سخنان آقاي روحاني پس از اعلام پيروزي او در انتخابات مُهري بود بر شايستگي گفتمان پيروز در انتخابات. از اینرو، شايسته است كه چند محور مهم اين سخنان را كه بیان آنها به نوعي انجام یکی از وعدههاي انتخاباتي نيز محسوب ميشود با يكديگر مرور كنيم.
١ـ رئيسجمهوری همه
آقاي روحاني گفت: «امیدوار است بتواند اعتماد و حمایت کسانی که به او رأی ندادهاند را هم کسب کند و رئیسجمهوری همه مردم ایران باشد.» اين شرط نخست براي عبور از رقابت انتخاباتي است. رئيسجمهوری بايد رئيس «جمهور»، يعني همه مردم باشد. فرق هم نميكند كه چه كسي باشد و چه كساني به او رأي داده باشند. ٤درصد و ٩٦درصد نداریم. طبقات گوناگون اجتماعی داریم ولی در مقام رئیسجمهوری باید همه را به یک چشم نگریست.
٢ـ احترام به مخالفان
وي تأكيد كرد: «نیازمند کمک همه مردم ایران است، حتی کسانی که مخالف او و سیاستهایش هستند. او گفت دستش را بهسوی همه احزاب دراز میکند، به مخالفانش احترام میگذارد و حق اعتراض آنان را به رسمیت میشناسد.» شايد هنگام انتخابات قدري بداخلاقيها رخ دهد.
ولي واقعيت امر اين است كه پس از پايان انتخابات بايد چالشهاي دوران انتخابات را فراموش كرد تا همه نيروها تحت قانون و با وحدت نسبي به كار و كوشش براي پيشبرد امور كشور بپردازند. كشور را نميتوان با يك جناح و گروه اداره كرد. ايران از آنِ همه ايرانيان است، چه اقليت بزرگي كه در انتخابات شكست خورد و چه گروههای زيادي كه نتوانستند در انتخابات نامزد داشته باشند. بهعلاوه رسمیت داشتن حق انتقاد مخالفان مهمترین شاخص و تعهد زمامداران به اصل آزادی است.
٣ـ معناي انتخابات
آقاي روحاني تأكيد كرد: «انتخابات صحنه تصمیمگیری و روشی مردمسالارانه برای حل مسالمتآمیز اختلافنظرهای سیاسی، اجتماعی و فرهنگی بر پایه رأی مردم است و نه آغاز توسعه و تداوم و عمیقتر کردن اختلافها.» واقعيت اين است كه شیوه انتخابات، بهترین جايگزين برای ستيزهجويي و خشونت است. پس هر نتيجهاي از آن حاصل شود به معناي فصلالخطاب است و همه باید به آن تمکین کنند. پس از آن بايد از چارچوب رقابت انتخاباتي خارج شد. درواقع اگر ما همين يك جمله و قاعده را بپذيريم بخش مهمي از تنشها از جامعه ما رخت برخواهد بست.
٤ـ اثرات انتخابات
آقاي روحاني در فراز مهمي از سخنانش تأكيد كرد: «انتخابات ما به همسایگان و منطقه اعلام کرد که راه تأمین امنیت در این منطقه مردمسالاری و احترام به آرای مردم است نه تکیه به قدرتهای خارجی.» اين درسي است براي كشورهاي منطقه بهويژه عربستان سعودي كه با تكيه بر قدرتهاي خارجي ميخواهند ثبات و امنيت خود را تأمين كنند و همزمان با انتخابات ايران كه از طريق رأي مردم بر اقتدار، امنيت و قدرت خود ميافزايد، آنان ميزبان رئيسجمهوری ايالات متحده هستند تا با خريد تسليحات، خود را امن كنند! به نظر میرسد که همه مردم ایران و گروههای سیاسی متوجه این نکته مهم شدهاند که جز از طریق تقویت مردمسالاری نمیتوانیم امنیت داخلی و منطقهای خود را حفظ کنیم.
٥ـ سنگين شدن بار مسئوليت
آقاي روحاني به درستي اعلام كرد: «اعتماد دوباره مردم به او، بار مسئولیتش را سنگینتر میکند... مردم نشان دادند که کسی نمیتواند آنها را به سمت اختلافهای طبقاتی یا قومی و مذهبی بکشاند و مردم با رأیشان نشان دادند که یک رئیسجمهوری میخواهند.» اين به معناي آغاز راه است.
راهي كه بايد به تحقق وعدهها و ايدههاي بيان شده در طول انتخابات منتهي شود. بنابراين براي روحاني واضح است كه اين پيروزي و رأي شگفت، مسئوليتآور است و نميتواند موجب بيخيالي شود. تازه اول راه است و نه پايان آن.
- 18
- 4