کولایی: فرصت دوران اوباما را از دست دادیم/ برجام می‌توانست چهره ایران در دنیا را تغییر دهد

به گزارش ایسنا، الهه کولایی استاد دانشگاه تهران طی سخنانی در نشستی به عنوان آینده برجام و چشم‌انداز مناسبات روابط ایران و ایالات متحده گفت: با توجه به تجمیع نیروهای ضدایرانی در آمریکا ناچاریم در چنین فضایی به سمت کشوری مثل روسیه برویم. امروز مثلث اسرائیل، عربستان و آمریکا علیه ایران غیرقابل انکار است اما در عین حال معتقدم فرصت داریم تا در یک رویکرد سازنده بازی را به نفع مردم ایران رقم بزنیم.

این استاد دانشگاه با بیان اینکه پس از برجام به نظر می‌آمد که ایران می‌تواند به عنوان یک بازیگر هنجارمند به نظام بین‌الملل بپیوندد، افزود: برجام این تابلو را درباره ایران به وجود آورد و این پیام را به جهان داد که ایران می‌خواهد به عرصه بین‌الملل به عنوان یک بازیگر فعال بازگردد. این پیام بازیگرانی را که طی چهار دهه گذشته نان تقابل ایران و آمریکا را خورده‌اند، نگران کرد چراکه فرصت‌هایشان با این توافق و این رویکرد متزلزل شد. اما ایران با برجام نشان داد که می‌خواهد سهم خود را از منافع منطقه بردارد  سهمی که در این سال‌ها از دست داده بود و یا خواسته یا ناخواسته فرصت به دست آوردن سهم خود را به بازیگران دیگر در منطقه داده بود.

کولایی با بیان اینکه فروپاشی شوروی یک لقمه آسمانی به لحاظ ژئوپلتیک در اختیار ایران قرار داد که متاسفانه ایران از آن استفاده نکرد، گفت: نقش ترانزیتی ترکیه و یا بسیاری از خط لوله‌ها در شمال و شرق ایران که هیچ توجیه اقتصادی ندارند جز دور زدن ایران، فرصت‌هایی بود که می‌توانست در اختیار ایران قرار گیرد.

وی ادامه داد: عربستان و اسرائیل برای امنیتی کردن ایران در جهان کارهای زیادی کرده‌اند اما برجام همه این مسائل را بهم ریخت. ممکن است برجام به لحاظ تکنیکی ایرادهایی داشته باشد اما به لحاظ کلی می‌توانست بازی برخی رژیم‌های منطقه و فضایی که علیه ایران ایجاد کرده‌اند را بهم بزند و ایران مزیت‌های منطقه‌ای‌اش را به دست آورد. تغییر چهره ایران تحت‌الشعاع برجام می‌توانست ایران را به عرصه بین‌الملل بازگرداند.

این استاد دانشگاه با اشاره به تحولات منطقه به ویژه سوریه و تنش اخیر میان آمریکا و روسیه اظهار کرد: برخی با شروع این تنش‌ها توهم شروع جنگ جهانی سوم را مطرح کردند که معتقدم این مساله ناشی از عدم شناخت صحیح بازیگران است که فکر می‌کنند روسیه پاسخ حملات آمریکا را می‌داد.

وی گفت: متاسفانه تاریخ نشان داده که ایران نسبت به تحولات منطقه و جهان همواره تاثیرپذیر بوده است. چه امواج مدرنیته و چه تغییر ساختار نظام بین‌الملل. متاسفانه ما بعد از انقلاب از مزیت‌های ژئوپلتیک کشور چه در هوا و چه در زمین و چه در بازی خط لوله‌ها استفاده نکردیم.

همچنین در این نشست دکتر احمد بخارایی عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور در سخنانی اظهار کرد: پیش‌بینی من این است که ترامپ از برجام خارج نمی‌شود چراکه در کنگره و اتحادیه اروپا با مشکل مواجه می‌شود اما معتقدم تحریم‌هایی را به طور جدی و شدید علیه ایران وضع خواهد کرد و این تحریم‌ها به شکلی خواهد بود که نقض‌کننده برجام نباشد.

وی همچنین گفت: از سویی اینکه می‌گویند ایران در صورت خروج آمریکا از برجام برنامه اتمی‌اش را تشدید می‌کند، درست نیست و معتقدم چنین عکس‌العملی منطقی نمی‌باشد. درست است که تشدید تحریم‌ها اقتصاد ما را ضعیف‌تر می‌کند اما وضعیت کشور ما به‌گونه‌ای نیست که جز تداوم مذاکره و تعامل راه دیگری را پیش‌رو داشته باشیم.

بخارایی خاطرنشان کرد: اگر مدیریت سیاست داخلی به سمت غرب‌ستیزی در مقابل تشدید تحریم‌ها برود قطعا اوضاع آشفته‌تر خواهد شد.

همچنین در این نشست دکتر داود هرمیدوس باوند استاد دانشگاه به تشریح تاریخ روابط ایران و آمریکا پرداخت.