدی بگیرید

برنامه منظم و حساب شده برای خواب خویش داشته باشید. اگر کیفیت خواب تان شدیداً پایین آمده، از تکنیسین کمک بگیرید. صرف زمان زیاد در رختخواب در وضعیتی که خواب باکیفیت ندارید، میتواند افسردگی شما را شدت بخشد.

ورزش روزانه را فراموش نکنید

از پزشک در مورد فعالیت های ورزشی که میتوانید داشته باشید، به صورت دقیق سؤال کنید. روزانه حرکاتی را که به شما اجازه انجام آنها داده شده است تکرار کنید. در صورتیکه مشکلی در دست ها ندارید، حرکات ورزشی برای تقویت عضلات بالاتنه را روزانه انجام دهید. ورزش مرتب هم به مستقل شدن سریعتر شما کمک می کند و هم علائم افسردگی را تقلیل می دهد.

شرمنده نباشید، شما تنها نیستید

احساس غم، استرس و ناراحتی تا چند وقتی پس از انجام عمل، امکان دارد سراغ شما بیاید. پس آماده این احساسات (Emotions) باشید، در مورد آنها صحبت کنید و از اینکه حال تان خوش نیست، شرمنده نباشید. فراموش نکنید که حتی« پله» این اعجوبه دوست داشتنی دنیای فوتبال، با آن شخصیت قوی هم در روزهای پس از عمل با این چنین مسائلی، دست و پنجه نرم کرده و هنوز هم با آن درگیر است.

نرگس عزیزی