ابهاماتی که با غرق شدن سانچی باقی ماند

نفتکش سانچی بعد از یک هفته سوختن، در آب‌های ژاپن غرق شد و با خود ۲۹ دریادل را نیز به اعماق اقیانوس برد. حادثه‌ای که نه تنها در دل خانواده دریانوردان بلکه در قلب مردم ایران و ذهن تاریخ نیز ثبت شد و همیشه خاطره‌اش آزاردهنده خواهد بود.

در روزهای اخیر پیکر ۳ نفراز این دریادلان کشف شد. اکنون جز تلاش برای کاهش آلام خانواده‏‌های این عزیزان و شناسایی و تعیین هویت جانباختگان کاری از مسئولان و مردم ساخته نیست و همه نیز این موضوع را می‌دانند.

اما حادثه جانکاه نفتکش ایرانی و پیام‌های تسلیت مسئولان این سؤال را در ذهن‌ها ایجاد کرده که آیا مسئولان در زمینه مهار آتش کم‌کاری کرده‌اند؟ بسیاری از کاربران فضای مجازی به انتقاد از مدیریت این مسأله می‌پردازند.

خانواده‌ها از عدم همکاری چینی‌ها با مسئولان ایرانی می‌گویند و در این یک هفته هم بارها این موضوع را به زبان آوردند و از دیپلمات‌های کشور گله‌مند شدند. چرا که در اخبار و از زبان خود مسئولان شنیده بودند، چینی‌ها عملیات مهار آتش را رها کرده و همکاری نمی‌کنند. اما چرا؟

بیشتر بخوانید:

• مرگ همه خدمه نفتکش ایرانی تایید شد
• گزارش تصویری/ حضور خانواده‌های داغدار سرنشینان کشتی غرق شده سانچی در شرکت ملی نفتکش ایران
• ویدئو/ گفتگویی دردناک با همسر یکی از خدمه کشتی سانچی
• واکنش ستارگان سینما به درگذشت دریانوردان «سانچی»
• گزارش تصویری/ نفتکش ایرانی سانچی به پایان خود رسید
• اسامی ۳۲ خدمه نفتکش سانچی  +تصاویر

علی ربیعی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی نماینده رئیس جمهوری و رئیس کمیته رسیدگی به حادثه نفتکش سانچی بود. او در پیام تسلیت‌اش نوشت: «مطابق شواهد به‌دست آمده در محل و نظریه قاطع مقامات چینی و کارشناسان ایرانی در حوزه نفت و گاز سازمان بنادر و دریانوردی، انفجار به این وسعت و حجم آتش و نیز گازهای سمی متصاعد شده، منجر به فوت خدمه قهرمان اقتصاد مقاومتی در ساعات اولیه حادثه شده است.تلاش‌های طاقت فرسا برای اطفای حریق و انتقال پیکرهای مطهر نیز میسر نگردید.»

دریانوردان ساعت نخست جان باختند

بررسی کارشناسان نشان می‌دهد متأسفانه دریانوردان در همان ساعت نخست انفجار، جان باخته‌اند. با این حال ایران که احتمال محبوس شدن پرسنل در موتورخانه نفتکش را می‌داد بر تسریع عملیات اطفای حریق تأکید داشت اما چینی‌ها به بهانه‌های مختلف اعم از تاریکی هوا، نامساعد بودن آب و هوا و حریق‌های کوچکی که روی عرشه نفتکش رخ می‌داد از انجام عملیات به صورت مداوم خودداری می‌کردند.

به هر حال تعلل چینی‌ها در کمک به مفقودان نفتکش ایرانی باعث شد که وزیر کار به‌عنوان مسئول کمیته ویژه رسیدگی به حادثه نفتکش سانچی برای وزیر منابع انسانی چین نامه‌ای ارسال کند و خواهان پایان تعلل آنها و همکاری برای نجات سانحه دیدگان شود. او در نامه‌اش نوشته بود: «چند روز گذشته در اثر برخورد دو کشتی در آبهای ساحل شرقی چین در مجموع ۳۲ نفر از خدمه کشتی نفتکش شامل ۳۰ ایرانی و ۲ بنگلادشی ناپدید شده‌اند.

با توجه به اینکه زنده ماندن برخی از مفقودشدگان محتمل است و با توجه به حساسیت امر رسیدگی به مسائل جامعه کار و تولید و نیز تعلل‌های احتمالی صورت گرفته در امداد و نجات حادثه دیدگان، از جنابعالی به‌عنوان مقام همکار در صیانت از نیروی کار، انتظار دارم پیگیری‌های مناسب با نیروی دریایی، وزارت حمل و نقل و دیگر سازمان‌های ذیربط آن کشور مبذول فرمایید.»

محسن بهرامی سخنگوی کمیته اضطرار نفتکش سانچی روز بعد از حادثه گفت: «چینی‌ها ده‌ها ساعت عملیات اطفای حریق را دیر شروع کردند و مدام به بهانه بدی شرایط جوی و انفجار متوسطی که روی عرشه نفتکش اتفاق می‌افتد عملیات را متوقف می‌کنند.»

در روزهای اخیر هادی حق شناس، معاون امور دریایی سازمان بنادر و دریانوردی نیزگفته بود: «چینی‌ها عملیات اطفای حریق را با وجود آنکه ما فکر می‌کردیم ادامه پیدا کند؛ به‌دلیل تاریکی شب متوقف می‌کنند. این مشکل هر شب هم وجود داشت.»

ایران برای حل این مشکل از نیروها و تجهیزات کره جنوبی و ژاپن نیز کمک گرفت.

 اما «شیه چون وی» فرمانده چینی عملیات امداد و نجات کشتی سانچی ایرانی روز گذشته در آخرین لحظات عملیات امداد و نجات گفت:«با‌وجود پیش‌بینی‌های قطعی ما مبنی برجان باختن تمام دریانوردان ایرانی در همان ساعت نخست به‌دلیل شدت انفجار و انتشار گازهای سمی، عملیات اطفای حریق و ورود به کشتی با همه امکانات ادامه یافت. اما تلاش برای خارج کردن پیکر دریانوردان هم بی‌نتیجه ماند.

حتی بالابر کشتی سانچی که از آن برای ورود به قایق‌های نجات و همچنین پریدن به دریا استفاده می‌شود پایین نیامده است و این نشان می‌دهد ملوانان ایرانی جز یک نفر، فرصت ورود به آب را نداشته‌اند. مشاهدات کشتی‌های عبوری نیز نشان می‌دهد که شدت انفجار اولیه به حدی بوده است که هیچ دریانوردی زنده نمانده است.» ربیعی نیز می‌گوید که «از روز اول هم چینی‌ها گفتند همه خدمه نفتکش جان باخته‌اند. کارشناسان هم همین نظر را می‌دادند اما ما به خاطر کمترین امید هم همه تلاش‌هایمان را انجام دادیم. عملیات را هدایت کردیم که حداقل پیکر مطهر خدمه کشتی را به‌دست بیاوریم و به خاطر انتقال پیکرها حاضر شدیم تکاوران عملیات انجام دهند.»

هنوز سؤالات زیادی در خصوص علت حادثه وجود دارد. مثلاً اینکه چرا خدمه نفتکش ایرانی با وجود آنکه فرصت فرار از کشتی را داشتند، همچنان آنجا ماندند؟ جعبه سیاه نفتکش ایرانی دو روز قبل توسط نیروهای تجسس چینی پیدا شد و قرار است در اختیار کشور پاناما یعنی کشوری که نفتکش ایرانی با پرچم آن تردد داشت، فرستاده شود. پاناما بعد از رمز‌خوانی اطلاعات جعبه سیاه جواب بسیاری از سؤالات در خصوص علت حادثه را روشن خواهد کرد. هرچند که دریادلانمان دیگر بازنخواهند گشت.