پیوند انسان و ماشین‌ در دو دهه‌ آینده

بر اساس پیش‌بینی یکی از مخترعان ارشد آی‌بی‌ام، در دو دهه‌ی آینده از نانوربات‌های تزریقی برای درمان بیماری‌های جسمی و ترکیب تفکر انسانی و ماشینی استفاده خواهد شد.

طی مقاله‌ای که به کمیته‌ی هوش مصنوعی مجلس اعیان بریتانیا ارائه شد، یکی از محققان مرکز نوآوری هارسلی در آی‌بی‌ام به‌ نام جان مک‌نامارا‌، اعلام کرده است که ربات‌های کوچک فواید پزشکی فراوانی خواهند داشت. کمیته‌ی هوش مصنوعی مجلس اعیان بریتانیا در حال بررسی جنبه‌های اقتصادی، اخلاقی و اجتماعی هوش مصنوعی است. مک‌نامارا در مقاله‌ای که به این کمیته ارائه داده، می‌گوید:

ممکن است شاهد [به‌ وجود آمدن] نانوماشین‌هایی باشیم که به بدن انسان تزریق می‌شوند. این ماشین‌ها فواید بسیاری خواهند داشت؛ برای مثال، می‌توانند آسیب‌های واردشده به سلول‌ها، ماهیچه‌ها و استخوان‌ها را برطرف کنند یا حتی [این اجزاء] را گسترش دهند.

این متخصص پیش‌بینی کرده است که در بیست سال آینده، انسان‌ها و ماشین‌ها عملا به یکدیگر متصل خواهند شد و این مسئله موجب دست‌یابی به پیشرفت‌هایی شگفت‌انگیز در جهت افزایش آگاهی انسان خواهد شد.

وی می‌گوید:

ما شاهد خلق فناوری‌هایی خواهیم بود که [موجودات] بیولوژیکی را با فناوری ترکیب خواهند کرد و امکان افزایش مستقیم ظرفیت ادراکی انسان را فراهم خواهند آورد. همچنین خواهیم توانست از قدرت پردازشی عظیم آن‌ها برای بالاتر بردن توانایی پردازش‌ ذهنی خود استفاده کنیم.

وی همچنین می‌گوید:

با کمک چنین فناوری که با انسان‌ها و محیط اطراف یکپارچه شده است، خواهیم‌ توانست محیط اطراف را به‌وسیله‌ی افکار و حرکات بدن کنترل کنیم.

گفته‌های مک‌نامارا که بی‌شباهت به داستان‌های علمی-تخیلی نیستند، به فواید مثبت توسعه‌ی هوش مصنوعی اشاره می‌کنند. اما یکی دیگر از متخصصان هشدار داده که ممکن است مجبور باشیم بهایی برای دست‌یابی به این‌چنین فوایدی بپردازیم. نیل شارکی، استاد سابق بخش هوش مصنوعی و روباتیک در دانشگاه شفیلد، می‌گوید:

یکی از نگرانی‌های اصلی، واگذار کردن تصمیم‌گیری و کنترل امور به ماشین‌ها است. در چنین شرایطی انسان‌ها تصمیمات ماشینی را صحیح و برتر از تصمیمات شخصی خود قلمداد خواهند کرد و آن‌ها را خواهند پذیرفت و این مسئله باعث بی‌توجهی به تصمیم‌گیری‌ها خواهد شد.

شارکی که اکنون مدیریت بنیاد رباتیک مسئولانه را بر عهده‌ دارد، می‌گوید شواهدی وجود دارند که تصمیمات گرفته‌شده توسط ماشین‌های یادگیرنده کاملا بی‌طرفانه نیستند و جهت‌گیری‌های پنهانی در این تصمیمات مشاهده می‌شود. نگرانی‌های مطرح‌شده توسط شارکی، به‌وسیله‌ی دیگر چهره‌های سرشناس دنیای علم و فناوری، همچون استیون هاوکینگ و ایلان ماسک نیز مطرح شده است. ایلان ماسک بارها خواستار محدودسازی توسعه‌ی هوش مصنوعی شده و اخطار داده که رقابت بر سر هوش مصنوعی بین ابرقدرت‌های جهان ممکن است منجر به شروع جنگ جهانی سوم شود.