آماده باشیم، زلزله بیخ گوشمان است

هر چند وقت یک بار خبرهای دلهره آوری در باره احتمال زلزله در تهران منتشر می شود. هرچند کارشناسان زلزله پیش بینی زلزله را غیر ممکن می دانند اما از آنجا که شهری مثل تهران بر روی چند گسل زلزله واقع شده است باعث شده تا در چند سال گذشته بسیاری از کارشناسان این حوزه در مورد خطر قریب الوقوع این پدیده ویرانبار طبیعی به مردم و مسئولان هشدار دهند. بر اساس پژوهش‌های‌تاریخی زلزله شناسی در دوره زمانی ۲۳۰۰ ساله اخیر ۸ زلزله بزرگ در تهران و اطراف آن اتفاق افتاده است. 

حدود دوسال پیش بود که زلزله ای ۲/۵ ریشتری تهران و البرز را لرزاند این زلزله هرچند خساراتی به بار نیاورد ولی حاوی حقایق تلخ بسیاری بود. اینکه در صورت وقوع یک زلزله در تهران مدیریت شهری تا چه اندازه آمادگی لازم را برای مدیریت بحران دارد. اینکه در مناطقی که خیابان ها و کوچه ها تنگ و باریک است چگونه جمعیت در حال فرار امکان تخلیه می یابند. وضعیت اسکان زلزله زدگان به چه نحوی است و...

بنا بر داده های ارائه شده در صورت وقوع زلزله در تهران بیش از ۶ میلیون نفر جانشان با خطر مرگ مواجه است.گمانه‌زنی های بسیاری در مورد احتمال وقوع یک زلزله بزرگ در پایتخت انجام شده است، اما هنوز هیچ‌کس نمی‌تواند به طور قطع، زمان وقوع زلزله را پیش‌بینی کند. حالا بعد از اخباری درباره هشدار خطر زلزله بزرگ در تهران، استاد پژوهشگاه بین‌المللی زلزله و مهندسی زلزله درباره وضعیت احداث دانشگاه آزاد واحدعلوم و تحقیقات بر روی گسل شمالی شهر تهران هشدار داده که در صورت وقوع زلزله با وضعیتی هولناک در این منطقه از تهران مواجه خواهیم شد. «مهدی زارع» به خبر آنلاین گفت: این مجموعه در محدوده‌ خطرناک و بر روی دامنه لغزشی احداث شده که حتی اکنون اثرهای تخریبی زمین‌لغزشی آن قابل مشاهده است.

استاد پژوهشگاه بین‌المللی زلزله و مهندسی زلزله با اشاره به زمین لغزش فعال بر روی گسل شمال تهران در دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات گفت میلیاردها تومان برای ساخت این دانشگاه هزینه شده است اما مدیریت این دانشگاه باید مانع توسعه بیشتر در این مجتمع آموزشی شود.

«همدلی» در گفت‌وگو با پدر زلزله‌شناسی ایران درباره احتمال وقوع زلزله در تهران ایران و کشور گفت: هر چه زودتر باید برای شهر تهران که قلب کشور است، آمادگی کامل داشته باشیم. بایستی همه چیز را آماده کنیم. در کشور ما هر ساله یک ریشتر و هر ۱۰ سال با یک زلزله ۷ ریشتری مواجه هستیم.

دکتر عکاشه با بیان اینکه سال هاست در باره خطر وقوع زلزله بزرگ در تهران به مسئولان هشدار داده، اظهار کرد: بیش از ۹۵ درصد کشور ما برروی گسل است. شمال و جنوب البرز همه در معرض خطر هستند. از بندرعباس تا کرمانشاه زلزله خیز است. با این همه بارها تاکید کردم که وقوع زلزله بالای ۷ ریشتر در تهران یک فاجعه هولناک خواهد بود. فاجعه ای که از نظر ابعاد در تاریخ بشریت ثبت خواهد شد.

پدر زلزله شناسی ایران گفت: با تاسیس موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران در سال ۱۳۳۶ و پژوهشگاه بین المللی زلزلزه شناسی در سال ۱۳۶۸ تلاش شد تا توانمندی علمی داخلی در این حوزه بالا رود. بررسی تاریخی زلزله های رخ داده در دستور کار قرار گرفت تا چشم اندازی از ابعاد زلزله‌های احتمالی این پدیده طبیعی در آینده مخصوصا در کلانشهرها با رویکردی علمی و کار کارشناسانه ترسیم شود. کمیته داخلی شورای امنیت ملی طی یک نامه در سال ۱۳۷۶ از اینجانب درخواست کرد تا اطلاعاتی درباره وضعیت گسل‌های تهران و زلزله احتمالی گردآوری کنم.

بعد از آن بنده ضمن ارائه اطلاعات راهکارهایی نیز به دولت وقت ارائه دادم؛ از جمله مقاوم سازی ساخت و سازها در مقابل زلزله، مدیریت بحران برای شهر تحران تشکیل شود و مطالعه‌ای در مورد تغییر پایتخت در دستور کار نهادهای مربوطه قرار گیرد. در همان دوره رئیس جمهور وقت دستور پیگیری این راهکارها را صادر کرد.

این استاد دانشگاه درباره خبرهایی مبنی بر وقع زلزله ۸ ریشتری در تهران در طول زمانی ۶ تا ۱۲ ساله اعلام کرد: از نظر علمی بشر هنوز نمی تواند وقوع زلزله را پیش بینی کند و از این نظر این خبرها فاقد اعتبار علمی هستند. ما یک مرکز زلزله‌نگاری را در کشور دایر کردیم که این مرکز۱۰۰ پایگاه دارد. هر اندازه اطلاعات ما از وقوع یک پدیده بیشتر باشد، بیان ما هم رساتر و قابل استنادتر است. حتی در ژاپن و آمریکا هم نمی توانند زلزله را پیش بینی کنند. پس این که برخی می گویند قرار است در تهران زلزله‌ای ۸ ریشتری بیاید بیانی نادرست و غیر علمی است. در واقع گزاره درست تر این است «ما باید برای وقوع زلزله‌ای با ابعاد گسترده در تهران آمادگی کامل داشته باشیم» و این مستلزم تغییر لایف استایل زندگی تک تک شهروندان است.

می‌دانید که اگر در تهران زلزله بزرگ بیاید بسیاری در دم جانشان را از دست می‌دهند اما عده‌ای زجر‌کش می‌شوند.از تشنگی سرما و... البته عقیده شخصی خود من این است که تهران در انتظار زلزله ای بزرگ (بالای ۷ ریشتر) نشسته است. بیش از ۲۰ سال است که این را می‌گویم. هر شهروند باید هر روز و هر ساعت در آمادگی کامل باشد. هر کدام از ما حداقل باید برای سه روز منبع غذایی و آب نوشیدنی داشته باشیم و...

عکاشه افزود: اگر در تهران زلزله ای بالای ۷‌ریشتر رخ دهد، انفجار لوله های گاز قطع آب و راه بندان شدن خیابان‌ها شهر را فلج می کند. از سویی معماری نامطلوب شهری امکان هرنوع مدد‌رسانی را بغرنج می کند. در همین زلزله دو سال پیش بسیاری از مردم در کوچه های تنگ گرفتار آمدند و ترافیکی شدید در خیابان ها همه راه‌ها را مسدود کرد.حالا شما تصور کنید خدایی ناکرده اتفاقی بیفتد، تصور کنید چه فاجعه ای رخ خواهد داد.

وی گفت: اگر در تهران زلزله ای بالای ۷‌ریشتر اتفاق بیفتد، میلیون ها نفر (براساس برخی تخمین ها ۵ میلیون نفر) جانشان را از دست خواهند داد و این شهر برای چند سال تعطیل خواهد شد.