تجارت آمریکا بعد از «جنگ‌تجاری»: تماما منفی

دونالد ترامپ با تکرار تهدیدات گذشته، آمادگی خود را برای وضع تعرفه بر تمامی واردات آمریکا از چین (۵۰۵ میلیارد دلار) اعلام کرد. روز جمعه رئیس‌جمهوری آمریکا در گفت‌وگویی که با شبکه تلویزیونی «سی‌ان‌بی‌سی» آمریکا درخصوص تنش‌های تجاری چین داشت، گفت: «سطح تجارت‌ ما پایین‌تر از چینی‌هاست. من آمادگی حرکت به سمت ۵۰۰ میلیارد دلار را دارم.»

به گزارش «رویترز»‌ این اظهارات ترامپ موجب نگرانی سرمایه‌گذارانی شد که تاکنون از اثرات تقویت ارزش دلار آسیب دیده‌اند تا جایی که روز جمعه ارزش دلار برابر نرخ‌های ارزهای اصلی تحت تاثیر تهدیدات تعرفه‌ای ترامپ و انتقاد او از سیاست افزایش نرخ بهره و تقویت دلار کاهش یافت و بورس «وال‌استریت» نیز روز جمعه را با کاهشی چشمگیر آغاز کرد. مقامات رسمی فدرال رزرو (بانک مرکزی) آمریکا نیز درخصوص صدماتی که جنگ‌تجاری برای اقتصاد آمریکا به همراه دارد، هشدار دادند.

تجارت آمریکا بعد از «جنگ‌تجاری»: تماما منفی

در سال ۲۰۱۷ مجموع واردات کالایی آمریکا از چین در سطح ۵۰۵ میلیارد دلار قرار داشت. با توجه به حجم صادرات حدود ۱۳۰ میلیارد دلاری این کشور به چین، در سال ۲۰۱۷ کسری تجارت کالایی آمریکا با چین به رکورد ۵/ ۳۷۵ میلیارد دلار رسید. این کسری یکی از بهانه‌های دونالد ترامپ برای اتخاذ سیاست‌های حمایت‌گرایانه و وضع تعرفه بر واردات شرکای تجاری آمریکا، به‌خصوص چین بوده است. در واقع رئیس‌جمهوری آمریکا انتظار داشت با وضع تعرفه بر واردات، کسری تجاری کشورش را بهبود بخشد، انتظاری که در عمل محقق نشد.

به گزارش «گروه اقتصاد بین‌الملل دنیای اقتصاد» و بر اساس آمارهای «اداره آمار آمریکا»، وضعیت تراز تجارت کالایی ایالات‌متحده برابر چین در ۵ ماه نخست سال جاری نسبت به ماه‌های مشابه سال گذشته، وخیم‌تر شده است. به عبارت دیگر کسری تجارت کالای آمریکا برابر چین، در هر یک از ماه‌های ژانویه، فوریه،‌ مارس، آوریل و مه ۲۰۱۸ نسبت به ماه‌های مشابه سال ۲۰۱۷ تشدید شده است. در مجموع، این کسری از ۵/ ۱۳۸ میلیارد دلار در ۵ ماه نخست سال ۲۰۱۷ به ۲/ ۱۵۲ میلیارد دلار در ۵ ماه نخست سال ۲۰۱۸ افزایش یافته است. جزئیات آمارهای تجارت آمریکا و چین در ۵ ماه نخست سال ۲۰۱۷ و ۲۰۱۸ در جدول فوق آمده است.

غول‌های آمریکا علیه ترامپ

شرکت‌های بزرگ آمریکایی از «آمازون» و «تویوتا موتور شمال‌آمریکا » گرفته تا «آلکوآ» - بزرگ‌ترین تولید‌کننده آلومینیوم آمریکا-در تلاش برای خنثی‌سازی اثرات سیاست‌های تجاری ترامپ و ممانعت از اجرایی شدن تعرفه‌های جدید هستند. به گزارش «رویترز»، با وجود اینکه این غول‌های اقتصاد آمریکا از هرگونه مقابله با رئیس‌جمهوری آمریکا پرهیز می‌کنند، اما می‌خواهند تا آنجا که ممکن است از نفوذ خود برای منصرف ساختن ترامپ از پاره‌کردن توافقات تجاری و افزایش تعرفه‌های واردات استفاده کنند. یکی از منابع مطلع از موضوع که خواست نامش فاش نشود، در گفت‌وگو با «رویترز» گفته است: «آمازون، بزرگ‌ترین فروشگاه‌ اینترنتی دنیا که فروشش در صورت وضع تعرفه‌های جدید صدمه خواهد دید در حال رایزنی‌هایی از طریق کمپین تبلیغاتی و لابی‌های گسترده در دولت است.

«تویوتا موتور شمال آمریکا» - شرکت تابعه «تویوتای‌ژاپن‌» - نیز که در صورت اعمال تعرفه‌های ترامپ متضرر خواهد شد، قرار است این هفته کارکنان خود را برای راه‌اندازی تظاهراتی در برابر ساختمان کنگره، راهی واشنگتن کند. در هفته‌های اخیر رئیس بخش کارکنان این شرکت درخصوص اثرات بالقوه تعرفه‌ها، چندی‌بار با اعضای مهم کنگره ملاقات داشته است.

مدیر اجرایی شرکت «آلکوآ» - بزرگ‌ترین تولیدکننده آلومینیوم در آمریکا و ششمین شرکت بزرگ تولیدکننده این محصول در دنیا - در کنفرانسی که این هفته در جمع سرمایه‌گذاران داشت اعلام کرد این شرکت مذاکرات فعالی با دولت ترامپ، وزارت بازرگانی آمریکا و اعضای کنگره برای حذف تعرفه‌ها داشته است. او در این رابطه گفته است: «افزایش تعرفه واردات آلومینیوم از کانادا - بزرگ‌ترین منبع تامین آلومینیوم این شرکت - بیش از ۱۴ میلیون دلار به هزینه‌های یک‌ماهه این شرکت خواهد افزود.»

«جنگ‌تجاری ۲۰۱۸»: از آغاز تاکنون

دونالد ترامپ تاکنون مواضع حمایت‌گرایانه شدید‌تری نسبت به همتایان پیشین خود اتخاذ کرده است. اواخر خرداد (اواسط ماه میلادی ژوئن) بود که دولت ترامپ تصمیم به وضع تعرفه ۲۵ درصدی بر فهرستی مشتمل بر ۸۱۸ کالای استراتژیک وارداتی از چین به ارزش ۳۴ میلیارد دلار گرفت، تصمیمی که با به همراه داشتن پاسخ تلافی‌جویانه پکن، تنش‌های تجاری میان بزرگ‌ترین اقتصادهای دنیا را تشدید کرد (این تصمیم ترامپ و پاسخ تلافی‌جویانه چین از تاریخ ۶ جولای - ۱۵ تیر - اجرایی شد).

البته پس از این اقدام، دونالد ترامپ هشدار داد در صورت اتخاذ اقدام تلافی‌جویانه چینی‌ها، تعرفه تمام کالاهای وارداتی از چین را افزایش خواهد، تهدیدی که جمعه هفته گذشته با تکرار آن، درخصوص اجرایی کردن آن اعلام آمادگی کرد. دولت ترامپ همچنین قصد دارد پس از یک دوره بررسی نظرات عمومی، تعرفه بیش از ۲۸۰ قلم کالای دیگر به ارزش ۱۶ میلیارد دلار را - شامل طیف گسترده‌ای از محصولات الکترونیک، پلاستیک و نیمه‌رسانا -افزایش دهد (با در نظر گرفتن فهرست اولیه، مجموع ارزش کالاهایی که هدف تعرفه‌ای قرار می‌گیرند بالغ بر ۵۰ میلیارد دلار است).

بر اساس بررسی‌های «دنیای اقتصاد»، تاریخچه تهدیدات تجاری ترامپ به ماه پیش از اعمال تعرفه بر ۳۴ میلیارد دلار از کالاهای وارداتی از چین برمی‌گردد. در آغاز سال ۲۰۱۸ (اوایل اسفند ماه)، دونالد ترامپ تصمیم به اجرایی کردن یکی از قول‌های انتخاباتی خود گرفت. ترامپ که از ابتدا چین را متهم به دستکاری نرخ ارز می‌کرد در اولین اقدام خود با وضع تعرفه بر واردات پنل‌های خورشیدی و ماشین‌های لباسشویی، تنها چین را به‌عنوان بزرگ‌ترین صادرکننده این اقلام به آمریکا هدف قرار داد. پس از آن نیز او با صدور فرمان وضع تعرفه ۲۵ درصدی بر واردات فولاد و تعرفه ۱۰ درصدی بر آلومینیوم، جنگ تجاری را به‌صورت فراگیر آغاز و به‌نوعی جبهه دوم این جنگ را فعال کرد، اقدامی که با واکنش تند شرکای مهم تجاری آمریکا نظیر اتحادیه اروپا، چین، کانادا، مکزیک، روسیه، ژاپن، هند و... همراه بود.