به گزارش دنیای اقتصاد، «ورود گردشگران‌خارجی به کشور با رشد مثبت چهار درصدی در سال ۹۶ روبه‌رو شده‌است»؛ این آماری است که علی‌اصغر مونسان، رئیس سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری اعلام کرده و گفته است: «رشد گردشگری‌ورودی به کشور در اوایل سال گذشته منفی سه درصد بود که تلاش شد در انتهای سال این رشد منفی به صفر برسد که در نهایت ورود گردشگران‌خارجی با رشد مثبت چهار درصد در سال ۹۶ همراه شد.»
محمد محب‌خدایی، معاون گردشگری این سازمان نیز به این موضوع تاکید دارد و می‌گوید: «گردشگر ورودی به کشور در ۶ ماه اول سال ۹۶ با ۳ درصد رشد منفی همراه بود اما با فشارهایی که در نیمه دوم اعمال شد، مجموع رشد گردشگری‌ورودی در سال ۹۶ به ۳/ ۴ درصد رسید.» سوالی که پس از اعلام این آمارها پیش می‌آید این است که چقدر این اعداد و ارقام اعلام شده به واقعیت عینی نزدیک هستند؟ عده‌ای از فعالان گردشگری افزایش میزان ورود گردشگرخارجی را تایید می‌کنند؛ اما آنها به این موضوع اشاره دارند که میزان ورود گردشگران عرب به کشور در سال ۹۶ نسبت به سال ۹۵ بهتر بوده و در نتیجه به بهبود آمار کمک کرده‌است، درحالی که این موضوع برای گردشگران ورودی کشورهای اروپایی، آمریکایی و آسیای‌شرقی برعکس است و سال ۹۵ اوضاع بهتری نسبت به سال ۹۶ داشته.
از طرف دیگر برخی از کارشناسان این حوزه معتقد هستند که سال ۹۵ و ۹۶ از نظر پذیرش گردشگرخارجی با تفاوت محسوسی روبه‌رو نبوده‌اند. با این‌همه برخی از فعالان آژانس‌دار می‌گویند کسی منکر این موضوع نیست که از نیمه دوم سال ۹۶ با کاهش گردشگرورودی روبه‌رو بوده‌ایم. در همین حال، پیش‌بینی‌ها نیز حاکی از آن است که سال ۹۷ هم از نظر ورود این دسته از گردشگران شرایط ایده‌آلی نخواهیم‌داشت چون «سالی که نکوست از بهارش پیداست» و با گذشت نزدیک به ۲ ماه از آغاز سال ۹۷ فعالان تورگردان معتقدند شاهد افت ورود گردشگرخارجی بوده‌ایم.
چالش ارزی
اما نوسانات ارزی که در ماه‌های اخیر شاهد آن هستیم بر میزان ورود گردشگرخارجی به‌صورت مستقیم تاثیرات منفی خودش را گذاشته؛ به‌طوری که دبیر جامعه تورگردانان ایران نیز می‌گوید: «در حال‌حاضر با روند کاهشی گردشگرخارجی روبه‌رو هستیم و علت اصلی آن به نوسانات نرخ ارز برمی‌گردد که باعث شده از رقابت با کشورهای همجوار فاصله بگیریم. همچنین نبود زیرساخت‌های لازم برای ارائه خدمات به گردشگران ما را از فعالیت گسترده‌تر بازمی‌دارد و موجب می‌شود برخی از درخواست‌ها را به‌دلیل نداشتن امکانات خودمان رد کنیم.» به گفته هادی شیرازی با این وجود فعلا مقایسه سال ۹۵ و ۹۶ نشان می‌دهد که با نوسانات چشمگیر روبه‌رو نبوده‌ایم و تقریبا این دو سال با هم برابری می‌کنند. او دومین عامل کاهش گردشگر ورودی را وجود تنش‌های منطقه می‌داند: «تنش‌هایی که در منطقه به‌وجود می‌آید، گردشگران‌ورودی را نگران می‌کند. متاسفانه مسائل سیاسی در کار گردشگری دخیل است و اگر این روند ادامه داشته‌باشد در سال ۹۷ هم قطعا با روند کاهشی روبه‌رو خواهیم‌بود.»
رضا پورحسینی، فعال گردشگری نیز با اشاره به بهبود میزان گردشگر سال ۹۶ نسبت به سال ۹۵ می‌گوید: «گردشگر ورودی‌‌مان تا نیمه دوم سال ۹۶ نسبت به سال ۹۵ بهتر بوده؛ اما تنش‌هایی که دی‌ماه سال گذشته رخ داد ایران را کشوری ناامن معرفی کرد و تقاضا را کاهش داد.» او تاکید می‌کند که با توجه به سیاست‌های اخیر ترامپ ممکن است این روند کاهشی در سال ۹۷ هم ادامه‌دار باشد. یک عضو جامعه تورگردانان ایران در این‌باره می‌گوید: «از آنجایی که گردشگران خارجی برنامه‌ریزی‌هایشان برای سفر از چند ماه قبل‌تر صورت می‌گیرد و معمولا برای آمدن به ایران از ژانویه هتل رزرو می‌کنند؛ اتفاقاتی مانند زلزله، سقوط هواپیما، آتش‌گرفتن کشتی سانچی و... کاری کرد تا بسیاری از آمدن به ایران منصرف شوند و حتی کسانی که رزرو کرده بودند هم انصراف دادند.» محمدعلی اشرف واقفی معتقد است بهار سال ۹۷ هم اوضاع خوبی از نظر ورود گردشگرخارجی نخواهیم‌داشت و اگر بخواهیم امیدوار باشیم به شرط ماندن اوضاع به همین منوال، باید منتظر ورود گردشگران بیشتری در فصل پاییز باشیم.
نبود زیرساخت‌ها
او در عین حال، با اشاره به بهتر بودن وضعیت گردشگری‌ورودی سال ۹۵ نسبت به سال ۹۶ می‌گوید: «سال ۹۵ زمانی که التهاب‌های برجام برداشته‌شد، بسیاری از گردشگران‌خارجی که به‌دنبال فرصت برای سفر به ایران بودند فرصت را غنیمت شمرده و راهی ایران شدند.» اما واقفی از افت گردشگر ورودی در سال ۹۶ می‌گوید و دلایل آن را اینطور توضیح می‌دهد: «سال ۹۶ با افت گردشگر ورودی روبه‌رو بودیم چون ظرفیت ایران برای آن میزان از حجم گردشگری که سال ۹۵ آمد کافی نبود و به همین دلیل خدمات به‌درستی ارائه نشد و زیرساخت‌ها برای این میزان درخواست مناسب نبود، در نتیجه آژانس‌ها نسبت به پذیرش مسافرخارجی با احتیاط‌تر وارد عمل شدند.»
این تورگردان صحبت‌های مونسان درباره رشد مثبت چهار درصدی در سال ۹۶ را رد نمی‌کند و می‌گوید: «آنچه من درباره کاهش گردشگر ورودی اشاره کردم درباره مسافران اروپایی، آمریکایی و جنوب‌شرق آسیا بود؛ در صورتی که آمار آقای مونسان مسافرانعرب را که برای زیارت به ایران می‌آیند هم شامل می‌شود.» به‌نظر می‌رسد اگر اوضاع نوسانات ارزی، تنش‌های سیاسی، بهبود نیافتن زیرساخت‌های پذیرش گردشگران‌خارجی از جمله کمبود واحدهای اقامتی، مشکلات موجود در فرودگاه بین‌المللی امام‌خمینی(ره)، کاستی‌های سیستم‌های حمل‌ونقل عمومی، پایین بودن کیفیت ارائه خدمات در واحدهای گردشگری، عدم تنوع‌غذایی در منوی رستوران‌ها و... ادامه پیدا کند، این روند به‌شکل نزولی پیش خواهدرفت و شاید به‌جایی برسیم که دیگر وزنه گردشگران زیارتی کشورهای عربی هم نتواند کفه ترازوی گردشگرورودی به ایران را سنگین‌تر نشان‌دهد.
- 13
- 1
