رشته تکنولوژی مرتع و آبخیزداریرشته تکنولوژي مرتع و آبخیزداری
رشته تکنولوژی مرتع و آبخیزداری به عنوان یکی از گرایش‌های جذاب و مهم در علوم کشاورزی، به مطالعه و بررسی علمی روش‌های حفظ، احیا و توسعه مراتع و آبخیزداری می‌پردازد. این رشته از طریق آموزش دانش و مهارت‌های لازم به دانشجویان، متخصصانی را تربیت می‌کند که در زمینه‌های مختلف مرتبط با منابع طبیعی، به خصوص مراتع و آبخیزداری، فعالیت کنند.
رشته تکنولوژی مرتع و آبخیزداری در دانشگاه‌های مختلف کشور در مقاطع کاردانی، کارشناسی و کارشناسی ارشد ارائه می‌شود. دروس این رشته شامل مباحثی مانند علوم پایه، علوم کشاورزی، علوم مرتعی، آبخیزداری، خاکشناسی، بیولوژی، اقلیم‌شناسی، اقتصاد، حقوق و مقررات منابع طبیعی و ... است.
رشته تکنولوژی مرتع و آبخیزداری از جمله رشته‌هایی است که در کشور ایران با توجه به شرایط اقلیمی و تنوع آب و هوایی، از اهمیت بالایی برخوردار است. بخش قابل توجهی از کشور ایران را مناطق خشک و نیمه‌خشک تشکیل می‌دهد که در معرض فرسایش خاک، سیل، خشکسالی و سایر مخاطرات طبیعی قرار دارند. رشته تکنولوژی مرتع و آبخیزداری با ارائه دانش و مهارت‌های لازم به متخصصان این حوزه، به آنها کمک می‌کند تا در جهت حفظ، احیا و توسعه این مناطق و جلوگیری از تخریب و نابودی آنها گام بردارند.
هدف رشته مرتع و آبخیزداری
هدفی که از رشته مرتع و آخیزداری وجود دارد تربیت متخصصانی است که بتواند طرح های مدنظر را ارائه کند و رشته تکنولوژی مراتع و آبخیزداری مسئول تربیت مجریان مربوط به این طرح است. کارشناسان این رشته اطلاعات علمی و فنی را در حوزه علوم گیاهی، عوارض زمین، عوامل اقلیمی، آب و خاک، علل تخریب و انحطاط مراتع و فرسایش حوزه‌های آبخیز، بیابان‌زدایی، حفاظت، اصلاح و احیاء مراتع را دارند و و طرح های آبخیزداری و تثبیت فیزیکی و بیولوژیکی ریگ‌های روان و طرح‌های مرتعداری را اجرا می کنند که از طریق مهندسان تهیه و تدوین می شود.
معرفی رشته تکنولوژی مرتع و آبخیزداریاهمیت رشته تکنولوژی مرتع و آبخیزداری
حفظ منابع طبیعی:
مراتع و آبخیزداری از جمله مهمترین منابع طبیعی کشور هستند که در حفظ خاک، آب، تنوع زیستی و تعادل اکوسیستم نقش حیاتی دارند. رشته تکنولوژی مرتع و آبخیزداری با آموزش متخصصان در این زمینه، به حفظ و احیای این منابع ارزشمند کمک می‌کند.
پیشگیری از بلایای طبیعی:
فرسایش خاک، سیل، خشکسالی و سایر بلایای طبیعی از جمله چالش‌های مهمی هستند که مناطق خشک و نیمه‌خشک با آن مواجه هستند. رشته تکنولوژی مرتع و آبخیزداری با ارائه دانش و مهارت‌های لازم به متخصصان این حوزه، به آنها کمک می‌کند تا با انجام اقدامات لازم در جهت پیشگیری از این بلایای طبیعی گام بردارند.
توسعه پایدار:
رشته تکنولوژی مرتع و آبخیزداری با ارائه دانش و مهارت‌های لازم به متخصصان این حوزه، به آنها کمک می‌کند تا در جهت توسعه پایدار مناطق خشک و نیمه‌خشک گام بردارند. توسعه پایدار به معنای توسعه‌ای است که نیازهای نسل حاضر را بدون به خطر انداختن توانایی نسل‌های آینده برای تامین نیازهای خود برآورده می‌کند.
اهمیت رشته تکنولوژی مرتع و آبخیزداریکاربردهای رشته تکنولوژی مرتع و آبخیزداری
فارغ التحصیلان رشته تکنولوژی مرتع و آبخیزداری می‌توانند در سازمان‌ها و نهادهای مختلف دولتی و غیردولتی، مانند وزارت جهاد کشاورزی، سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری، سازمان حفاظت محیط زیست، شرکت‌های مشاوره منابع طبیعی و ... مشغول به کار شوند.
برخی از وظایف فارغ التحصیلان رشته تکنولوژی مرتع و آبخیزداری عبارتند از:
- انجام مطالعات و تحقیقات در زمینه مراتع و آبخیزداری
- تهیه طرح‌های اجرایی برای حفظ، احیا و توسعه مراتع و آبخیزداری
- اجرای طرح‌های آبخیزداری و بیابان‌زدایی
- نظارت بر اجرای طرح‌های مراتع و آبخیزداری
- آموزش و ترویج دانش و یافته‌های علمی در زمینه مراتع و آبخیزداری
- مشاوره به سازمان‌ها و نهادهای مختلف در زمینه مراتع و آبخیزداری
- بازار کار رشته تکنولوژی مرتع و آبخیزداری
با توجه به اهمیت رشته تکنولوژی مرتع و آبخیزداری در حفظ و احیای منابع طبیعی کشور، بازار کار برای فارغ التحصیلان این رشته مناسب است. سازمان‌ها و نهادهای مختلف دولتی و غیردولتی به طور مداوم به دنبال استخدام متخصصان در این حوزه هستند.
علاوه بر این، فارغ التحصیلان رشته تکنولوژی مرتع و آبخیزداری می‌توانند به طور مستقل به عنوان کارشناس یا مشاور منابع طبیعی فعالیت کنند.
کاربردهای رشته تکنولوژی مرتع و آبخیزداریدروس رشته تکنولوژی مرتع و آبخیزداری
دروس پایه:
- شیمی عمومی
- ریاضیات عمومی
- فیزیک و هواشناسی
- گیاه‌شناسی عمومی
- خاکشناسی عمومی
- اکولوژی
- مساحی و نقشه‌برداری
- شناخت و حمایت محیط زیست
- زیست‌شناسی
دروس اصلی:
- ترویج و آموزش منابع طبیعی
- جامعه‌شناسی روستایی
- درخت‌ها و درختچه‌های ایران
- حفاظت آب و خاک
- مرتعداری
- زمین‌شناسی
- اقتصاد منابع طبیعی
- آشنایی با عکس‌های هوایی
دروس تخصصی:
- شناسایی گیاهان مرتعی
- کارتوگرافی
- اصول مدیریت آب و خاک
- کلیات ارزیابی و اصلاح مراتع
- اصول آبخیزداری در مناطق نیمه خشک
- هیدرولوژی مقدماتی
- کلیات اکوسیستم بیابان
- کارآموزی
درباره رشته تکنولوژی مرتع و آبخیزداریبازار کار و آینده شغلی رشته تکنولوژی مرتع و آبخیزداری
افرادی که از این رشته فارغ التحصیل می شوند می توانند به موارد زیر بپردازند:
- اجراء طرح های مرتعداری و تولید علوفه در عرصه های منابع طبیعی
- همکاری در وزارت جهاد سازندگی در واحدهای مربوطه
- همکاری با مدرسین و محققین در مؤسسات آموزشی و پژوهشی مربوطه
- اجراء طرح های آبخیرداری و تثبیت فیزیکی و بیولوژیکی ریگ های روان
گردآوری: بخش آموزشی سرپوش
- 16
- 4
