آزمایش اولین فرودگر ماموریت «اروپا لندر» توسط ناسا

ناسا عکس‌ها و فیلمی را از مراحل آزمایش اولین نمونه فرودگر ماموریت «اروپا لندر» منتشر کرده که قرار است قمر «اروپا» را مورد بررسی قرار دهد.

به گزارش ایسنا و به نقل از یونیورس تودی، ناسا در سال ۲۰۲۴ ماموریت «اروپا کلیپر» (Europa Clipper) را پرتاب خواهد کرد. در این ماموریت، مدارگرد مورد نظر به سوی سیاره مشتری پرواز خواهد کرد تا قمر یخی آن موسوم به «اروپا» را بررسی کند. ماموریت اروپا کلیپر با یک مجموعه پرواز، فعالیت سطح قمر اروپا و ستون‌های بخار آب آن را به امید شناسایی مولکول‌های آلی و سایر نشانه‌های احتمالی حیات بررسی خواهد کرد. اگر همه چیز خوب پیش برود، ناسا قصد دارد یک مأموریت دیگر را نیز برای فرود آمدن روی سطح اروپا بفرستد و سطح یخی قمر را با دقت بیشتری بررسی کند. این ماموریت «اروپا لندر»(Europa Lander) نامیده می‌شود.

اگرچه هیچ تاریخی برای پرتاب اروپا لندر مشخص نشده و این ماموریت هنوز در مرحله تحقیقاتی به سر می‌برد اما گام‌های مهمی برای رساندن آن به مرحله توسعه برداشته شده است. در ماه اوت سال گذشته، مهندسان «آزمایشگاه پیش‌رانش جت»(JPL) ناسا در جنوب کالیفرنیا نمونه اولیه این سیستم فرود پیشنهادی را در یک محیط شبیه‌سازی‌شده آزمایش کردند. این سیستم، ترکیبی از سخت‌افزار مورد استفاده در فرودگرهای پیشین ناسا و برخی عناصر جدید است که امکان فرستادن یک ماموریت به اروپا را فراهم می‌کند. همچنین، این سیستم می‌تواند برای تسهیل پرتاب مأموریت‌ها به سیارات دارای اقیانوس و دیگر اجرام آسمانی منظومه شمسی ما سازگار شود.

از دهه ۱۹۷۰ زمانی که کاوشگرهای «وویجر»(Voyager) ۱ و ۲ ناسا از کنار مشتری و منظومه قمرهای آن عبور کردند، دانشمندان مشتاق بودند تا نگاهی دقیق‌تر به اروپا داشته باشند. از آن زمان تاکنون چندین ماموریت از مشتری بازدید کرده‌اند؛ از جمله کاوشگر فضایی «اولیس»(Ulysses) متعلق به ناسا و «آژانس فضایی اروپا» که در سال‌های ۱۹۹۲ و ۲۰۰۴ از کنار منظومه مشتری عبور کرد. پس از آن، کاوشگر «کاسینی-هویگنس»(Cassini–Huygens) در سال ۲۰۰۰ به سمت زحل و مأموریت «نیو هورایزنز»(New Horizons) به سمت منطقه فرانپتونی پرواز کردند. با وجود این، تنها دو مأموریت به منظومه مشتری سفر کرده‌اند و برای مطالعه مشتری و قمرهای آن در آنجا باقی مانده‌اند. یکی از آنها کاوشگر فضایی «گالیله»(Galileo) بود که سال‌های ۱۹۹۵ تا ۲۰۰۳ در آنجا حضور داشت و دیگری کاوشگر فضایی «جونو»(Juno) که از سال ۲۰۱۶ تاکنون در آنجا بوده است.

قسمت زیرین کاوشگر اروپا لندر دارای ساختاری مانند یک شکم برآمده است که در برابر حرکت مقاومت نشان می‌دهد و از فرودگر در برابر زمین‌های بالقوه مضر محافظت می‌کند. هنگامی که کف ساختار شکمی با سطح تماس می‌یابند، حسگرها مکانیزمی را فعال می‌سازند که مفاصل چرخشی پاها را قفل می‌کند. در این مرحله، پاها مسئول حفظ ثبات فرودگر هستند. اگر ساختار شکمی با زمین برخورد نکند، حسگرهای هر پا می‌توانند لمس زمین را اعلام کنند. در این حالت، ساختار شکمی در بالای زمین معلق خواهد بود و فرودگر تنها توسط چهار پای خود پشتیبانی خواهد شد.

اگرچه این فرآیند فرود با توجه به شرایط قمر اروپا توسعه داده شده است اما می‌توان آن را برای استفاده در سایر قمرها و اجرام آسمانی با زمین‌های چالش‌برانگیز سازگار کرد. این امر زمانی سودمند خواهد بود که ناسا و سایر آژانس‌های فضایی در نظر داشته باشند مأموریت‌هایی را به سایر سیارات دارای اقیانوس در منظومه شمسی بفرستند که اقیانوس‌هایی را زیر پوسته‌های یخی خود دارند و ممکن است در آنها حیات وجود داشته باشد.

در همین حال، دانشمندان مشتاقانه منتظر رسیدن ماموریت «کاوشگر قمرهای یخی مشتری»(JUICE) هستند که روز ۱۴ آوریل ۲۰۲۳ از پایگاه فضایی گویان فرانسه پرتاب شد. هنگامی که این ماموریت در ژوئیه ۲۰۳۱ به مشتری برسد، سه سال و نیم بعدی ماموریت اولیه خود را با مطالعه کردن قمرهای گالیله‌ای مشتری یعنی «کالیستو»(Callisto)، «گانیمد»(Ganymede) و اروپا سپری خواهد کرد که تصور می‌شود دارای اقیانوس هستند.

ماموریت اروپا کلیپر نیز قرار است در ۱۰ اکتبر ۲۰۲۴ پرتاب شود و در آوریل ۲۰۳۰ پیش از کاوشگر قمرهای یخی مشتری به منظومه مشتری برسد. داده‌های ارائه‌شده توسط این مأموریت‌ها، راه را برای مأموریت اروپا لندر هموار می‌کنند که شامل تحلیل سطح، نظارت بر فعالیت ستون‌های بخار آب و انتخاب کردن مکان‌های فرود و اهداف علمی بالقوه است.