عناوین روزنامه های سیاسی - یکشنبه ۲۲ تیر ۱۳۹۹

تصاویر صفحه نخست روزنامه‌های سیاسی امروز کشور در زیر قابل مشاهده است:

روزنامه های: آفتاب یزد - شهروند - آرمان ملی - همشهری - همدلی - مردم سالاری - هفت صبح - اعتماد - ایران - کیهان - جام جم - شرق - جمهوری اسلامی - ابتکار - افکار - جوان - اطلاعات - خراسان - رسالت - فرهیختگان - ابرار و...

روزنامه آفتاب یزد نوشت:

آقای روحانی! سوال ترس ندارد

بازهم سؤال از رییس جمهور و باز هم بحث و جدل های فراوان میان موافقان و مخالفان بر سر یکی از بدیهیاتی که قانون در اختیار دو طرف مجلس و دولت قرار داده است. از مجلس هشتم که به دنبال سؤال از احمدی نژاد بود و کشمکش های بسياري را رقم زد تا همین مجلس دهم که به دنبال سوال از روحانی بود همیشه از سمت روسای جمهور مقاومت بوده و از نمایندگان اصرار. هرچند که در نهایت جلسه سؤال هم برگزار شده و هرچند که هیچ فایده ای هم نداشته است! اما به طور کلی در ساختار سیاسی ایران هر اقدامی حساسیت زا می شود. بر اساس قانون نمایندگان میتوانند رییس جمهور را برایسؤال احضار کنند ولی هروقت مجلس چنین روندی را آغاز کرده هزارو یک اگر و اما پیش آمده است! «در وضعیت حساس کنونی هستیم»، «در پیچ تاریخی هستیم»، «خوارک رسانه های معاند می شود» و از این دست جملاتی که بهانه می شود تا چنین اتفاقی نیفتد.

در ۱۷ بهمن ۹۶ هنگامی که حدود شش ماه از رییس جمهوری دوره دوم روحانی گذشته بود نمایندگان مجلس دهم سؤال از رییس جمهور را در دستور کار قرار داده بودند همان موقع در «آفتاب یزد» تیتر زدیم «سؤال ترس ندارد» و از حسن روحانی خواستیم بدون لکنت، بدون اما و اگر و بدون بهانه به مجلس برود و پاسخگوی نمایندگان باشد و هرچه می داند را هم بگوید. حالا این بار مجلس یازدهم در اولین هفته های فعالیت خود سوال از رییس جمهور را در دستور کار قرار داده و باز هم فریاد وامصیبتا بلند شده است که اینک در وضعیت حساس کنونی وقت سوال از رییس جمهور نیست. بدیهی است در نهایت سوال هم انجام شود هیچ اتفاق خاصی برای وضعیت حساس کنونی رقم نخواهد خورد اما به نظر می رسد تنها امری که وجود دارد از احمدی نژاد گرفته تا روحانی این موضوع است که روسای جمهور شان خود را بالاتر از این می دانند که به مجلس برای سوال فراخوانده شوند! با این حال بار دیگر باید گفت «آقای رییس جمهور سوال ترس ندارد!» بنظر میرسد اتفاقا سؤال در این شرایط «حساس کنونی» لازم است به شرط این که تمامی واقعیت نیز در جواب ها اعمال شود.

حسن روحانی در تمام هفت سال پیش نشان داده رئیس جمهوری محافظه کار و به عبارت بهتر ملاحظه کار است. او رای خود را از بدنه اجتماعی اصلاح طلبان گرفت ولی همیشه تلاش کرد هوای بدنه سیاسی اصولگرایان را داشته باشد. بعضی معتقد هستند وی نمی خواهد سرنوشتی مثل سایر روسای جمهور را بعد از پایان دوره اش داشته باشد و به همین علت سعی کرده با تمامی بخش های قدرت روابط را در سطحی قابل اطمینان برای خود نگه دارد حتی اگر به این قیمت باشد که امروز محبوبیتی میان بدنه اجتماعی که رای خود را از آنها گرفت نداشته باشد. به هرحال روحانی قرار نیست یکبار دیگر دربرابر ترازوی رأی مردم قرار گیرد و این واقعیتی است. ولی دست کم او میتواند در شرایط فعلی واقعیت های موجود جامعه را برای نمایندگانی روشن کند که هرروز با صدای بلند فریاد انتقاد از وضع موجود می زنند و بنظر میرسد تنها از ظاهر وضع موجود با خبر هستند.

پیچیده اش نکنید!

علی ربیعی سخنگوی دولت دیروز در یادداشتی همان بهانه های همیشگی را آورد که بهتر است نمایندگان از خیر سؤال از روحانی بگذرند. علی ربیعی، سخنگوی دولت درباره طرح سوال از رییس جمهور توسط مجلس نوشت: هر یک از محورهای سوالاتی که نمایندگان از رییس جمهور مطرح کرده اند موضوعاتی با عناوین مجزا است و ظاهراً بدون همبستگی مطرح شده اند ولی به اعتقاد من دارای یک همبستگی ذاتی بایکدیگر هستند. بخشی از این پرسش ها در خصوص برجام و بخشی دیگر درباره مسائل اقتصادی از قبیل نرخ ارز است که اتفاقاً امروزه بیش از هر دوره ای با سیاست خارجی و برجام ارتباط مستقیم دارد. نمی توان علت یکی را پرسید و رابطه علی آنرا به نحو دیگری مورد پرسش قرار داد. حل این مشکلات و عبور از بحران های عظیم خارجی اقتصادی واجتماعی و نگرانی های مردم راه دیگری می طلبد و جزء با تعامل همه قوا محقق نخواهد شد.

بنظر من حق نظارت مجلس شرایط و الزاماتی دارد که از نظر حقوقی جای تبیین و تشریح دارد که قصد ورود به آنرا ندارم. دولت ۶۸ لایحه معوق در مجلس دارد که خواهان رسیدگی به آن ها هستیم. بخش چشمگیری از ابهامات و سوالات نمایندگان در این لوایح قابل پیگیری هستند. سؤال از رییس جمهور به یک باره در آغاز کار مجلس بر پیچیدگی شرایط خواهد افزود و به حل مسایل کمکی نخواهد کرد. قاعدتاً تذکر و استیضاح باید ابزاری برای حل مسائل مردم و پیشرفت جامعه باشد و باید مرتب این پرسش را داشته باشیم که آیا این اقدام مسئله ای را از جامعه حل خواهد کرد؟ سوالات مطرح شده از وظایف دستگاه هاست و مسیر درست این بود که ابتدا این سوالات در گفتگویی اقناعی با وزرا مطرح می شد. عبور از شرایط امروز کشور نیاز به تعامل و تفاهم همه قوا دارد و بنای دولت همکاري های مشترک با دیگر قواست. باید شیوه های گفت و گو با یکدیگر را راهگشا کنیم چون در غیر این صورت به جای مباحثه امیدبخش ما را به منازعه نگران کننده نزدیک می کند. به سهم خود پیشنهاد می کنم ما می توانیم چند موضوع مهم از قبیل محورهای سوالات فوق، برجام، رشد، توسعه و عقب ماندگی، اندازه اقتصاد ایران، عدالت، شفافیت و…را در دستور کار مشترک قرار دهیم و برای هر کدام طرح ها و راهکارهای خود را مطرح کنیم و کمیسیون های مشترک تشکیل دهیم و در معرض افکار عمومی بگذاریم. در اینصورت راهکارهای مورد اجماع شکفته شده و مردم نیز امیدوار خواهند شد. اگر بنا بر حل مسایل و امیدواری مردم است راهکاری جزء این نیست وگرنه با آدرس اشتباه، هدر رفتن وقت های طلایی پیش روی ما قرار می گیرد.

فواید سوال

اما برعکس آنچه ربیعی تصور می‌کند به نظر می‌رسد سوال از رئیس جمهور می‌تواند از پیچیدگی کار بکاهد. محمود میرلوحی، فعال سیاسی اصلاح‌طلب به تازگی موضوعی را درباره جلسات وزرا و نمایندگان مطرح کرده که قابل تامل است و از قضا همین رویه درباره رئیس جمهور و نمایندگان نیز می‌تواند صدق کند. او گفته: اینکه مشکلات اقتصادی کشور در حوزه‌های مختلف مثل اشتغال، ارز، تحریم فروش نفت و غیره را ناشی از تصمیمات دولت بدانیم، درست نیست زیرا بخشی از این مشکلات مربوط به تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی است. این فعال اصلاح‌طلب با اشاره به تهدید برخی نمایندگان درباره خروج از ان‌پی‌تی و آتش زدن برجام تصریح کرد: من بعید می‌دانم عقل جمعی مجلس بخواهد به چنین تصمیمی برسد و نمایندگان بخواهند شعارهای زمان تبلیغات و یا حرف‌هایی که قبلا در مقابله با دولت می‌زدند را بخواهند اکنون و در این شرایط پیگیری کنند.

میرلوحی یادآور شد: اگر بخواهیم مجلس را بررسی کنیم؛ در ۱۵ روز اول گرچه ایام استقرار مجلس بود ولی شعارهایی که نمایندگان می‌دادند تندتر بود اما در ۱۵ روز دوم احساس می‌کنم یک مقدار تحت تاثیر جلساتی که با وزرا برگزار شده، تندی‌ها کاهش پیدا کرده است. در همین زمینه احمد توکلی از نمایندگان سابق اصولگرا که این روزها او نیز بسیار از دولت انتقاد می‌کند با بیان اینکه روحانی در حال بردن کشور به لبه پرتگاه می‌باشد، گفته است: «هر کسی کار اجرایی می‌کند امکان دارد خطا کند، اگر خطا کرد باید بازخواست شود. منزه بود باید تشویق شود و اگر منزه نبود باید توبیخ شود. متاسفانه ما با تابوکردن برخی مسائل مثل طرح سوال از رئیس جمهور یا استیضاح، از آنها فرار می‌کنیم.» ادبیات توکلی با سابقه ادوار مختلف نمایندگی نشان می‌دهد او نیز نتوانسته از وضعیت شعاری خارج شود، اینکه دولت روحانی به نام «تدبیر و امید» آمد اما بعد از هفت سال بیشترین جفا را به معنی واژگانی «تدبیر و امید» از سوی دولت او دیدیم موضوعی است که خود جای بحث دارد و نمی‌توان آن را کتمان کرد. اما اینکه همه وضعیت کنونی را ناشی از اقدامات دولت روحانی بدانیم هم چندان منطقی نیست، حتی در دموکراتیک‌ترین کشورهای جهان نیز ساختار‌های سیاسی برخی محدودیت‌ها را در مقابل رئیس جمهور قرار می‌دهند و در ایران که دیگر طبیعی است رئیس جمهور با موانع یا محدودیت‌های مختلفی مواجه باشد.

از قضای روزگار فرصت سوال از رئیس جمهور می‌تواند به تریبونی برای روحانی تبدیل شود تا تیغ تند برخی کسانی که اصل ماجرا را نمی‌دانند کمی کند کند! وقتی جمهوری اسلامی ایران تصمیم گرفته در مقابل فشار حداکثری ترامپ برای بیش از دو سال دوام بیاورد ساده لوحی است که موضوع را تنها به عملکرد دولت تقلیل دهیم. آنچه اکنون درحال اجرا است چند قطبی دارد و تنها به قطب پاستور خلاصه نمی‌شود. اشرف بروجردی فعال سیاسی اصلاح‌طلب درباره سوال از رئیس جمهور اظهار کرده: به نظر می‌رسد نمایندگان می‌خواهند از دولت روحانی و همه کسانی‌که در چارچوب فکری آنها قرار ندارند، انتقام بگیرند. این انتقام به دلیل این است که می‌خواهند خواسته‌های خودشان محقق شود. اگر فرض را انتقام بگذاریم، اگر فرض را تحقیر بگذاریم یا هر گمانه زنی دیگر اما یک موضوع روشن است، با طرح سوال از رئیس جمهور توپ در زمین روحانی خواهد بود. رئیس جمهور می‌تواند این توپ را گل کند یا می‌تواند به اوت بزند! همین هفته پیش وقتی نمایندگان در مجلس از خجالت ظریف درآمدند در سرمقاله «آفتاب یزد» نوشتیم:« شاید باید مجلس قبلی چنین می‌کرد که نکرد.اما بهرحال خیلی دیر و در حالی که سکه به مرز ۱۱میلیون تومان رسیده و دلار به ۲۲ هزار تومان تلاش می‌شود.

رئیس جمهور در مجلس پاسخگوی شرایط افتضاح بازار باشد.لازم است حسن روحانی لکنت را کنار بگذارد و توضیح دهد چرا شرایط چنین است. او نباید مثل ظریف قایم شود.سینه ستبر کند و تشریح نماید کشور به کدام سو در حال حرکت است.به قول احمد توکلی در حال رفتن به سمت پرتگاه هستیم یا به قول دولتی‌ها به سمت پیشرفت!تکلیف مردم را مشخص کنید؛با حلوا حلوا کردن دهان ملت شیرین نمی‌شود.دهان آن کسی شیرین است که حقوق ۳۰ میلیون تومانی دولتی به جیب می‌زند و مدام هم درافشانی می‌کند. سواره کجا از حال پیاده خبر دارد. مردم در سختی‌ها در حال غرق شدن هستند و نفس شان به شماره افتاده.حقوق‌ها کفاف زندگی‌ها را دیگر نمی‌دهد. زندگی منظور خوردن و نمردن است البته.هر چند همین حقوق‌ها نیز سر موعد پرداخت نمی‌شود.پرداخت هم می‌شود در چند قسط است.

آقای رئیس جمهور صادقانه بفرمایند کجای کار ایراد دارد.» در واقع اگر رئیس جمهور نمی‌تواند به درستی با تبیین صحیح وضعیت را برای نمایندگان مجلس روشن کند که همان بهتر نمایندگان از روحانی انتقام بگیرند به هر شکلی که ممکن است! روحانی باید به مجلس برود، سوال‌ها را بشنود و براساس واقعیات پاس دهد شاید بخشی از این واقعیت قابلیت انعکاس علنی نداشته باشد. می‌توان بخشی از فرآیند سوال و جواب را غیر علنی کرد. بخش علنی بماند.

برای شوهای تبلیغاتی نمایندگان اصولگرا و بخش غیرعلنی بماند برای روحانی برای تفهیم واقعیات به نمایندگان اصولگرا که واقعا بدانند در این مملکت و جهان چه می‌گذرد و اوضاع را کاریکاتوری نبینند، بازی برد-برد! بنابراین بهتر است همه فعالان سیاسی همراه یا هم فکر با رئیس جمهور نیز به دنبال تشویق روحانی برای حضور در جلسه مجلس و پاسخگویی به نمایندگان باشند تا مجلس بیشتر با بطن کار و واقعیت‌ها آشنا شود.

این اقدام نه پیچیدگی ساز است، نه حساسیت ساز است و نه هیچ تنها شفاف ساز است! در همین زمینه جلال جلالی زاده نماینده مجلس ششم به «آفتاب یزد» گفت: به طور کلی یکی از مشکلات مسئولان ما مقدس‌پنداری است و گمان می‌کنند اگر از آنها سوال شود یا تذکری داده شود وزن سیاسی آنها به هم می‌ریزد یا وضعیت کشور و حوزه کاری آنها دچار آشفتگی می‌شود. این درحالی است که چنین رویه‌ای صحیح نیست.

در واقع اگر قانون را در راس قرار دهیم و همه از مردم تا مسئولان خود را در برابر قانون برابر بدانند طبیعی است که باید از سازوکارهای قانونی نیز استقبال شود. طرح سوال از رئیس جمهور نیز مطابق قانون یکی از حقوقی است که مجلس در اختیار دارد و می‌تواند رئیس جمهور را در موضوعاتی که صلاح می‌داند برای پاسخگویی فرابخواند. از قضا طرح سوال می‌تواند فرصتی باشد برای اینکه جامعه و افکار عمومی نیز به طور شفاف‌تری در جریان امور قرار گیرند. به همین دلیل بهتر است رئیس جمهور از این فرصت پیش آمده استقبال کند و به دنبال بیان واقعیت‌ها و حقایق وضع کنونی باشد.

به هرحال اگر مسبب وضعیت فعلی کشور و بحران‌های مختلفی که وجود دارد رئیس جمهور و هیئت دولت است در این سال آخر چه بهتر که رئیس جمهور خود به این موضوع اذعان کند و اگر این گونه نیست و سایرینی وجود دارند که آنها مسبب وضعیت فعلی هستند و محدودیت‌هایی را به دولت تحمیل کرده‌اند روحانی باید جسارت این را داشته باشد که شفاف‌سازی کند که عامل ناکارآمدی چه کسانی یا چه جریان و نهادهایی هستند. اکنون وضعیت کشور، مردم و مسئولان در ابهام است، در این وضعیت مبهم هرکس دیگری را عامل شرایط موجود می‌داند و انتقاد می‌کند. این درحالی است که هیچکدام از انتقادها نیز به جایی نمی‌رسد. چه بهتر که در این فرصت سوال، روحانی شفاف‌سازی کند تا همه تکلیف را بدانند که چگونه در شرایط کنونی قرار گرفته ایم، این بهترین فرصت است.