در محله نعمت‌آباد تهران، انتهای کوچه‌ای که به نام «عمو حسن» معروف است، کوچه دیگری قرار دارد که به آن «حمام» می‌گویند، نامی که احتمالا برگفته از یک حمام قاجاری است و حالا، لایه‌های تاریخی آن با تیشه حفارانی که احداث ساختمانی چند مرتبه را بهانه کرده‌اند، زخمی شده است.
دور محوطه‌ای که حفاری درحال انجام است، حصارکشی شده است. اطراف این محوطه که در منطقه ۱۹ شهرداری تهران واقع شده، هیچ تابلویی که مشخصات پیمانکار سازه و اطلاعات این ساختمان را ثبت کرده باشد، دیده نمی‌شود. در پشت حصار چند چاه به عمیق شش و ۱۰ متر حفر شده است. میثم دلفانی ـ کارشناس ارشد باستان‌شناسی، کارشناس بافت تاریخی و فعال میراث فرهنگی ـ که تصاویری از این حفاری‌ها را در اختیار ایسنا قرار داده است، براساس مشاهداتش این احتمال را مطرح کرد که حفاری‌ها روی سازه یک حمام تاریخی درحال انجام است.
این کارشناس بافت تاریخی به ایسنا گفت: وقتی ساختمانی درحال ساخت است معمولا پلاکی در نزدیکی آن نصب می‌شود که اطلاعات پیمانکار و سازه روی آن ثبت شده است، ولی اطراف این محوطه که درحال حفاری‌های غیرمجاز و مشکوکی است، چنین پلاکی مشاهده نمی‌شود. هرچند افرادی که آنجا مشغول کار بودند گفتند که از شهرداری مجوز ساخت دارند و قرار است ساختمانی حدودا چهار طبقه ساخته شود، اما از میراث فرهنگی مجوزی نداشتند. محوطه حفاری‌شده نزدیک قلعه تاریخی نعمت‌آباد و در بافت تاریخی قرار دارد و نقطه‌ای که در حال حفاری است، به گفته محلی‌ها در گذشته یک حمام تاریخی بوده است. با این شرایط، باید برای هر نوع عملیاتی در چنین بافتی، از میراث فرهنگی استعلام و مجوز گرفته شود.
کارشناس بافت تاریخی و فعال میراث فرهنگی تهران درباره چاه‌های حفر شده، گفت: تعدادی چاه داخل محوطه‌ای که حصارکشی شده حفر شده است، یکی از چاه‌ها با زباله پر شده و ظاهرا به لایه‌ای نرسیده و پوچ بوده است. با فاصله‌ای از آن چاه، گمانه دیگری زده‌اند و چاهی به عمق بیش از ۱۰ متر حفر شده که داخل آن انباری ایجاد کرده‌اند که دستگاه تخلیه هوا هم نصب شده است. در بستری از آن محوطه قبلا یک لایه آسفالت کشیده شده است که در زیر آن، لایه‌های تاریخی به وضوح قابل تشخیص است. در اطراف این چاه‌ها، آجرهای ۲۰ در ۲۰ نیز مشاهده می‌شود که در جریان حفاری خارج شده است.
این فعال میراث فرهنگی گفت: شواهد و اظهارات افرادی که آنجا کار می‌کردند نشان می‌دهد که حفاری غیرمجاز در لایه‌های تاریخی و باستانی تهران درحال وقوع است، به همین خاطر موضوع را با مستندات به میراث فرهنگی تهران و مدیر بافت تاریخی شهرداری تهران اطلاع دادم و قرار شد بررسی‌های لازم را انجام دهند، اما هنوز از بررسی‌ها و پاسخ میراث فرهنگی خبری نشده است.
دلفانی گفت: مشاهدات و مستندات نشان می‌دهد که در آن محوطه کار ساختمانی انجام نمی‌شود. حفر دو چاه وسط یک محوطه تاریخی چه معنی‌ایی می‌دهد؟ تخریب لایه‌های باستانی چه معنی‌ایی می‌تواند داشته باشد؟ آجر و تمام لایه‌های تاریخی را تخریب کرده‌اند، بعید است ساخت‌وساز شهری در کار باشد.
تصاویر و ویدئوی منتشر شده در این گزارش، یکشنبه ۱۳ شهریورماه در اختیار ایسنا قرار گرفت، که با توجه به اطلاع‌رسانی صورت گرفته به کمیته بافت تاریخی شهرداری تهران و همین‌طور اداره میراث فرهنگی تهران، تا مشخص شدن نتیجه بررسی استعلام‌ها و مجوزها، در انتشار آن تأمل شد که تاکنون این نتیجه اعلام نشده است.
- 19
- 2
