بازی جدید عربستان در یمن چیست؟

عربستان به عنوان یکی از بازیگران مطرح خاورمیانه، با تغییرات درونی خود و به قدرت رسیدن سلمان و پسرش محمد روند جدیدی را در داخل و همچنین معادلات منطقه ای پی گرفت. شروع جنگ در یمن یکی از تلاشهای عربستان برای شکل دادن روندی جدید در خاورمیانه بود. اما جنگ به همان آسانی که شروع می شود پایان نمی پذیرد. عربستان برای خروج از این باتلاق، تلاش می کند برخورد موشک یمنی به این کشور را به ایران نسبت دهد و با نوعی فرافکنی افکار عمومی را به سمت دیگری تغییر دهد. آیا عربستان در این مسیر موفق خواهد شد؟ روندی برای صلح در این منطقه وجود دارد؟

در این باره با علی اصغر قریشی سفیر سابق ایران در یمن گفت و گو کرده ایم که از نظر می گذرانیم.

ارزیابی شما از فضای کنونی جنگ عربستان با یمن چگونه است؟ عربستان به دنبال شکست در یمن و ناکامی در رسیدن به اهدافش، از موضوع برخورد موشک یمن به این کشور اهداف جدیدی را دنبال می کند؟

عربستان جنگ را شروع کرد ولی قدرت خاتمه آن را ندارد. از یک طرف عربستان بعد از دو سال و ۸ ماه حمله به یمن دستاوردی نداشته است . در ابتدا وعده می‎داد که در عرض چند هفته این کار را تمام می‎کند، اما همانگونه که بارها گفته شده هر بازیگری سعی کرده است به این کشور حمله کند بازنده بوده است و یمن باتلاقی برای هر کسی که بخواهد وارد شود، بوده است.

از این رو برای عربستان هم به صورت یک باتلاق در آمده و کاری هم نمی‎توانند شکل دهند. عربستان با تمام تسلیحاتی که دارد و با تمام امکانات مالی و همچنین کمک‎های سیاسی و پشتیبانی‎های سیاسی که از طرف دولت‎های بزرگ مانند آمریکا و بقیه دولت‎ها داشت، علی رغم همه اینها نتوانست دستاوردی در یمن داشته باشد و از این رو به دنبال تغییر وضع موجود به بهانه های دیگر است. در حقیقت متهم کردن دیگر کشورها مانند ایران نشان از ضعف و ناتوانی آنان است.

در واقع علیرغم اینکه عربستان با هزینه های بسیار زیاد و صرف مبالغ هنگفت، توانست مزدورانی را بکار ببرد، حملات بی نتیجه مانده و یمن توانسته با داشتن مشکلات بسیار زیاد فقر و وبا به مبارزه خود ادامه بدهد.

در حال حاضر فضای داخلی یمن به چه شکل است و انصارالله  چه روندی را پیش رو دارد؟ آیا سناریویی برای شکل گرفتن گفت و گوها و روندی جدید وجود دارد؟

موضوعی که در حال حاضر وجود دارد این است که به نظر می رسد بخاطر شرایط پیچیده این منطقه، جنگ طولانی خواهد بود. البته انصارالله آماده مذاکره است، منتهی نه با شرایطی که عربستان و دیگران تعیین می‎کنند. عربستان و مزدورانش اصرار دارند بر شرایطی که آن شرایط به معنای حذف کامل انصارالله است. ولی باید در نظر گرفت که انصار الله در صنعا حاکم است و هیچ قدرتی هم در صنعا رقیب آن نیست. این طبیعی است که اگر عربستان با پیش شرطهایی که به معنای حذف انصارالله است جلو بیاید انصارالله حاضر به مذاکره نخواهد بود. 

به نظر شما چرا در این بین در موضوع موشکهای یمن و برخورد آن به ریاض، ایران از طرف عربستان متهم می شود و برجسته سازی بسیاری در این باره شکل گرفت؟

باید برای پاسخ به این سوال به این مساله توجه کنیم که عربستان حدود دو سال و چند ماه است که یمن را به محاصره زمینی، دریایی و هوائی در آورده و امکان ارسال نه تنها اسلحه بلکه مواد غذایی و دارو هم وجود ندارد.عربستان مورد انتقادهای بسیاری قرار گرفته است و بیماری و وبا جان بسیاری از یمنی ها را تهدید می کند. 

به نظر شما انصارالله توانسته است در این مدت به سطحی از تجارب برسد که چنین تجهیزاتی بسازند؟ 

یمن این تجهیزات را از زمان علی عبدالله صالح داشت. ارتش یمن از گذشته موشک‎های اسکاد را از شوروی سابق و از کره شمالی خریداری کرده بود و داشته است. آنچه که مشخص است این است که در برهه کنونی چنین موشکی نمی تواند از کشوری ثالث با توجه به محاصره یمن به داخل آن برسد و احتمال زیاد بر این است که از گذشته خریداری شده و وجود داشته است. 

به نظر شما در حال حاضر چه طرحی برای مصالحه و پایان این جنگ وجود دارد؟ بجز طرح ایران که آقای ظریف در نامه به سازمان ملل ارائه داد، طرح دیگری هم وجود دارد؟ آیا سازمان ملل تلاشی برای پایان دادن به فضای کنونی دارد؟ 

سازمان ملل هم با شروط عربستان و دولت در تبعید منصور هادی و شرایط آنان کاری نمی‎تواند از پیش ببرد. شرایط به شکلی است که به نظر می رسد حکام عربستان به خصوص ولیعهد عربستان که در حال حاضر همه کاره عربستان است اراده‎ای برای گفت و گو نداشته باشد.

او تلاش می کند همان طور که اعلام کرده است به شکل نظامی‎ و روش سخت این مسئله را خاتمه دهد که این امکان وجود ندارد. تا به حال این سابقه وجود نداشته که در یمن کسی با حمله نظامی‎ مسئله ای را فیصله دهد. مصر در زمان ناصر هفتاد هزار نیرو در یمن پیاده کرد و به همین شکل که عربستان حملات هوایی به یمن دارد، در آن زمان داشت. ولی مصر هم کاری از پیش نبرد و در نهایت جریان با مصالحه تمام شد.

محمد اکبری