خشونت و خودکشی میراث آیفون در چین

بیشتر آیفون‌هایی که در دست دارید، در یکی از مرموزترین کارخانه‌های دنیا تولید می‌شوند؛ محیطی که خشونت در آن از پایگاه‌های نظامی هم بیشتر است. روزنامه گاردین در مطلبی به انتشار بخش‌هایی از کتاب «یک دستگاه: تاریخچه رمزآلود آیفون» نوشته برایان مرچنت پرداخته که در آن، دنیای تصورنشدنی کارخانه‌های تولید آیفون در چین به تصویر کشیده شده است.

در بخش‌هایی از این کتاب آمده است: «بیشتر آیفون‌هایی که در سراسر دنیا به‌عنوان یک محصول جذاب به کار گرفته می‌شوند، در کارخانه یا به تعبیری پارک علم و فناوری «لانژوا» واقع در مجموعه عظیم Foxconn City تولید می‌شود. می‌توان گفت این مجموعه که در ژنزن واقع شده، یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان تجهیزات الکترونیکی در دنیاست که مشتریانی مانند نوکیا، اپل، سونی و اچ‌پی دارد.

اگرچه در ظاهر امر این‌گونه به نظر می‌رسد که کارخانه لانژوا به دلیل تولید آیفون‌ها، باید یکی از بهترین و جذاب‌ترین کارخانه‌های دنیا باشد؛ اما واقعیت چیز دیگری است. بسیاری این کارخانه را در زمره مرموزترین و ناشناخته‌ترین کارخانه‌های دنیا هم قرار می‌دهند».

در ادامه مطلب گاردین آمده است: «نیروهای امنیتی در تمام دروازه‌های ورودی حضور دارند، کارگران نمی‌توانند بدون کارت شناسایی مخصوص وارد کارخانه شوند و از اثر انگشت رانندگانی که بار و تجهیزات را وارد کارخانه می‌کنند، اسکن گرفته می‌شود. در اینجا خبرنگاران بدون هماهنگی اجازه ورود ندارند. چندی پیش یک خبرنگار رویترز به دلیل تصویربرداری آن‌هم از محوطه بیرونی کارخانه، از خودرویش بیرون کشیده شد و مورد ضرب‌وشتم قرار گرفت. روی دیوار این کارخانه، چنین تابلویی جلب نظر می‌کند: متخلفان به پلیس تحویل داده می‌شوند».

با این توصیفات می‌توان گفت کارخانه‌ای که آیفون‌ها در آن تولید می‌شوند، محیطی خشن‌تر از پایگاه‌های نظامی دارد. برایان مرچنت در کتاب خود می‌نویسد: «روی تمام آیفون‌ها و براساس قانونی مشخص، این عبارت درج شده است: طراحی‌شده از سوی اپل در کالیفرنیا، مونتاژ در چین. در واقع آیفون‌ها به دست چینی‌هایی ساخته می‌شود که سهمی انکارناشدنی در توسعه اقتصادی کشورشان دارند.

جالب اینجاست که آیفون‌ها در مجموعه کارخانه‌های «Foxconn City» تولید می‌شوند که ١,٣ میلیون نفر در آن مشغول به کار هستند و کارخانه لانژوا حدود ۴۵۰‌ هزار نفر از آنها را در خود جای داده است. اکثر کارگرانی که آیفون‌ها را می‌سازند، هر روز از این دروازه کثیف عبور می‌کنند. بااین‌حال، آمارها نشان می‌دهند شمار این افراد به‌تدریج در حال کم‌شدن است.

علت هم روشن است: شرایط کار در این کارخانه سخت‌تر از قبل شده و هم‌زمان آمار خودکشی کارگران افزایش یافته است. روند خودکشی‌ها از سال ۲۰۱۰ آغاز شد؛ در آن سال ۱۸ خودکشی صورت گرفت که از این تعداد، ۱۴ نفر بر اثر سقوط از ارتفاع جان خود را از دست دادند.

تداوم این روند، رسانه‌ها را بر آن داشت که به بررسی خودکشی در خانه آیفون بپردازند؛ اما اوضاع نشان می‌دهد تغییری صورت نگرفته تا‌جایی‌که کارگران همچنان در شیفت‌های ۱۲‌ساعته کار می‌کنند. کارگرها باید در سکوت کار کنند و در صورت بروز اشتباه و مختل‌شدن خط تولید، به‌شدت تنبیه می‌شوند. برخی از کارگران این کارخانه را «تله روباه» عنوان می‌کنند؛ زیرا در ظاهر گول‌زننده؛ اما در باطن چیز دیگری است».