در هر کشور، میزان درصد مالیات بر درآمد مشاغل با کشورهای دیگر تفاوت داردمالیات بر درآمد
مالیات بر درآمد به مالیاتی گفته میشود که دولت بر درآمد مالی حاصل شده در حوزه قوانین حسابرسی توسط کلیه افراد و نهادها اعمال می کند. معادل انگلیسی مفهوم مالیات بر درآمد، Income Tax نام دارد. کسب وکارها و اشخاص طبق قانون، باید هرساله میزان درآمد خود را گزارش کنند تا از این طریق مشخص شود که آیا پرداخت مالیات به آنها تعلق ميگيرد یا خیر.
درآمد مالیاتی یک منبع کلیدی مالی تلقی میشود که دولت برای تأمین مالی فعالیت های خود از آن استفاده نموده واز این طریق به جامعه خدمت می کند. از سیستم مالیات بر درآمد تصاعدی در اکثر کشورها استفاده میشود که در آن افراد با درآمد بالاتر نسبت به افراد با درآمد پائین تر، نرخ مالیاتی بیشتری پرداخت می کنند. عموماً میزان این نوع مالیات با درصدی از درآمد مشمول مالیات برابر است. در هر کشور، میزان درصد مالیات بر درآمد مشاغل با کشورهای دیگر تفاوت دارد و به اینکه دولت در قبال مشمولین آن چه میزان خدماتی را ارائه می دهد، بستگی دارد.
تاریخچه مالیات بر درآمد
در کشور آمریکا اولین مالیات بر درآمد، در زمان جنگ ۱۸۱۲ بوجود آمد. هدف اصلی اش این بود که برای بازپرداخت یک بدهی ۱۰۰ میلیون دلاری از نظر مالی تأمین شود که این بدهی مربوط به هزینه های جنگ بود. مالیات پس از جنگ، لغو شد ولی این موضوع در اوایل قرن بیستم به یک مسأله دائمی تبدیل شد. قوانین مربوط به پرداخت مالیات بر عملکرد در ایران نیز وجود دارد ولی سازوکار اجرایی برای دریافت مالیات به علت گروه بندی های غیرمتعارف و عدم شفافیت اطلاعاتی چندان کارامد نیست.
در کشور آمریکا اولین مالیات بر درآمد، در زمان جنگ ۱۸۱۲ بوجود آمدانواع مالیات بر درآمد
انواع متنوعی از مالیات بر درآمد وجود دارد که هر کدام از آن ها نرخ های متفاوتی دارد و نحوه محاسبه مالیات مخصوص به خودش است. این مسئله سبب افزایش اهمیت شناخت آن ها میشود. بطور کلی مالیات بر درآمد شامل موارد زیر است:
> مالیات بر درآمد وکلای دادگستری یا حق الوکاله:
به ۵ درصد از رقم حق الوکاله ای که در وکالت نامه قید شده است، مالیات بر درآمد وکلا یا مالیات بر حق الوکاله وکلای دادگستری گفته میشود. این نرخ مالیات بر درآمد وکلا به وکالت هایی گفته میشود که با موضوع مالی بوده یا همچنین، مورد استفاده در دعاوی کیفری است ولی برای پرونده هایی که در مراجع اختصاصی غیرقضایی با موضوع دعاوی و اختلافاتی انجام می شوند، نرخ مشخصی تعيين نشده است.
> مالیات بر درآمد مشاغل:
انواع مشاغل مختلف باید نسبت به پرداخت مالیات بر درآمد خود اقدام کنند. دولت از مشاغلی چون شرکتها، مشارکتها، پیمانکاران خود اشتغالی و مشاغل کوچک مالیات دریافت می کند. سهامداران با توجه به ساختار تجاری یا شرکتی، میزان درآمدی که از کسب و کار خود به دست می آورند را گزارش میدهند و از این طریق هزینه های عملیاتی و سرمایه خود را کسر می کنند. بطور کلی درآمد مشمول مالیات باتوجه به تفاوت بین درآمد کسب و کار و هزینه های عملیاتی و سرمایه ای آن ها تعيين می شود.
> مالیات بر درآمد حق تمبر:
طبق مفاد بند ۱۱ ماده ۴۶، پرداخت مالیات بر درآمد حق تمبر و ضرورت صدور پروانه کسب هر عضو تعيين میشود که میزان مبلغ موردنیاز برای این که پروانه کسب صادر شود، یکصد هزار ریال و برای این که پروانه کسب تمدید شود، پنجاه هزار ریال است و این مبالغ توسط مسئول مربوط در اتحادیه طی یک فیش مالیاتی در اختیار شما قرار می گیرد. به همین منظور باید در یکی از شعب بانک ملی به حساب خزانه دولت واریز شود. اتحادیه ها وظیفه دارند این نوع مالیات را طبق قانون مالیات های مستقیم وصول کنند، همچنین ملزم و مکلف به انجام امور مربوط هستند. در صورتیکه تخلف شود بر اساس مفاد ماده( ۵۱ ق.م.م) علاوه بر این که باید اصل این مالیات را پرداخت کند، مکلف است دو برابرش را بعنوان جریمه پرداخت کند. از نظر قانون به چنین مالیاتی، مالیات تکلیفی گفته میشود.
انواع متنوعی از مالیات بر درآمد وجود دارد که هر کدام از آن ها نرخ های متفاوتی دارد> مالیات بر درآمد اتفاقی:
ماده ۱۱۹ قانون مالیات های مستقیم تعيين نموده که افرادی باید نسبت به پرداخت مالیات بر درآمد بر حسب ماده ۱۳۱ اقدام کنند که درآمدهای نقدی و غیرنقدی آن ها به صورت اتفاقیست. از درآمدهای اتفاقی می توان به مواردی مانند جایزه، کمک بلاعوض و مورادی از این قبیل اشاره کرد.
> مالیات بر درآمد اجاره املاک:
اگر مالک ساختمان هیچ درآمدی از طریق اجاره دادن ملک به افراد خانواده اش( پدر، مادر، فرزندان و …) کسب نکند، نیازی نیست مالیات پرداخت کند ولی چنانچه آن مالک، خانه اش را به شخصی اجاره دهد و خودش در ملک شخص دیگری به عنوان مستاجر زندگی کند، برای محاسبه میزان مالیات بر درآمد باید میزان اجاره ای که پرداخت می کند را از مال الاجاره ملک خود کسر کند.
> مالیات بر درآمد کشاورزی:
به میزان درامدی که از کلیه فعالیت های کشاورزی، دامپروری، زنبور عسل، پرورش ماهی، پرورش طیور، صیادی و ماهیگیری، نوغان داری، احیای مراتع و جنگل ها، باغات اشجار از هر قبیل به دست می آید، مالیات بر درآمد تعلق نمی گیرد. دولت باید در زمینه کلیه ی فعالیت های کشاورزی و آن رشته از فعالیت های مزبور که ادامه فعالیتشان ضروری است، مطالعات و بررسی های لازم را انجام دهد و حداکثر تا آخر برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی، لایحه مربوط را به مجلس تقدیم نماید.
> مالیات بر درآمد املاک:
چند سال پیش ، مالیات بر درآمد املاک در نزد قانون گذاران و سیاست گذاران بسیار مورد توجه بوده است. از اهداف مالیات بر درآمد املاک می توان به ساماندهی و کنترل قیمت ها در بازار مسکن اشاره کرد. مالیات مربوط به املاک شامل سه قسمت مالیات مربوط به نقل و انتقال املاک، مالیات بر اجاره املاک و مالیات بر واحدهای مسکونی متروک است که در این خصوص ماده ۵۲ و ۵۳ قانون مالیات های مستقیم بطور مفصل توضیح داده است. همینطور، با وجود این که این موضوع طی سالهای گذشته جدی شده است، ولی اجرای این مواد قانونی کماکان مبهم است.
اشخاصی که مالیات بر درآمد به آن ها تعلق میگیرد، اشخاصی حقیقی هستندقوانین و نکات مهم مالیات بر درآمد مشاغل
* اشخاصی که مالیات بر درآمد به آن ها تعلق میگیرد، اشخاصی حقیقی هستند که از طریق مواردی مانند اجاره املاک، دستمزد و … درآمدی را کسب کرده باشند، البته بعد از این که معافیت های مقرر کسر شد، مالیات بردرآمد مشاغل محاسبه می شود.
* بعضی از مشاغل هستند که مالیات بر درآمد به آن ها تعلق نمیگیرد و از پرداخت مالیات معاف هستند که در ادامه از این مشاغل میتوان به درآمد حاصل از تعلیم و تربیت مدارس غیرانتفاعی، آموزشگاه های فنی و حرفه ای آزاد دارای مجوز از طرف سازمان فنی و حرفه ای، مهدکودک در مناطق کم تر توسعه یافته و روستایی، دانشگاه ها و آموزشگاه های غیرانتفاعی و …اشاره کرد.
* کارگاه های تولیدی و واحدهای تولیدی که در چند دفتر و واحد، فعالیت هایشان را انجام میدهند ، باید برای تعیین میزان مالیات بر درآمد خود در اظهارنامه ای تمام فعالیت هایشان را برای اداره مالیات شرح دهند.
* مشمولین اظهارنامه مالیاتی مشاغل باید تا پایان تیر ماه سال بعد، اسناد و ارقام محاسبه شده را ارائه کنند و نسبت به پرداخت ميزان مالیات بر درآمد که برایشان مشخص شده اقدام نمایند.
بعضی از مشاغل هستند که مالیات بر درآمد به آن ها تعلق نمیگیرد و از پرداخت مالیات معاف هستندگردآوری: بخش اقتصاد سرپوش
- 15
- 5
