‏یارانه برخی خانوارهای فقیر دهک اول تا سوم درآمدی قطع شد!

روزنامه شرق نوشت: یارانه ۲۰ هزار خانواده فقیر دهک اول تا سوم درآمدی قطع شد. این خانوارها می گویند که بعد از مراجعه به استانداری، فرمانداری، اداره کار و ستاد هدفمندی یارانه ها در محل سکونت خود با پاسخ های متفاوتی مواجه شده اند؛ پاسخ هایی از قبیل «اشتباه شده تا داشتن خانواده نامتعارف و پرجمعیت!». سازمان هدفمندی یارانه ها بدون توضیح کافی، ماجرا را تایید کرده و از بررسی این مسئله خبر می دهد. پیش از این در آبان گذشته هم پرداخت یارانه شمار زیادی از شهروندان ایرانی با تاخیر مواجه شد و سازمان هدفمندی یارانه ها در توضیحی مبهم، علت را ناهماهنگی بین دستگاه ها دانست.

خانواده نامتعارف دارید!

حسین نام بنایی در گرگان است. قبلا کشاورز بوده و روی مزارع اجاره ای کار می کرده اما گرانی کود، سم و بذر و البته اجاره مزارع سبب شد که دست از کشاورزی بکشد و کارگر ساختمان شود.

او هشت فرزند دارد؛ پنج بچه از همسر اول و سه بچه دیگر از همسر دوم. همسر اول حسین به دلیل سرطان درگذشته است و او با همسر دوم و بچه هایش در یک خانه اجاره ای ۶۵ متری زندگی می کند. صاحبخانه اجاره ماهانه خانه او را به چهار میلیون تومان رساند اما حسین می گوید «به او التماس کردم که در این گرانی و نداری به خانواده ام رحم کند و راضی شد ماهی سه میلیون و ۵۰۰ هزار تومان اجاره بگیرد». بزرگ ترین بچه او نوجوانی ۱۷ساله است که پادوی مغازه میوه فروشی است و ماهانه سه میلیون تومان حقوق می گیرد و خودش می گوید در زمستان کار بنایی سخت پیدا می شود و پولی ندارد که ماشینی بخرد و مسافرکشی کند.

می گوید حاضر است در خانه دیگران کارگری کند اما وضع زندگی مردم شهرستان آن قدرها خوب نیست که کار برای کارگران خدماتی زیاد باشد. این خلاصه ای از روایت زندگی یکی از خانواده هایی است که در دهک یک تا سوم درآمدی تقسیم بندی شده و بعد از حذف دلار ۴۲۰۰ تومانی واردات کالاهای اساسی و دارو دولت به ازای هر نفر از آنها، ماهانه ۴۰۰ هزار تومان یارانه پرداخت می کند. یارانه خانواده حسین مجموعا چهار میلیون تومان در ماه بود که حالا از این ماه پرداخت آن قطع شده است.

حسین می گوید هفته پیش در اعتراض به قطع یارانه، به فرمانداری گرگان رفته است اما به او گفته اند «خانواده نامتعارف» دارد و مبلغ یارانه ماهانه آنها رقم زیادی است! او معنی خانواده نامتعارف را نمی داند اما می گوید که چهار میلیون تومان فقط خرج کرایه خانه آنهاست . بگذریم که هر سال باید مبلغی برای رهن خانه پس انداز کند و نمی تواند.

تلفن ها اشغال است یا جواب نمی دهند

وضعیت مالی جان محمد از حسین هم بدتر است. او در جنوب کرمان زندگی می کند و حتی گوشی موبایل ندارد.

با خط تلفن همراه گل بیک، پسردایی اش صحبت می کند. عشایر هستند و می گوید از تمام دار و ندار جهان تنها یک سیاه چادر دارد و چند مرغ و خروس و جوجه. می گوید زندگی عشایری سخت و طاقت فرساست اما به جز ادامه این شیوه زندگی چاره ای ندارد؛ نه پولی برای پس انداز و اجاره خانه دارد نه کاری جز چوپانی و کشاورزی بلد است.

یارانه آنها هم قطع شده است و این ماه به مضیقه افتاده اند؛ به ویژه اینکه دختر کوچک معلولی دارد که تقریبا تمام یارانه خرج داروی او می شد.

گل بیک برای پیگیری یارانه آنها به چند اداره زنگ زده است؛ از استانداری کرمان به او گفته اند به فرمانداری زنگ بزند. از فرمانداری او را به اداره کار پاس داده اند و تلفن اداره کار یا اشغال است یا جواب نمی دهد.

احتمالا اشتباه شده است

پیرمحمد نام پدر خانواده ای در جازموریان است و دختر بزرگ خانواده به نمایندگی از او با «شرق» صحبت می کند.

او توضیح می دهد که مستاجر هستند و پدر چند سالی است که زمین گیر است و کار نمی کند. زینب دختر پیرمحمد توضیح می دهد که هیچ دارایی ای به نام خانواده آنها نیست؛ حتی یک موتورسیکلت.

کارت بانکی آنها خالی است و خانواده ۹نفره او حتی برای خرید نان گرفتار شده اند. زینب می گوید پدرش دو زن گرفته است و آنها با خانواده دیگر پیرمحمد کاری ندارند و قهر هستند.

مادر زینب چند سالی دست فروشی کرده است و این ماه که کارت بانکی پدر را گرفته اند تا یارانه خود را برداشت کنند متوجه خالی بودن کارت شده اند. بانک به زینب توضیح داده که این ماه یارانه آنها واریز نشده است و فرمانداری به او گفته است که «احتمالا اشتباهی شده و ان شاءالله مشکل ماه آینده حل می شود».

با این حال زینب می گوید که با این گرانی چگونه تا ماه آینده صبر کنند؟!

شاید تراکنش مشکوک داشته اند

یارانه خانواده بهزاد از قم هم قطع شده است. می گوید وضع مالی خوبی ندارد و به مضیقه افتاده است.

بهزاد برای پیگیری قطع یارانه خود به اداره کار قم مراجعه کرده و می گوید توانسته است با «خانمی به نام گیرانی... اگر اشتباه نکنم!» حرف بزند. به او گفته اند اشتباه شده است.

اداره کار، تعاون و رفاه اجتماعی قم در پاسخ به پیگیری «شرق» از این ماجرا توضیح می دهد که احتمال خطا در این زمینه وجود دارد؛ به عنوان مثال مواردی وجود دارد که خانواده ای کارت بانکی خود را دست فرد دیگری داده و تراکنش های بانکی آن کارت بالا رفته است یا افرادی از صندوق های قرض الحسنه خانوادگی وام گرفته اند و واریزی به حساب آنها افزایش داشته، در نتیجه یارانه آنها قطع شده است.

این مرجع پاسخ گویی همچنین توضیح می دهد که «طلبه هایی بوده اند که خمس و ذکات را به نمایندگی از جایی جمع آوری کرده اند یا خادم مسجد که واریزی هیئت امنا و کمک های مردمی و... به کارت او پرداخت شده است یا... مواردی هستند که باعث خطا در تشخیص درآمد و دارایی افراد شده و در نتیجه یارانه آنها قطع شده است. راهکاری که اداره کار، تعاون و رفاه اجتماعی قم پیشنهاد می کند این است که افراد به ادارات کار یا ستاد هدفمندی یارانه ها در استان خود مراجعه کنند و شبهات بانک اطلاعاتی یارانه بگیران درباره واریزی های مشکوک یا دارایی ها و اموال خود را رفع کنند تا بتوانند دوباره در فهرست یارانه بگیران قرار بگیرند.

پرجمعیت هستید!

با این حال برخی یارانه بگیران توضیح می دهند که هیچ واریزی مشکوکی نداشته اند و برخی گلایه دارند که دولت بارها اعلام کرده که از خانواده های پراولاد حمایت می کند اما نه تنها حمایتی از این خانواده ها نشده که یارانه دریافتی برخی از آنها هم قطع شده است. محمد از قم می گوید که در فرمانداری به او توضیح داده اند که یارانه بعضی خانواده های پرجمعیت قطع شده است و البته تاکید می کند «هرجا رفتیم گفتند دولت بودجه ندارد. دولت پول ندارد. باشد پول ندارد اما چرا یارانه فقرا را به جای ثروتمندان قطع کرده است؟». زنی که خود را نارویی معرفی می کند هم از قطع یارانه خانواده خود شکایت دارد و می گوید «دولت تمام زندگی ما را بررسی کند؛ فرشمان زمین است و سقفمان آسمان. چرا باید یارانه ما قطع شود؟». او توضیح می دهد که «دو برج است یارانه مان قطع شده است و ماهانه شش میلیون تومان اجاره خانه می دهیم. خدا را خوش می آید آن همه پول به تاجر چای می دهند و یارانه ما بدبخت ها و بیچاره ها را قطع می کنند؟».

او تاکید می کند که نه کارت بانکی آنها دست کسی بوده است و نه هیچ تراکنش مشکوکی داشته اند. با این حال هرچه به فرمانداری، استانداری و ستاد هدفمندی یارانه ها مراجعه کرده اند، آنها را «سر دوانده اند».

قطع یارانه ۲۰ هزار خانوار

پیگیری شرق از سازمان هدفمندی یارانه ها و ارائه کدملی شماری از این افراد تنها به این نتیجه ختم می شود که «یارانه ۲۰ هزار خانوار از دهک اول تا سوم درآمدی قطع شده و علت آن فعلا مشخص نیست و ماجرا در دست بررسی است». چندی پیش علیرضا عسگریان، معاون امور رفاهی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در یک برنامه تلویزیونی گفته بود که ماهانه ۲۷ هزار میلیارد تومان یارانه نقدی به مردم پرداخت می شود.

او توضیح داده بود که «بعد از حذف ارز ترجیحی در سال ۱۴۰۱ میزان یارانه نقدی ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومان به ۴۰۰ هزار تومان در سه دهک پایین و ۳۰۰ هزار تومان در شش دهک بالا رسید و تعداد یارانه بگیران معادل ۷۹ میلیون و ۶۰۰ هزار نفر از ۸۵ میلیون و ۸۰۰ هزار نفر است که معادل ۹۵ درصد جامعه می شود».

عسگری در ادامه گفته که «قانون به ما می گوید دهک های هشت، نه و دهم درآمدی که در واقع ثروتمندان هستند، باید از دریافت یارانه حذف شوند اما در عمل فقط دهک ۱۰ را حذف کردیم. در سال ۱۴۰۱ دهک دهم که حدود ۸.۵ میلیون نفر بودند حذف شدند، اما بعد از اعتراض فقط ۵.۵ میلیون نفر از دهک پردرآمد دهم حذف شدند». دولت های مختلف بارها با اشاره به کسری بودجه خود، از بار سنگین یارانه های نقدی گفته اند اما مردم با اشاره به تورم دورقمی و شکاف عمیق بین دستمزد و هزینه های خود معتقد هستند که باید یارانه دریافت کنند. به جز این، افرادی که در دهک های بالای درآمدی دسته بندی شده اند اعتقاد دارند که دولت بسیاری از افراد با دارایی و درآمد معمولی را جزء خانوارهای ثروتمند دسته بندی کرده است. این در حالی است که ارزش دارایی آنها تورمی است و واقعی به شمار نمی آید. قطع یارانه شماری از خانواده های فقیر در شرایطی است که پیش از این در آبان سال جاری هم یارانه تعداد زیادی از افراد پرداخت نشد و سازمان هدفمندی یارانه ها این مسئله را به ناهماهنگی بین دستگاهی نسبت داده و وعده داد که مشکل را حل می کند.