تشدید اقدامات امنیتی در اطراف پاسارگارد

گل‌نبشته بابلی موسوم به سالنامه «نبونعید»، هفتم آبان (۲۹ اکتبر) را روز ورود کوروش بزرگ به بابل ثبت کرده است؛ روزی که بنابر داده‌های تاریخی، به آزادی بردگان و نگارش استوانه بابلی این پادشاه هخامنشی انجامید که از آن به نام نخستین منشور حقوق بشر یاد می‌شود. از سال ۹۵ به بعد و به دنبال تجمع هزاران تن برای شرکت در مراسم گرامیداشت روز کوروش در پاسارگاد، نیروی انتظامی هر ساله جاده‌های منتهی به آرامگاه وی را مسدود می‌کند. در آن سال گروهی از تجمع‌کنندگان، شعارهایی از جمله «ایران وطن ماست، کوروش پدر ماست» سر دادند.

پس از این اتفاق، دادستان شیراز از دستگیری برگزارکنندگان تجمع خبر داد و گفت «برای این افراد پرونده قضایی تشکیل شده است». همان زمان، آیت‌الله حسین نوری همدانی از مراجع تقلید شیعه در قم، از حضور هزاران تن در کنار آرامگاه کوروش انتقاد کرد و افرادی را که «به یاد کوروش بودند»، «ضدانقلاب» خواند. این واکنش‌ها سبب شد که در سال‌های ۹۶ و ۹۷، مسئولان به بهانه‌های متعددی از جمله تعمیرات جاده اقدام به بستن مسیرهای منتهی به پاسارگاد کند.

ارسال پیامک به شهروندان مبنی بر غیرقانونی بودن تجمع در پاسارگاد یکی از روش‌هایی بوده که در سال‌های گذشته توسط نیروهای امنیتی به کار گرفته شده است. امسال در رویکردی تازه، پلیس امنیت تهران اقدام به احضار برخی از فعالان سیاسی و مدنی کرده است. بهمن احمدی امویی، روزنامه‌نگار، روز یکشنبه در صفحه توئیتر خود نوشت که پلیس امنیت تهران از او خواسته‌ است به «کلانتری جنت‌آباد» مراجعه کند.

پلیس علت احضار او را این چنین اعلام کرده است: «گزارش شده که شما در باره کوروش حرفی، مطلبی و یا پیامی داده‌ای». این روزنامه‌نگار، وضعیت فعلی در ایران را با رفتار اداره اطلاعات آلمان شرقی مقایسه کرده و نوشته است: «در اشتازی، اداره اطلاعات آلمان شرقی، آن قدر پرونده و سند و مدرک علیه شهروندان تهیه شده بود که دولت بعد از فروپاشی شوروی، ترجیح داد همه را نادیده بگیرد».

 محمدحسین آقاسی، وکیل فعال در حوزه حقوق‌بشر، نیز از دیگر افرادی است که روز پنجم آبان توسط پلیس امنیت احضار شده است. او در صفحه توئیتر خود نوشته است که وقتی به پلیس امنیت مراجعه کرده، افراد دیگری را هم دیده که احضار شده بودند تا کتبا متعهد شوند از حضور در مراسم روز کوروش در پاسارگاد خودداری کنند. تشدید اقدامات پیشگیرانه برای جلوگیری از برگزاری هرگونه مراسم در روز کوروش در حالی صورت می‌گیرد که پیش از این درخواست‌هایی برای برگزاری رسمی این روز مطرح شده بود.

بهرام پارسایی، نماینده شیراز در مجلس، مهرماه سال ۹۶ در نامه‌ای خطاب به وزیر ارشاد خواستار برگزاری مراسمی رسمی در روز کوروش شد. مقام‌های دولت به این نامه واکنش نشان ندادند ولی پارسایی مهرماه سال ۹۷ گفت حسن روحانی، رئيس‌جمهوری ایران، درخواست او را «امنیتی» کرده و به شورای عالی امنیت ملی ارجاع داده است.  وی با اشاره به اینکه حسن روحانی در سفرهایش به سازمان ملل و اروپا از «تاریخ و فرهنگ غنی» ایران یاد می‌کند و می‌گوید ایران «ناجی یهودیان در تاریخ» بوده است اظهار داشت: آنجا که برایتان «مصرف خارجی» دارد «برای تایید خود» از این موضوع حرف می‌زنید اما «در برخوردی دوگانه، انکار داخلی شما را شاهدیم».

حسن روحانی تیرماه ۹۷ در جریان سفر به اتریش و در نشست خبری مشترک با صدر اعظم آن کشور گفته بود: «ملت یهود به ما بدهکار است. ما ایرانیان منجی یهود در بابل بودیم». نماینده شیراز در مجلس با اشاره به این اظهارات رئیس‌جمهوری ایران در خارج از کشور در مقابل برخورد با تجمع‌کنندگان هفتم آبان در پاسارگاد، حسن روحانی را به «نوعی سودجویی از فرهنگ و تاریخ ... و بی‌احترامی به شعور تاریخی و فرهنگی جامعه» متهم کرد.