هدایت تحصیلی باید فرایندی باشد/ سامان دادن به کنکور با مشاوره صحیح به دانش‌آموزان و خانواده‌ها

خسرو ساکی رئیس مرکز سنجش آموزش و پرورش در گفتگو با مهر در خصوص اینکه آیا آماری در دست هست که بدانیم چه تعداد دانش آموزان در کد رشته های بدون آزمون در سال تحصیلی جدید ثبت نام کرده اند یا نه گفت: ثبت نام در رتبه محل های بدون آزمون هنوز آمار و اطلاعاتش احصا نشده است تا بدانیم چه تعداد دانش آموز در این رشته ها ثبت نام کرده است و بعد بتوانیم آن را تجزیه و تحلیل کنیم و بگوییم از این رشته ها استقبال شده است یا خیر.

وی در پاسخ به پرسش دیگری درباره اینکه علیرغم اعلام این موضوع که اکثریت کد رشته های دانشگاه ها از آزمون جداست اما باز هم شاهد این هستیم که گویی تمام دانش آموزان پایه های دوازدهم در کنکور شرکت می کنند، علت را چه می دانید بیان کرد: متقاضیان کنکور امسال نسبت به سال قبل ۱۵ درصد بیشتر بود و گویی رقابت سر رشته محل های با کنکور همچنان زیاد است و دانش آموزان همه می خواهند شانس خود را برای رشته محل های پرطرفدار امتحان کنند در صورتیکه بسیاری از آنها حتی آمادگی بالایی هم ندارند ولی حضور همانها آمار را بالا می برد.

رئیس مرکز سنجش آموزش و پرورش در پاسخ به این پرسش که چرا امروز به نقطه ای رسیدیم که مسئولان آموزش و پرورش حتی وزیر با آنکه معتقد هستند کنکور آسیب رسان است اما صراحتا می گویند توانایی حذف کنکور وجود ندارد، بیان کرد: در حال حاضر دو نگاه در کشور وجود دارد. یک نگاه این است که کنکور بر مسائل تعلیم و تربیت سایه انداخته است و بیشتر هدف دانش آموزان و اولیا و حتی مدارس تربیت دانش آموزانی شده که برای موفقیت در کنکور برنامه ریزی کنند در صورتیکه سند تحول بنیادین و در مباحث ساحت های شش گانه سند با این ادبیات در تناقض است.

وی ادامه داد: نگاه دیگر این است که به هر حال برای ادامه تحصیل در دانشگاه ما نیازمند  تفکیک میان دانش آموزان هستیم و اینکه چه تعداد دانش آموز در چه رشته محل هایی ادامه تحصیل دهند و برای این کار روش های مختلفی پیشنهاد شده است. یکی از روش ها کنکور است، دیگری اینکه به استناد سوابق تحصیلی این کار صورت بگیرد و روش سوم تلفیق دو روش اول است که در حال حاضر روش سومی در دستور کار است. اینکه چه مقدار سوابق تحصیلی در پذیرش نهایی ملاک باشد هر سال در شورای سنجش و پذیرش درباره اش مذاکره و قطعی می شود. در حال حاضر میزان آن ۳۰ درصد و به صورت مثبت تعیین شده است و در آذرماه دوباره شورای جدید تشکیل می شود.

ساکی در پاسخ به این پرسش که وقتی حرف از تاثیر مثبت می زنیم عملا تاثیر زیادی نخواهد داشت و همچنین تاثیر ۳۰ درصدی سوابق تحصیلی و همین نشان می دهد که تمایل برای ادامه داشتن کنکور بیشتر است و همچنین این موضوع که دانش آموزان با هزار بدبختی و پالش در پایه دهم هدایت تحصیلی می شوند اما در کنکور راه برای شرکت در هر رشته ای باز است، بیان کرد: ببینید ضرایب برای افرادی که در رشته غیر از رشته تحصیلی شان در کنکور شرکت می کنند متفاوت است و همین موضوع کارشان را سخت می کند.

اما نظر شخصی من به عنوان یک کارشناس تعلیم و تربیت این است که اصل هدایت تحصیلی یک فرایند است و نباید نقطه ای باشد و در پایه نهم به آن پرداخت و دانش آموزان را در همان پایه به سمت رشته ای خاص هدایت کرد. باید به این مساله فرایندی نگاه کنیم. هدایت تحصیلی باید از پایه های پنجم و ششم شروع شود و یک اطلس شغلی و استعداد سنجی پایه به پایه همراه دانش آموز صورت بگیرد و بچه ها مدام در معرض مشاوره باشند تا موقعی که به بحث انتخاب رشته می رسند آگاهانه و بنا به استعدادشان و همچنین بازار کار این کار را بکنند.

وی اضافه کرد: در حال حاضر انتخاب رشته های ما در کنکور بیشتر تحت تاثیر بازار کار است. بازار کار پزشکی و باقی رشته ها در خانواده پزشکی داغ است و همه دوست دارند بروند رشته تجربی. دانش آموزان و خانواده هایشان باید به این واقعیت برسند که هر کسی نمی تواند لزوما آرزوهای خود را دنبال کند بلکه باید واقعیت استعداد و نیاز خود را بسنجد.

رئیس مرکز سنجش آموزش و پرورش بیان کرد: اگر هدایت تحصیلی می خواهد درست عمل کند باید فرایندی عمل شود و به جز دانش آموزان خانواده ها نیز در زمینه های مختلف راهنمایی شوند. در نهایت دانش آموزان باید با اختیار مسیر خود را انتخاب کنند نه در اثر فشار. یا مثلا اینکه خانواده ای خودش به آرزوهایش نرسیده و بخواهد فرزندش را تحت فشار بگذارد که راه نرفته آنها را بروند.