چرا با کاهش نرخ ارز لوازم خانگی ارزان نشد؟

«قیمت لوازم خانگی قاچاق نزولی شد.» آن‌گونه که به نظر می‌رسد، افت قیمت دلاری که انتظار می‌رفت قیمت تمام شده تولید را کاهش دهد، بیشتر به نفع قاچاقچیان شده است. با  این‌که قیمت دلار از حدود ١٢‌هزار و ٨٠٠ تومان در ماه گذشته حالا به ١١‌هزار و ٧٠٠ تومان رسیده اما خبری از کاهش قیمت محصولات داخلی نیست. رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی در این‌باره به «شهروند» می‌گوید: «واردات مواد اولیه لوازم خانگی براساس ارز نیمایی صورت می‌گیرد که قیمت آن در چند ماه گذشته تغییری نداشته و نمی‌توان از تولیدکنندگان انتظار داشت که تولیدات خود را به قیمت پایین‌تری عرضه کنند اما شرایط برای محصولات خارجی کاملا متفاوت است.

با این‌که براساس مصوبه هیأت وزیران واردات لوازم خانگی به کشور ممنوع است، تنوع کالاهای خارجی موجود در بازار تفاوت چندانی با سال‌های گذشته نداشته است.» مرتضی میری می‌گوید: «قاچاق لوازم خانگی نسبت به پارسال ٥٠‌درصد بیشتر شده است و هر  برندی را که بخواهید خیلی راحت می‌توانید از واحدهای صنفی خریداری کنید.» او که معتقد است قاچاق لوازم خانگی به ایران شرایط رقابت را برای تولیدکنندگان سخت کرده است، ادامه داد که در حال حاضر تفاوت بهای ارز نیمایی و آزاد چیزی حدود ١٥٠٠ تومان است اما در مقابل قاچاقچی هیچ عوارض و گمرکی پرداخت نمی‌کند. همین مسأله موجب شده که محصولات  آلمانیِ قاچاق ارزان‌تر از کالای ایرانی باشند. هر چند که طبق گفته‌های این فعال صنفی قیمت محصولات داخلی متأثر از بهای ارز نیمایی است اما در روزهایی که قیمت دلار در بازار آزاد روند صعودی به خود می‌گیرد، تولیدکنندگان بی‌توجه به این قضیه و به بهانه گرانی ارز، قیمت محصولاتی که چند ماه پیش تولید یا وارد شده‌اند را افزایش می‌دهند.

تخلفی که رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی هم بر آن صحه گذاشته و می‌گوید: «کالایی که امروز در واحدهای صنفی عرضه می‌کنند ٣ تا ٦ ماه پیش‌تولید یا وارد شده‌اند و هر گونه تغییر آنی بهای دلار نباید منجر به گرانی آن شود.» او معتقد است که مشکلات امروز بازار ناشی از عملکرد ضعیف نهادهای حمایتی از حقوق مصرف‌کننده است. نهادهایی که وقتی  از آنها از چرایی عدم برخورد با تولیدکنندگان و عرضه‌کنندگان متخلف می‌پرسی، سکوت می‌کنند و می‌گویند که قدرت کافی برای حمایت از مصرف‌کنندگان ندارند.

سود قاچاق لوازم خانگی چقدر است؟

یک حساب کتاب ساده به خوبی نشان می‌دهد که قاچاقچیان لوازم خانگی از فروش هر دستگاه مبلغ خوبی سود به جیب می‌زنند و  خرید جنس خارجی قاچاق برای مشتریان این بازار به‌صرفه‌تر از کالای داخلی است؛ به‌عنوان مثال قیمت یک ماشین لباسشویی آلمانی که ٥ ماه پیش با قیمتی در حدود ١٥‌میلیون تومان فروخته می‌شد، امروز به ٥ تا ٩‌میلیون تومان رسیده است؛ حتی در شرایطی که لوازم خانگی به‌خصوص لوازم خانگی خارجی تنها به صورت نقدی فروخته می‌شد، امروز شاهد فروش اقساطی این لوازم خانگی قاچاق با چک یک‌ماهه هم هستیم.

حال اگر قیمت یک ماشین ظرفشویی در دوبی حدود ٥٠٠ دلار است که با احتساب قیمت حدود ١٢‌هزار تومانی دلار، قیمت خرید آن در حدود ٦‌میلیون تومان تمام می‌شود؛ حالا اگر هزینه ٣٠٠ تا ٤٠٠‌هزار تومانی واردات قاچاق این ماشین ظرفشویی را در نظر بگیریم، قیمت تمام‌شده آن می‌شود ٦‌میلیون و ٥٠٠‌هزار تومان و فروشنده نیز هر چه بالاتر از این قیمت بفروشد، سود خالص است.