آقای سفیر، خودتان را گول نزنید!

در کشور ما وقتی جریان و افرادی خواهان تنش‌زدایی و رابطه با غرب می‌شود، بلافاصله متهم به غرب‌گرایی و وطن‌فروشی می‌شوند؛ عکس این قضیه جریانی است که به‌صراحت آن‌هم از تریبون‌های رسمی مدح شرق می‌کند و باز منتقدان رابطه با روسیه و چین را متهم به خرابکاری می‌کنند.

کاظم جلالی، سفیر ایران در روسیه در آستانه سفر رئیس‌جمهور به روسیه گفته بود: «ایرانی‌ها هر چه فحش می‌دهند به دوران تزاری روسیه است.» جلالی معتقد است که «ماشین عملیات روانی و تبلیغاتی انگلیسی‌ها و آمریکایی‌ها می‌خواهند با نشر روزافزون سیمای روس شرور، نفرت از روسیه و تبلیغ اینکه روس‌ها بد و خطرناک و غیرقابل‌اعتماد و غیرقابل‌پیش‌بینی هستند و هیچ فرقی بین روسیه تزاری، شوروی کمونیستی و روسیه نوین پسا فروپاشی وجود ندارد، نگاه و حس افکار عمومی در ایران را علیه تحکیم روابط ایران با روسیه نوین تحریک و حساس کنند تا بتوانند از هم‌افزایی قدرت نوظهور ایران با قدرت بین‌المللی در حال احیای روسیه نوین جلوگیری نمایند»داستان جالبی است.

وقتی بخواهیم و اراده کنیم با کشورهایی که سابقه بدی با ما به یادگار گذاشته‌اند رابطه داشته باشیم دست به این قبیل توجیهات می‌زنیم. جنایات و بدعهدی‌هایشان را نادیده می‌گیریم و تبرئه می‌کنیم. مثلاً عراق را به دوره صدام و پساصدام تقسیم می‌کنیم؛ روسیه را به دوران تزار و پساتزار تفسیر می‌کنیم. اگر این‌گونه است آمریکا را هم به دوران ترامپ و پسا ترامپ تقسیم کنیم و با آمریکایی‌ها هم گفت‌وگو و رابطه برقرار کنیم. خیانت‌های روسیه در قبال ایران را نمی‌توان نادیده گرفت مگر اینکه تاریخ را پاک کرد که این هم شدنی نیست. با وجود برخی سانسورها هنوز در کتب درسی‌مان از اقدامات و ستم‌های همسایه شمالی برای فرزندانمان می‌گوییم. آقای جلالی کافی است کمی رفتار روسیه در چهار دهه اخیر را موردبررسی قرار دهد تا ببیند حاکمیت فعلی این کشور در بدقولی و بدعهدی با دوران تزار فرق چندانی نکرده است. ایشان نمی‌تواند به همین راحتی برای روسیه محبوبیت بخرد، برای انگلستان ‌هم نمی‌توان محبوبیت خرید، گذشته را هم نمی‌توان فراموش کرد.

ژاپنی‌ها با وجود رابطه نزدیک با آمریکایی‌ها، هرساله یاد قربانیان حمله اتمی به هیروشیما را گرامی می‌دارند. تاریخ برای یادآوری و عبرت است، برای تکرار نکردن خطاهایی که می‌تواند در هر زمان تکرار شوند. به خاطر رویدادهای گذشته نمی‌توان با کشوری تا قیامت قهر بود و رابطه نداشت اما می‌توان فراموش نکرد. در مقابل هر قدرتی چه از نوع شرقی و غربی آن می‌بایست جانب احتیاط و زیرکی را داشت و سر تسلیم و ارادت فرود نیاورد. کسی مخالف رابطه با روسیه نیست، نگرانی جامعه از وابستگی سیاسی و اقتصادی به یک یا دو قدرت است که ما را در باتلاق زیاده‌خواهی آنان فرو ببرد.