آیا تابه‌حال به این موضوع فکر کرده‌اید که سرانجام ضایعات بازیافتی کاغذی در اروپا و آمریکا چیست؟ از آنجایی که چین به‌عنوان یکی از مهمترین مقصدهای جهانی بازیافت کاغذ در سال گذشته محدودیت‌های جدیدی درمورد واردات ضایعات کاغذ اعمال کرد، اکنون بخش قابل‌توجهی از این ضایعات برای فرآوری مجدد به هند ارسال می‌شود.
ضایعات کاغذی وارداتی در هند به‌شدت رو به افزایش استدر کارخانه‌ی بازیافت NR Agarwal در غرب ایالت گجرات، کوه‌های عظیمی از ضایعات کاغذی جمع شده‌اند که تقریبا به سقف می‌رسند. این کارخانه که در یک منطقه‌ی صنعتی در شهر واپی قرار دارد، در نوع خود یکی از بزرگ‌ترین این نوع کارخانه‌ها است و مقیاس عملیاتی قابل‌توجهی دارد. کارگران برای شکستن توده‌های عظیم ضایعات کاغذی، از بولدوزر استفاده می‌کنند و گروهی از زنان، کاغذها را به انواع مختلف دسته‌بندی می‌کنند.
روزنامه‌های بریتانیا نیز بخش قابل‌توجهی از واردات ضایعات کاغذی در هند را تشکیل میدهنددر یکی از پشته‌های کاغذ، صفحه‌ی نخست نسخه‌ای از روزنامه‌ی ساندی تلگراف به چشم می‌خورد و در پشته‌ای دیگر بخشی از یک روزانه‌ی محلی انگلیسی به نام Forest of Dean and Wye Valley Review دیده می‌شود. آشوک بانسال، مدیر اجرایی کارخانه می‌گوید: «بیشتر واردات ما از انگلستان و آمریکا می‌آید.»
او به ما نشان می‌دهد که چگونه کاغذها، درجه‌بندی شده و برای اینکه به خمیر تبدیل شوند، روی یک نوار نقاله بار می‌شوند. توده‌ی آبی‌رنگ حاصل با مواد شیمیایی تیمار می‌شود و با استفاده از غلتک‌های بزرگی دوباره به کاغذ سفید و تمیز قابل استفاده تبدیل می‌شود. همان‌طور که ما در حال صحبت بودیم، یک کامیون حاوی ضایعات کاغذی از بلژیک رسید. هر روز، شمار کامیون‌هایی که از لنگرگاه‌های نزدیک به این کارخانه می‌آیند، بیشتر می‌شود و کوه‌های کاغذی کارخانه‌ی آقای بانسال بزرگ‌تر.
علت رونق گرفتن بازیافت کاغذ در این منطقه این است که چین (که زمانی مقصد بیش از نیمی از ضایعات قابل بازیافت کاغذ، فلز و پلاستیک در جهان بود)، محدودیت‌های جدیدی درمورد واردات ضایعات اعمال کرده است. مقامات مربوطه اعلام کرده‌اند که این کار را در حمایت از سلامت عمومی و محیط زیست انجام داده‌اند. این تصمیم که در تاریخ اول ژانویه‌ی سال ۲۰۱۸ اعلام شد، موجب شد که کشورهای غربی برای ضایعات قابل بازیافت خود به‌دنبال خانه‌ی جدیدی بگردند.
ضایعات کاغذی قبل از بازیافت به انوع مختلف تقسیم میشوندبسیاری از آنها با انتخاب انباشت ضایعات در محل‌های انباشت زباله یا سوزاندن روبه‌رو شدند تا اینکه کارخانه‌های بازیافت هندی نظیر همین کارخانه‌ی آقای بانسال، وارد کار شدند. طبق گزارش کنفدراسیون صنایع کاغذ اروپا، در طول نیمه‌ی نخست سال گذشته، میزان صادرات کاغذ از اتحادیه‌ی اروپا به هند ۲۰۰ درصد افزایش داشته است. میزان صادرات این ضایعات از آمریکا به هند نیز در طول ماه‌های ژانویه تا اکتبر سال گذشته درمقایسه با دوره‌ی مشابه سال ۲۰۱۷، صد درصد افزایش داشته است. رانجیت باکسی، رئیس یک شرکت بزرگ بازیافت در انگلستان می‌گوید:
ما اکنون از کشتی‌های بزرگ‌تری برای صادرات به هند استفاده می‌کنیم زیرا حجم کاغذهای قابل بازیافت به میزان‌توجهی افزایش یافته است. ما فکر می‌کنیم که هند به‌عنوان بازاری برای ما همچنان رشد خواهد کرد. برای شرکت‌های هندی این یک موقعیت دوسر برد است.
هند کشوری است که در آن مواد خام کمیاب هستند. ما درختان و جنگل‌های زیادی نداریم که آنها را به چوپ و خمیر تبدیل کنیم. ما عمدتا به ضایعات کاغذ وابسته هستیم و این تقاضا می‌تواند توسط دنیای غرب برآورده شود.
در میان ازدحام و هیاهوی بازار کاغذ در دهلی قدیم، نیاز هند برای کالاهای کاغذی به‌وضوح قابل مشاهده است. در بازار همه چیز، از کتاب‌های رمان و ورزشی گرفته تا کاغذ برای طرح‌های فنی و نقشه به فروش می‌رسد. خریداران و فروشندگان برای یافتن فضایی در پیاده‌روهای باریک به هم تنه می‌زنند. شبیر حسین که یک فروشنده‌ی کتاب است، می‌گوید:
شلوغی اینجا هر لحظه بیشتر می‌شود. گاهی من اصلا نمی‌توانم از عهده‌ی تقاضاها برآیم.
بیشتر کاغذی که در هند تولید می‌شود، برای تولید کتاب‌ها، مخصوصا کتاب‌های مورد نیاز مدارس برای جمعیت در حال رشد هند مصرف می‌شود و بخشی نیز برای تولید جعبه‌های مقوایی و دیگر انواع بسته‌بندی به کار می‌رود.بخش قابل‌توجهی از این کاغذها نیز برای چاپ روزنامه استفاده می‌شود. هند شاید به‌عنوان یک مرکز تکنولوژی پیشرفته شناخته شود اما در عین حال کشوری است که در آن رسانه‌های چاپی در حال شکوفا شدن هستند.
فروش سالانه‌ی روزنامه و مجله از ۴۰ میلیون در سال ۲۰۰۶ به حدود ۶۳ میلیون در سال ۲۰۱۶ رسیده است. کارشناسان می‌گویند که دلیل اصلی چنین روندی این است که اگرچه دسترسی به اینترنت ازطریق تلفن‌های هوشمند، لپ‌تاپ‌ها و تبلت‌ها گسترده شده است ولی بسیاری از هندی‌ها هنوز هم ترجیح می‌دهند که اخبار را هر روز به شکل روزنامه در منزلشان تحویل بگیرند.
بازیافت داخلی هند تنها ۳۰ درصد از کل تقاضای این کشور برای کاغذ را تأمین میکندهجوم واردات ضایعات کاغذی از خارج از کشور به صنعت کاغذ هند که در چند سال گذشته به‌علت کمیابی مواد اولیه و هزینه‌ی بالای ضایعات کاغذ فلج شده بود، جان تازه‌ای بخشید. آمان ستی که یک کارآفرین هندی است، می‌گوید:
در سال‌های گذشته بیش از یک‌چهارم از کارخانه‌های کاغذ به‌علت گران بودن ضایعات کاغذ تعطیل شدند. اکنون با افزایش واردات ضایعات کاغذ، قیمت کاهش یافته و این کارخانه‌ها دوباره در حال فعال شدن هستند.
این موضوع برای اقتصاد محلی به‌معنای ایجاد شغل‌های جدید است؛ نه‌تنها در کارخانه‌های بازیافت بلکه همچنین در بندرگاه‌ها و شرکت‌های حمل‌و‌نقلی که کاغذ را در این مسیرها جابه‌جا می‌کنند. به‌نظر می‌رسد که این روند همچنان ادامه داشته باشد. صنعت بازیافت هند برای برآورده کردن تقاضای فعلی، نیاز به حدود ۱۴ میلیون تُن ضایعات کاغذ دارد. بازیافت داخلی تنها ۳۰ درصد از آن مقدار را تأمین می‌کند و سطوح بازیافت در این کشور در حال حاضر فقط برابر نصف متوسط جهانی است. بنابراین تقاضا برای ضایعات کاغذی از خارج از کشور احتمالا همچنان قوی باقی خواهد ماند.
اما چالش پیش روی واردکنندگان هندی وضع قوانین سختگیرانه‌ای است که باید درمورد نوع ضایعاتی که آنها قبول می‌کنند، اعمال شود. طی چند ماه نخست سال گذشته، چندین محموله‌ی غیر قابل استفاده‌ی کاغذ برای آنها آمد که حاوی پلاستیک بود و کارخانه‌های کاغذ حتی برخی از تأمین‌کنندگان انگلیسی و آمریکایی را وارد فهرست سیاه کردند. ساجیت سامادار از سازمان برنامه‌ریزی هند می‌گوید:
هرکسی قصد دارد ضایعات کاغذی به هند صادر کند، باید قوانین ما را رعایت کند. قرار نیست هر نوع کاغذ کهنه‌ای به هند سرازیر شود.
مریم صفدری
- 13
- 5
