عناوین روزنامه های سیاسی - یکشنبه ۲ شهریور ۱۳۹۹

تصاویر صفحه نخست روزنامه‌های سیاسی امروز کشور در زیر قابل مشاهده است:

روزنامه های: همدلی - اطلاعات - مردم سالاری - ایران - همشهری - ابرار - آرمان ملی - فرهیختگان - بهار - شهریوند - آفتاب یزد - جام جم - شرق - کیهان و...

روزنامه همدلی در گزارشی نوشت: 

مسئولان؛ بی‌خبر از سفره مردم

صحبت های رییس سازمان برنامه و بودجه، درباره عدم حضور ذهن وی راجع به قیمت کالاهای اساسی، دیروز بازتاب زیادی در فضای مجازی داشت. صبح شنبه؛ درست چند دقیقه ای پس از پخش صحبت های محمدباقر نوبخت از رسانه ملی و اقرار وی به بی اطلاعی از قیمت کالاهای اساسی، جنجالی در شبکه های اجتماعی به پا شد؛ وقتی نوبخت در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا قیمت چند قلم از اقلام اساسی را می دانید، اظهار‌کرد: «خرید ها در منزل توسط همسرم انجام می شود و فعلا حضور ذهنی راجع به قیمت ها ندارم، همسرم از قیمت ها به بنده غُر می زند»، کاربران یکی بعد از دیگری به این موضوع واکنش نشان دادند و صدای اعتراض شان دوباره بلند شد؛ برخی به قصه بی اطلاعی رییس جمهور از افزایش قیمت بنزین در پاییز سال گذشته اشاره کردند و بعضی دیگر نیز از گلایه های خود درباره افزایش قیمت مرغ و گوشت در ماه های اخیر گفتند. رییس سازمان برنامه و بودجه در حالی از قیمت هایی که مدت هاست سر به فلک کشیده، اظهار بی اطلاعی می کند که بر اساس گزارشات، سفره دهک های درآمدی مختلف در بهار همین امسال بیش از پنج درصد کوچک تر شده و کار به جایی رسیده که حتی آمارهای رسمی نیز به این موضوع اشاره می کنند. بر اساس گزارش رئیس مرکز آمار ایران درباره آمارهای اشتغال و رشد اقتصادی در سال ۹۸، سفره مردم در سال پیش ۵.۴درصد کوچک تر شده است. جواد حسین زاده، در این مورد به رسانه ها می گوید: «در سال گذشته رشد مصرف نهایی خانوار به قیمت ثابت منفی ۵.۴ درصد بوده است». گزارشی که نشان می دهد تغییرات اساسی در سبد خرید اقشار ضعیف و حتی متوسط در سال های گذشته اتفاق افتاده است.

مدت هاست که گوشت تبدیل به کالای لوکس شده است

عوامل مختلفی در مورد ریشه اصلی افزایش قیمت کالاهای اساسی عنوان شده، ولی نکته قابل توجه این است که با وجود اختصاص ارز دولتی به بعضی از کالاهای اساسی، این اجناس مدت هاست که به کالای لوکس تبدیل شده و از سبد خرید اقشار کم درآمد حذف شده اند. مصداق این اتفاق را در بازار مواد پروتئینی به خوبی میتوان دید. بر اساس گزارشات، علی رغم اختصاص ارز به واردات نهاده های دامی، ولی قیمت ذرت و کنجاله سویا به سبب ناکارآمدی سامانه بازارگاه نرخ مرغ و گوشت قرمز را هم افزایش می دهد. باشگاه خبرنگاران در این مورد دیروز نوشت، چند ماهی است که تامین نهاده دامی ما یحتاج با نرخ مصوب، تولیدکنندگان دام و طیور را دچار سردرگمی کرده است، چرا‌که اختلاف چند برابری قیمت با نرخ مصوب در افزایش هزینه تمام شده تولید تأثير سو دارد، این در حالیست که مسوولان ستاد تنظیم بازار برمبنای نهاده با نرخ مصوب، قیمت ها را اعلام می کنند که این امر با واکنش شدید دامداران و مرغداران روبرو شده است. بسياري از مسوولان بر این باورند که علی رغم اختصاص ارز به واردات، ذرت و کنجاله به سبب نظام ناکارآمد توزیع با نرخ مصوب بدست تولیدکننده نمی رسد، درحالی که برای شفاف کردن توزیع نهاده دامی، سامانه بازارگاه ایجاد شده است که تولیدکنندگان نه تنها سودی از این امر حاصل شان نشده است، بلکه با توزیع قطره چکانی ذرت و کنجاله سویا و دوگانگی قیمت در بازار و سودجویی عوامل واسطه و دلال، صنعت دچار بحران جدّي شده است. در چنین شرایطی گزارش های زيادي را میتوان دید که از جایگزینی حبوبات به جای گوشت در سبد خرید اقشار ضعیف خبر می دهند. در چنین شرایطی گزارش هایی را هم میتوان دید که شیوع ویروس کرونا (corona) را عامل مهمی برای بالا رفتن قیمت گوشت عنوان کرده و از رسیدن قیمت هر کیلو گوشت گوسفندی به ۱۴۰هزار تومان خبر می دهند. چند وقت پیش بود که خبرآنلاین در گزارشی با بررسی دلایل افزایش قیمت گوشت، مواردی همچون رانت، احتکار و دلالی را عامل اصلی بالا رفتن قیمت ها در این بازار عنوان کرد. تحلیل گران می گویند، با افزایش قیمت گوشت و ناتوانی اقشار ضعیف از خرید، سرانه مصرف گوشت قرمز در کشور به ۶.۳ کیلوگرم کاهش یافته است. این در حالی است که میانگین جهانی ۲۲ کیلوگرم است. این یعنی مصرف سرانه گوشت قرمز در ایران یک سوم میانگین جهانی است.

ممنوعیت واردات برنج و سودای یک گرانی دیگر

برنج، یکی از کالاهای اساسی به شمار میرود که جز لاینفک سبد غذایی خانواده های ایرانی است و به صورت روزانه به مصرف خانوارها می رسد. افزایش قیمت انواع مختلف برنج ایرانی و خارجی بارها در ماه های اخیر خبرساز شده است. اواخر بهار همین امسال بود که آمار چشمگیری در این باره از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت منتشر شد. آن طور که آمار وزارت صمت نشان می دهد، از میان ۹ کالای مورد بررسی، قیمت ۶ کالا در فروردین امسال در مقایسه با مدت مشابه در سال گذشته افزایش داشته و بیشترین میزان رشد مربوط به برنج پاکستانی باسماتی درجه یک بوده است. به گزارش ایسنا، بر اساس این آمار در اردیبهشت ماه امسال قیمت برنج پاکستانی باسماتی درجه یک با ۱۴.۶درصد افزایش نسبت به ماه قبلی به ۱۴هزار و ۳۰۰ تومان رسیده است. قیمت برنج طارم اعلا، هاشمی درجه یک و تایلندی نیز در اردیبهشت ماه امسال به ترتیب ۴.۳، ۳.۱ و ۲.۱ درصد افزایش داشته است.

اخیرا رییس انجمن واردکنندگان برنج ایران طی نامه ای به رئیس کل بانک مرکزی اعلام‌کرد که علی رغم اهمیت تأمین کسری برنج کشور از محل واردات برای مصرف شش دهک اقشار آسیب پذیر کشور، تأمین ارز ۴۲۰۰ تومانی برای این مهم، با مقاومت بانک مرکزی و عدم تأمین ارز برای حدود ۵۰۰ هزار تن کالای رسوبی از بهمن ۹۸، در اردیبهشت ۹۹ برنج به گروه ارز نیمایی رفت. قیمت شکر سفید و شکر بسته ۹۰۰ گرمی نیز که بعد از برنج پاکستانی بيش ترین افزایش را بخود اختصاص دادند با ۹ درصد و ۵.۶ درصد افزایش به حدود ۷۰۰۰ و ۶۴۰۰ تومان رسیده است. یکی از فاکتورهای اصلی در هر اقتصادی نسبت عرضه و تقاضا است. دیروز خبری درباره ممنوعیت واردات برنج اعلام شد که به نظر می رسد بر بازار برنج بی تاثیر نباشد. بر اساس گزارش ایسنا، قرار بود از اول مرداد ماه واردات برنج به صورت فصلی ممنوع شود که با تصمیم ستاد تنظیم بازار به اول شهریورماه موکول شد. براین اساس از دیروز واردات و ترخیص برنج ممنوع شد و تا اول آبان ماه نیز ادامه خواهد داشت. این در حالی است که طی مدت اخیر باتوجه به حجم بالای برنج های دپو شده در گمرک که به حدود ۳۰۰هزار تن میرسد، رایزنی هایی برای تغییر در این تصمیم صورت گرفت، ولی در نهایت نتیجه مذاکرات به اعمال ممنوعیت منتهی شد. با این وجود صاحبان برنج های رسوبی می توانند با رعایت قانون و حقوق مکتسبه نسبت به ترخیص برنج های خود اقدام کنند. در حالی با اعمال ممنوعیت فصلی، حدود ۳۰۰هزار تن برنج در گمرک می ماند که گره اصلی ترخیص آن ها در مدت اخیر مسائل ارزی بوده است؛ به طوریکه بخش عمده ای از برنج های وارداتی در صف تخصیص ارز یا در مرحله تامین ارز قرار دارند. این ممنوعیت در حالی اعمال شد که اواخر مرداد امسال، دبیر انجمن واردکنندگان برنج گفته بود:« با ممنوعیت واردات برنج های خارجی امسال در ماه های محرم و صفر ممکن است با کمبود و نوسان نرخ برنج رو به رو شویم».

افزایش اجاره نشینی

مسکن بیش از ۷۰ درصد از درآمد هر یک از مستاجران را در هر ماه بخود اختصاص می دهد. حالا در حالی میانگین قیمت هر متر مربع واحد مسکونی که بی تاثیر در بازار اجاره ‍ نیست به ۲۰میلیون تومان رسیده که بر اساس گزارش مرکز آمار در سال های اخیر بر تعداد مستاجران افزوده شده و درصد بالایی از افراد هر ماه زیر بار این هزینه های سنگین می روند. براساس آمارهای مرکز آمار ایران در سرشماری رسمی سال ۱۳۶۵ فقط ۱۲درصد از خانوارهای کشور مستاجر بوده اند که این میزان با افزایش ۱۸/۷درصدی در آخرین سرشماری رسمی کشور به ۳۰/۷ درصد رسیده است. قابل ذکر است خانوارهای مستاجر مناطق شهری نیز طی این مدت از حدود ۱۹درصد در سرشماری سال ۱۳۶۵ به ۴۰ درصد در آخرین سرشماری رسمی رسیده اند. سال گذشته بود که مرکز آمار ایران با انتشار گزارشی اعلام‌کرد، متوسط بهای هر مترمربع واحد مسکونی در شهر تهران در فاصله بهار در مقایسه با بهار ۹۷، بیش از ۱۰۹ درصد افزایش یافته و به بیش از ۱۳میلیون تومان رسیده است. مطابق این گزارش، همچنین اعلام شد، متوسط بهای هر مترمربع واحد مسکونی در شهر تهران در سال پیش در مقایسه با زمستان دو سال پیش هم ۲۲.۷ درصد گران تر شد. در چنین شرایطی است که وزیر راه و شهرسازی نیز امسال حداکثر افزایش اجاره بها در سال جاری را برای شهر تهران ۲۵درصد اعلام کرده که در هر صورت حکایت از افزایش هزینه های معیشت برای دهک های درآمدی پائین دارد.

گوشت، برنج، شکر و هزینه مسکن فقط گوشه کوچکی از هزینه های زندگی برای هر خانواری است. در کنار این موارد، قصه تامین کالاهای بهداشتی نیز این روزها حساب ویژه ای برای اقشار ضعیف و متوسط باز کرده و فشار تورم که بر اساس گزارش مرکز آمار در مرداد ماه امسال به ۳۰.۴درصد رسیده، بار اقتصادی را بیشتر از همیشه بر دوش دهک های درآمدی پائین وارد می کند. این گرانی ها بارها با واکنش های مختلفی از سوی بهارستانی ها نیز همراه شده و خیلی از نمایندگان مجلس سختی های معیشت را به عنوان یکی از بحران های اقتصادی در حال حاضر یاد می کنند. در چنین شرایطی مسوولان همچنان از وعده گشایش اقتصادی خبر می‌دهند و معلوم نیست چه برنامه ای و در چه زمانی برای از بین بردن این سختی ها در دست دارند.