صادق زیباکلام، تحلیلگر سیاسی اصلاح‌طلب به مناسب سالگرد دوم خرداد و شکل‌گیری جریان اصلاحطلبی گفت: «اصلاحطلبی با وجود همه بی‌مهری‌ها و ناملایمات اکنون به گفتمان اصلی جمهوری اسلامی تبدیل شده است.»
او با بیان اینکه «بعدها که تاریخ این دوران را بنویسند از دوم خرداد به عنوان نقطه عطف در تاریخ جمهوری اسلامی یاد خواهد شد» به «اعتمادآنلاین» گفت: «در دوم خرداد برای نخستین بار اتفاق بسیار مهمی افتاد و آن مساله این بود که مردم چیزی را انتخاب کردند که حاکمیت او را نمی‌خواست. تا قبل از دوم خرداد در تمامی انتخاباتی که در ایران برگزار شده بود همواره نوعی همخوانی بین آرای حاکمیت و آرای مردم وجود داشت.»
زیباکلام با بیان اینکه «تا قبل از دوم خرداد ۷۶ همیشه نوعی انطباق و اشتراک بین آرای حاکمیت و مردم وجود داشت» افزود: «منتهی این سؤال همیشه باقی بود که آیا ممکن است این اتفاق بیفتد که مردم کسی را انتخاب می‌کنند که نظر حاکمیت بر او نباشد؟ در دوم خرداد ۷۶ آنچه فرض و تئوری بود در عمل اتفاق افتاد. نظر حاکمیت بر آقای ناطق‌نوری بود اما مردم نظرشان روی سیدمحمد خاتمی قرار گرفت.»
او اضافه کرد: «سیدمحمد خاتمی در دوم خرداد ۷۶ بیست میلیون رأی آورد و این برای اولین بار بود که سطح آرای مردم در انتخابات تا این حد بالا رفته و به بیست میلیون رسیده بود؛ در حالی که نامزدی که موردنظر حاکمیت بود، یعنی آقای ناطق‌نوری تنها ۶ میلیون رأی آورد. این اتفاق در مجلس ششم هم باز تکرار شد و مجلسی با اکثریت نمایندگانی تشکیل شد که چندان موردنظر حاکمیت نبودند. به همین دلیل دوم خرداد سال ۷۶ نقطه عطف تاریخ جمهوری اسلامی ایران است.»
زیباکلام با بیان اینکه «اما این تنها مساله‌ای نبود که دوم خرداد را به نقطه عطف در نظام جمهوری اسلامی ایران تبدیل کرد» گفت: «در جریان دوم خرداد خواست‌ها، انتظارات، توقعات، آرمان‌ها، اهداف و مطالباتی مطرح شدند که از ۲۲ بهمن ۵۷ تا دوم خرداد ۷۷ یعنی قریب به دو دهه عملاً یا فراموش شده بودند یا چندان محلی از اعراب نداشتند.»
این تحلیلگر سیاسی اصلاح‌طلب افزود: «مفاهیمی مثل آزادی بیان، آزادی مطبوعات، انتخابات آزاد، فعالیت تشکل‌های سیاسی، برابری زن و مرد، تأمین حقوق اقلیت‌ها، حاکمیت قانون و قانون‌مداری مطالباتی بودند که بعد از دوم خرداد مطرح شدند و به‌تدریج کسی به آنها مطالبات دوم خرداد نمی‌گفت و به‌تدریج نام اصلاحطلبی به خود گرفتند.»
زیباکلام گفت: «امروز که دو دهه از دوم خرداد سال ۷۶ می‌گذرد جریان اصلاحات و اصلاحطلبی علی‌رغم همه مخالفت‌ها، سرکوب‌‌ها، محدودیت‌ها، بی‌مهری‌ها و سردی‌‌ها به یکی از گفتمان‌های اصلی جمهوری اسلامی تبدیل شده است.»
او با طرح این پرسش که «چرا این مطالبات در جریان دو دهه گذشته از بین نرفتند و بدل به گفتمان اصلی شدند؟» گفت: «چون جای خالی این مطالبات در جامعه وجود دارد، کسر قابل‌توجهی از دانشجویان، زنان، اقلیت‌های دینی و قومی، روشنفکران، فارغ‌‌التحصیلان و حتی شماری از روحانیون به این مطالبات اعتقاد دارند و به دنبال تحقق آنها هستند. به همین دلیل است که اصطلاحات طی دو دهه گذشته به جریان اصلی و پایدار بدل شده است. البته گفتن این سخن به این معنی نیست که اصلاح‌طلبان خیلی موفق بودند و توانستند بهره‌برداری سیاسی بهینه کنند. خیر اصلاح‌طلبان هم ضعف داشتند اما عملکرد اصلاح‌طلبان یک مساله است و مطالبات اصلاحطلبی مساله دیگر.»
زیباکلام گفت: «مطالبات اصلاحطلبی ظرف دو دهه گذشته بقا و دوام داشته و اکنون ذیل عنوان دموکراسی‌خواهی مطرح می‌‌شوند.»
او افزود: «اگر بخواهیم دقیق‌تر بگوییم بعد از خرداد سال ۸۸ اصلاحطلبی پوست‌اندازی را شروع کرد و اکنون خود را به عنوان یک جریان آزادی‌خواه و دموکراسی‌خواه تعریف می‌کند.»
زیباکلام گفت: «اصلاح‌طلبان یعنی دموکراسی‌خواهان و اصلاحطلبی یعنی دموکراسی‌خواهی. به همین دلیل است که دوم خرداد نقطه عطف تاریخ نظام جمهوری اسلامی ایران خواهد ماند.»
- 11
- 3
