۴گانه انتظارات در بازار ارز

روز پنج‌شنبه، دلار در ساعات ابتدایی روز به نزدیکی مرز روانی ۳ هزار و ۸۰۰ تومان نزدیک شد، ولی در ادامه روز این ارز نه‌تنها توان رشد بیشتری را از خود نشان نداد، بلکه در مسیر کاهشی قرار گرفت. قیمتی که در نهایت ساعت ۳ بعدازظهر برای دلار ثبت شد، ۳ هزار و ۷۸۶ تومان بود که یک تومان پایین‌تر از روز چهارشنبه بود. افت شاخص ارزی در حالی رخ داد که روزهای سه‌شنبه و چهارشنبه، ۲۹ تومان افزایش قیمت را تجربه کرده بود.

با توجه به رشد دلار در طول هفته، میزان بازدهی آن در آخرین هفته اردیبهشت ماه به ۵ دهم درصد رسید. این ارز دو هفته پیش کاهش ۲ دهم درصدی را به ثبت رسانده بود. به گفته فعالان، در آخرین روز هفته، برخی معامله‌گران ارزی سعی کردند با ادامه جوسازی پیرامون انتخابات ریاست‌جمهوری دامنه نوسان را بالا ببرند، ولی در ادامه با پایین آمدن هیجان، قیمت در مسیر کاهشی قرار گرفت.

بسیاری از معامله‌گران روند بهای دلار در اولین روز هفته را به نتایج انتخابات ریاست‌جمهوری وابسته دانسته‌اند. در این میان، ۴ گروه در بازار حضور دارند که انتظارات متفاوتی دارند. یک گروه معتقدند ادامه وضع موجود موجب خواهد شد که قیمت نوسان چندانی را تجربه نکند، این در حالی است که دسته دیگری معتقدند با تغییر در وضع فعلی دامنه نوسانات شدت خواهد گرفت. درحالیکه این دو دسته، نتیجه انتخابات را در روند قیمت موثر دانسته‌اند، دو گروه دیگر عقاید متمایزتری دارند.

یک عده باور دارند، فارغ از آنکه چه کسی به‌عنوان رئیس‌جمهوری منتخب معرفی شود، قیمت دلار پس از انتخابات در مسیر افزایشی قرار گرفت. این در حالی است که عده دیگری باوردارند که نتیجه انتخابات در کوتاه‌مدت بر روند قیمت اثری نخواهند داشت. در این میان، رئیس کل بانک مرکزی نیز در یادداشتی تلگرامی عنوان کرد: «خوشبختانه بازار ارز از وضعيت با ثبات و پايداري برخوردار است ودر شرايط موجود هيچ عاملي نمي‌تواند تاثير مهم و معني‌داري در شرايط با ثبات بازار ارز داشته باشد». روز پنج‌شنبه برخلاف افت دلار، سکه سومین افزایش متوالی را تجربه کرد و با۳هزار تومان رشد به قیمت یک میلیون و ۲۲۴هزار تومان رسید.

افزایش نوسان

یک دسته از معامله‌گران اعتقاد داشتند، در صورت تغییر وضعیت فعلی قیمت دلار در مسیر افزایشی قرار خواهد گرفت. به گفته آنها، ممکن است معامله‌گران در واکنش به ابهام سیاست‌های دولت جدید فضای بازار را هیجانی کنند و با افزایش خریدها قیمت را در مسیر صعودی قرار دهند. همچنین عده‌ای دیگر عنوان کردند، بخشی از معامله‌گران بازار باور دارند، افزایش میزان یارانه‌ها موجب افزایش قیمت دلار خواهد شد.

در این میان، گروه دیگری باور داشتند، پس از انتخابات قیمت دلار بدون وابستگی به اعلام نتایج انتخابات در مسیر صعودی قرار خواهد گرفت و قیمت از کانال ۳هزار و ۷۰۰ تومان بالا خواهد آمد. به گفته این دسته، در ۲ ماه ابتدایی سال ۹۶، قیمت دلار نوسان چندانی را تجربه نکرد و بیشتر در کانال ۳ هزار و ۷۰۰ تومان درجا زد. به باور این عده، عرضه بازارساز مهم‌ترین عاملی بود که مانع از نوسانات افزایشی شد. آنها بر این باورند که با کاهش عرضه پس از انتخابات، قیمت در فاز افزایشی قرار خواهد گرفت.

ادامه تغییرات محدود

دسته‌ای از معامله‌گران باور دارند، در صورتی که وضع موجود تغییری نکند، قیمت دلار مانند گذشته به نوسانات محدود خود ادامه خواهد داد. به باور آنها در ۴ سال گذشته آرامش نسبی بر معاملات بازار ارز حاکم بود و کسانی که برای رفع نیازهای خود نیاز به تهیه دلار داشته‌اند، با آسودگی بیشتر اقدام به خرید یا فروش کردند. در واقع به‏دلیل محدود بودن نوسانات، معامله‏گری هراس آن را نداشت که به‏دلیل نامعلومی شرایط بازار، رفتارهای نسنجیده از خود بروز دهد. شاخص بازار ارز در دولت یازدهم در بیشتر مقاطع سال با یک رشد آرام مسیر حرکت خود را ادامه داد و در نهایت در سال ۹۶ در کانال ۳هزارو ۷۰۰ تومان آرام گرفت. شدت نوسانات در دو ماه گذشته به اندازه‏ای محدود شد که قیمت به‏ندرت نوسان دورقمی را به ثبت رساند.

به این ترتیب گروهی در بازار باور دارند در صورتی که وضعیت فعلی ادامه پیدا کند، قیمت دلار به نوسانات محدود خود ادامه خواهد داد. از سوی دیگر، بخشی از معامله‌گران باور دارند، دلار در کوتاه‌مدت به انتخابات ریاست‌جمهوری واکنش نشان نخواهد داد و بازیگران بازارساز با عرضه ارز مانع از افزایش نوسان خواهند شد. به گفته آنها، بازیگران بازارساز برای جلوگیری از ایجاد فضای ایجاد هیجانی در بازار سعی خواهند کرد با عرضه ارز نوسانات قیمت را مدیریت کنند.

رئیس کل بانک مرکزی نیز سه روز پیش در یادداشتی تلگرامی عنوان کرد که «افرادی می‌خواهند با شايعه‌پراكني به ذهن مردم اینگونه القا کنند كه قيمت ارز بعد از انتخابات افزايش خواهد يافت تا از اين طريق بازار را دچار سفته بازی و عدم تعادل و نوسان كنند. خوشبختانه بازار ارز از وضعيت باثبات و پايداري برخوردار است و اينگونه القائات در شرايط و وضعيت با ثبات آن تغييري ايجاد نمي‌كند». وی در بخش دیگری از پیام خود اشاره کرد: «در شرايط موجود هيچ عاملي نمي‌تواند تاثير مهم و معني‌داري در شرايط باثبات بازار ارز داشته باشد و اگر قرار باشد تزلزلي در ثبات و آرامش اين بازار ايجاد شود در روزهاي هيجاني قبل از انتخابات قاعدتا زمينه بروز بيشتري دارد كه خوشبختانه در همين روزها نيز مانند سال هاي اخير شاهد استمرار آرامش و ثبات در اقتصاد و بازار هستيم.»

تغییر مسیر دلار

دلار که ۲ هفته پیش ۲/ ۰ درصد از ارزش خود را از دست داده بود، در آخرین هفته اردیبهشت ماه ۵/ ۰ درصد افزایش قیمت را تجربه کرد. شاخص بازار ارز هفته گذشته را با ۳ کاهش متوالی آغاز کرد. روزهای شنبه، یکشنبه و دوشنبه دلار در مجموع ۹ تومان از ارزش خود را از دست داد و روی قیمت ۳ هزار و ۷۵۸ تومان قرار گرفت. با این حال، از روز سه‌شنبه روند قیمت دلار تغییر کرد و این ارز در مسیر افزایشی قرار گرفت.

روز سه‌شنبه، دلار با ۱۹ تومان افزایش به قیمت ۳ هزار و ۷۷۷ تومان رسید. این بیشترین میزان رشد ارز در سال ۹۶ بود. به گفته فعالان، شایعات مختلفی در بازار درباره افزایش دامنه نوسان وجود داشت. یکی از شایعه‏ها آن بود که یکی از موسسات مالی وابسته به نهادهای عمومی وارد بازار شد و با افزایش خریدهای خود قیمت را تحت‏تاثیر قرار داد. این شایعه از آنجا پررنگ‏تر شد که نرخ حواله درهم برخلاف دلار در بازار داخلی افزایش چندانی را تجربه نکرده بود. در واقع، عده‏ای اعتقاد داشتند افزایش بهای دلار بدون همراهی رشد قیمت درهم نشانه آن است که این افزایش بیشتر ناشی از تحرکات بازار داخلی بود.

حتی عده‏ای از معامله‏گران به‏دلیل تغییر محدود نرخ حواله درهم، وارد بازار ارز نشدند و عنوان کردند که به احتمال زیاد رشد دلار مقطعی خواهد بود. گروهی دیگر در بازار، نوسان روز سه‏شنبه را ناشی از جوسازی معامله‏گران در آستانه انتخابات ریاست‏جمهوری دانستند. به گفته این دسته، بخشی از معامله‏گران با افزایش خریدهای خود در معاملات آتی و جوسازی پیرامون برخی حاشیه‏ها، قیمت دلار را بالا آوردند. به گفته یکی از بازیگران باتجربه بازار، میزان خرید برخی معامله‏گران آتی در روز سه‏شنبه به یک میلیون دلار رسید.

روز چهارشنبه روند رو به رشد دلار ادامه یافت و این ارز با ۱۰ تومان افزایش به قیمت ۳ هزار و ۷۸۷ تومان رسید. روز چهارشنبه در حالی دلار در بازار داخلی افزایش قیمت داشت که در بازارهای جهانی سقوط شدیدی را تجربه کرد. به گفته فعالان، یکی از عوامل رشد دلار در معاملات نقدی، همین تحرکات بازیگران فردایی بود که سعی داشتند با ایجاد جو روانی در آستانه انتخابات ریاست‏ جمهوری نوسان‏ گیری کنند. با وجود ۲ رشد پیاپی، روز پنج‌شنبه دلار تغییر مسیر داد و با افت یک تومانی به قیمت ۳ هزار و ۷۸۶ تومان رسید.