پایان کار تلسکوپ رادیویی غول پیکر آرسیبو با یک حادثه عظیم !

حادثه ی عظیمی که انتظار آن می رفت، امروز برای تلسکوپ رادیویی غول پیکر آرسیبو اتفاق افتاد و با فروریختن سازه ی معلق، کار این ابزار قدرتمند علمی برای همیشه پایان یافت.

رصدخانه« آرسیبو»( Arecibo) که با توجه به ابعاد عظیم ۳۰۵ متری دهانه ی دیش آن تحت عنوان« گوش بزرگ زمین» شناخته می شد اکنون برای همیشه از بین رفته است. صبح امروز به وقت محلی( عصر به وقت تهران) سکوی ابزار ۹۰۰ تنی آن که در بالای دیش بزرگ آن در تپه های کارستی پورتوریکو معلق بود، فروریخت و یک خرابی قابل توجه برای سازه ی این رصدخانه ایجاد کرد.

« رامون لوگو»( Ramon Lugo) مدیر مؤسسه ی فضایی فلوریدا در دانشگاه مرکز فلوریدا، که مدیریت این رادیوتلسکوپ ۵۷ ساله ی بنیاد ملی علوم آمریکا( NSF) را برعهده دارد با اشاره به پاره شدن دو کابل نگهدارنده در هفته های گذشته، این خبر را اعلام کرد.

در ۱۹ نوامبر( ۹ آذر) و در پی قطع شدن کامل دو کابل که سکوی عظیم معلق را در آستانه ی سقوط قرار داده بودند، بنیاد ملی علوم تصمیم گرفت رصدخانه ی آرسیبو را برای همیشه از رده خارج کند. به این منظور قصد داشت برای پیشگیری از آسیب بیشتر یک از کار افتادگی کنترل شده را ترتیب دهد ولی همانطور که در برآوردهای مهندسان سازه هم دیده می شد، نگهدارنده های این سکوی ۹۰۰ تنی توان نگهداری آنرا نداشتند و با سقوط سهمگین آن بر روی دیش، فرصت جداسازی کنترل شده ی قطعات آن فراهم نشد.

لوگو مدیر این رصدخانه با بغض از این حادثه یاد کرد و خاطرنشان کرد:« من احساس ناخوشایندی دارم. بسیاری از افراد برای بازگرداندن این مرکز به شدت تلاش کردند و اکنون ناامیدکننده است که ما موفق نبودیم. واقعا یک صبح سخت است.»

به گفته ی او هنگام سقوط سکو، کسی در نزدیکی دیش نبوده است و آسیبی ندیده است. هنوز جزئیات دقیق چگونگی سقوط سکو به داخل دیش مشخص نیست. او معتقد است که این امر به دلیل  خرابی یکی از کابل های باقیمانده روی داده است که سکو را به یکی از سه برج پشتیبانی متصل می کرد.

این کابل ها بعد از دو خرابی قبلی بار اضافی را متحمل شده بودند. به گفته ی مدیر آرسیبو طی روزهای گذشته کابل های باقی مانده با سرعت تقریباً یکی در هر روز پاره می شد و از بین رفتن این سازه ی عظیم طی یک یا دو هفته ی آینده به اطلاع بنیاد ملی علوم رسیده بود.

دیش رادیویی عظیم این تلسکوپ برای دهه ها پیشگام تلاش ها برای علوم جوی و نجوم رادیویی بوده است. در حال حاضر مهندسان وضعیت سه برج پشتیبانی را بررسی خواهند کرد تا چگونگی فروریختن سازه ی آرسیبو را دریابند. با این وجود نگرانی اصلی مدیر این رصدخانه نه درباره ی آرسیبو بلکه درباره ی ۱۳۰ کارمند این رصدخانه و آینده ی آن هاست. او تأکید کرد:« من نمی توانم احساس آن ها را تصور کنم.»