شواهد حاکی از آن است که دولت تصمیمش را برای افزایش قیمت بنزین و گازوییل گرفته است. زمزمه گرانی بنزین و گازوییل براساس لایحه بودجه سال ۹۷ به گوش میرسد. از این رو به نظر میرسد هر دو آنها تا ۵۰ درصد افزایش قیمت داشته باشند.
اما عدم شفافسازی و حرفهای ضدونقیض در مورد افزایش قیمت حاملهای انرژی در این لایحه موجب ایجاد حرف و حدیثهای بسیاری در رسانهها و جامعه شده است.
در تبصره ۱۸ این لایحه آمده است که «با هدف اجرای برنامه اشتغال گسترده و مولد، با تاکید بر اشتغال جوانان، دانشآموختگان دانشگاهی، زنان و اشتغال حمایتی به دولت اجازه داده میشود صد درصد منابع حاصله از مابهالتفاوت قیمت حاملهای انرژی در سال ۹۷ نسبت به قیمت این حاملها در ابتدای سال ۹۶ (اعم از عوارض و مالیات موضوع قانون مالیات بر ارزش افزوده و همچنین سهم شرکت ملی نفت ایران موضوع بند الف ماده یک قانون الحاق برخی مواد به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت) را به حساب خاصی نزد خزانهداری کل کشور واریز و منابع حاصله را تا سقف ۱۷هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان به شکل وجوه ادارهشده و یارانه سود و ترکیب با منابع صندوق توسعه ملی و تسهیلات بانکی در جهت حمایت از طرحهای تولید، اشتغال و آموزش و کمک به کارورزی جوانان دانشآموخته دانشگاهی پرداخت کنند.»
از این بند چنان برداشت میشود که دولت قصد دارد در سال ۹۷ قیمت حاملهای انرژی را افزایش دهد. به خصوص اینکه محمد باقر نوبخت هم گفته است: «دولت در این باره چند سالی هست که اقدام نکرده است.» هر چند وی تاکید کرده که برای افزایش قیمت بنزین فعلا برنامهای مشخص نشده است.
واقعیت بنزین ۱۵۰۰ تومانی
اما برای اینکه طبق گفته نوبخت، ۱۶ هزار میلیارد تومان از محل افزایش قیمت حاملهای انرژی (بنزین و گازوییل) در بودجه سال ۹۷ درآمد شناسایی شود، قیمت بنزین باید حدود ۵۰ درصد افزایش یابد.میزان مصرف روزانه گازوییل در کشور ۷۵ میلیون لیتر است و با توجه به اینکه در لایحه بودجه سال ۹۷ در خصوص قیمت گازوییل و میزان افزایش آن سقف ۲۰ درصدی در نظر گرفته شده و نظر به اینکه متوسط قیمت فروش هر لیتر گازوییل (سهمیهای و آزاد) در حال حاضر ۴۰۰ تومان است، لذا قیمت گازوییل در سال ۹۷ حدود ۸۰ تومان افزایش خواهد یافت و منابع درآمدی حاصل از این محل در مجموع معادل دو هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان خواهد بود.
لذا مابهالتفاوت ۱۶ هزار میلیارد تومان و دو هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان که معادل ۱۳ هزار و ۸۰۰ میلیارد تومان است بر دوش بنزین خواهد بود.با توجه به اینکه میزان مصرف روزانه بنزین در کشور حدود ۷۰ میلیون لیتر است برای اینکه از محل افزایش قیمت بنزین درآمد ۱۳ هزار و ۸۰۰ میلیارد تومانی نصیب دولت شود، قیمت هر لیتر بنزین به طور متوسط باید نسبت به سال ۹۶ حدود ۵۵۰ تومان افزایش یابد. لذا شایعه افزایش ۵۰۰ تومانی قیمت بنزین واقعیت دارد و در سال ۹۷ هر لیتر بنزین به طور متوسط معادل ۱۶۰۰ تومان خواهد شد.
این در حالی است که همچنان اظهارات ضد و نقیض ادامه دارد و نمایندگان مجلس در گفتوگویی زوایای پنهان این طرح را بررسی کردند .
در این میان حسینعلی حاجیدلیگانی در این خصوص افزود: زمانی که دولت میخواست نرخ بنزین را از ۱۰۰ به ۴۰۰ تومان افزایش دهد برای مردم حساب مشخص کرد و در آن مبلغی را واریز و از درآمد حاصل از افزایش نرخ حاملهای انرژی ۴۴ هزار و ۵۰۰ تومان برای آنان واریز کرد و در میان مردم اعتماد ایجاد کرد که میتوانند منابع مالی خود را برای نخستین بار مدیریت کنند.
وی گفت: اما پس از آن نرخ بنزین از ۴۰۰ تومان به هزار تومان افزایش یافت اما چیزی به مردم اضافه نشد.
عضو کمیسیون برنامهوبودجه مجلس شورای اسلامی افزود: دولت بر اساس برنامه پنجم در واقعی کردن نرخ حاملهای انرژی عمل نکرده و تخلف داشته است.حاجیدلیگانی گفت: در مرحله نخست افزایش نرخ حاملهای انرژی ۳۸ هزار میلیارد تومان برای دولت درآمد ایجاد شد که ۴۴ هزار و ۵۰۰ تومان برای مردم از این محل پول واریز شد اما پس از گران شدن بنزین از ۴۰۰ تومان به هزار تومان حدود ۸۰ هزار میلیارد تومان درآمد دولت افزایش یافت اما به مبلغ یارانهها اضافه نشد.
وی افزود: مازاد مبلغ یارانهها نیز در سال ۹۶ به خزانه ریخته نشده است.
عضو کمیسیون برنامهوبودجه مجلس شورای اسلامی گفت: دولت در لایحه بودجه سال ۹۷ افزایش حاملهای انرژی را در نظر گرفته که درآمد حاصل از آن ۱۱۰ هزار میلیارد تومان است اما جز ۱۷ هزار میلیارد تومانی که برای اشتغال در نظر گرفته است طرح توزیعی شفافی در این زمینه اعلام نکرده است.
حاجیدلیگانی افزود: البته بخشی از این ۱۷ هزار میلیارد تومان نیز به عنوان تسهیلات پرداخت میشود که به دولت بازمیگردد.
وی گفت: در قوانین مشخص شده است که دولت برای هر بخش از محل درآمد افزایش قیمت حاملهای انرژی چقدر هزینه کند اما دولت این کار را انجام نداده است.
عضو کمیسیون برنامهوبودجه مجلس شورای اسلامی افزود: در حالی که دولت در لایحه بودجه آورده است که میخواهد تورم را ۹/۹ درصد نگه دارد اما خود با افزایش ۲۵ درصدی قیمت حاملهای انرژی ناقض این موضوع عمل میکند.
حاجی دلیگانی گفت: اگر قیمتها را افزایش میدهیم باید کاری کنیم که این افزایش قیمت را برای مردم جبران کنیم نه اینکه شرایط برای آنها سختتر شود.
وی افزود: بر اساس لایحه بودجه سال آینده، هم قیمت حاملهای انرژی و قیمتهای دیگر افزایش مییابد و هم یارانه بخش زیادی از مردم حذف میشود که این موضوع تبعات اقتصادی به همراه خواهد داشت.
اگر گران نشود
این در حالی است که جلال میرزایی، نماینده مجلس شورای اسلامی اظهار کرد: بر اساس تبصره ۱۸ لایحه بودجه، قیمت حاملهای انرژی افزایش مییابد اما میزان افزایش قیمتها مشخص نیست.
وی افزود: امسال مقدمات افرایش قیمتهای حاملهای انرژی فراهم نیست.
میرزایی با بیان اینکه جناح رقیب دولت در زمینه افزایش قیمت حاملهای انرژی نگاه سیاسی دارد گفت: نباید این نگاه را به موضوع افزایش قیمتها داشته باشیم.
این نماینده مجلس افزود: مصارف درآمدهای حاصل از افزایش قیمت حاملهای انرژی در قانون مشخص شده است.میرزایی گفت: اگر قیمتهای حاملهای انرژی افزایش نیابد وضع اشتغال جامعه بدتر خواهد شد.
موید حسینیصدر، مشاور وزیر نفت نیز در این باره گفت: بر اساس برنامه پنجم توسعه دولت الزامی برای افزایش قیمت حاملهای انرژی نداشته است.
وی افزود: اکنون نیز افزایش قیمت حاملهای انرژی در دولت به نتیجه نهایی نرسیده است و تا این لحظه خبری مبنی بر افزایش این قیمتها وجود ندارد.
مشاور وزیر نفت گفت: منابع حاصل از افزایش قیمت حاملهای انرژی به جیب وزارت نفت نمیرود بلکه به خزانه واریز و در آنجا مجتمع میشود و به مصارف مختلف میرسد.حسینیصدر افزود: اینکه گفته میشود بر اساس لایحه بودجه سال ۹۷ از محل افزایش قیمت حاملهای انرژی درآمد ۱۱۰ هزار میلیارد تومانی برای دولت ایجاد میشود، واقعیت ندارد.وی گفت: امسال از محل فروش نفت ۱۰۶ هزار میلیارد تومان درآمد داریم و این نشان میدهد که وابستگی به نفت کم شده است.
مشاور وزیر نفت افزود: ریال به ریال درآمدها و هزینهکردهای دولت مشخص است.
قانون اجرا نمیشود
از سوی دیگر حمیدرضا حاجیبابایی، عضو کمیسیون برنامهوبودجه مجلس شوری اسلامی معتقد است همه مشکلات از اجرا نشدن قانون آغاز میشود.
وی در این خصوص افزود: در ماده ۳۹ برنامه ششم توسعه به دولت اجازه داده شده است که قیمتها را افزایش دهد اما بر این نیز تاکید شده که درآمدها باید براساس قانون و آنچه قانون مشخص کرده است هزینه شود.
عضو کمیسیون برنامهوبودجه مجلس با بیان اینکه لایحه بودجه سال آینده مغایر برنامه ششم توسعه است گفت: در برنامه ششم همه منابع یارانهها مشخص و محل هزینه آن نیز شفاف است اما دولت هزینهها را به اختیار خود انجام میدهد و افزایش قیمتها را بر عهده مجلس میگذارد.حاجیبابایی با بیان اینکه افزایش قیمت حاملهای انرژی موضوع سیاسی نیست افزود: در تبصره ۱۸ لایحه بودجه دولت میتواند در سال ۹۷ قیمت حاملهای انرژی را به گونهای افزایش دهد که ۱۷ هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان در مقایسه با ابتدای سال ۹۶ افزایش درآمد داشته باشد.
وی گفت: فقط با گران شدن بنزین دولت ۱۳ هزار میلیارد تومان افزایش درآمد خواهد داشت.عضو کمیسیون برنامهوبودجه مجلس افزود: از ۱۱۰ هزار میلیارد تومان درآمد دولت فقط ۳۰ هزار میلیارد تومان در بودجه آمده است و محل هزینه بقیه آن مشخص نیست و در خزانه واحد نمیرود.حاجیبابایی با بیان اینکه در لایحه بودجه سال آینده کمک به اقشار ضعیف جامعه دیده نمیشود گفت: گرانی قیمتها خوب است اما باید رعایت حال مردم نیز شود.
وی افزود: اگر بودجه سال آینده تصویب شود اقشار ضعیف جامعه نمیتوانند گرانی حاصل از آن را تحمل کنند.
- 13
- 3