به گزارش آرمان، امیدی‌ها در جاده ناامیدی گام بر می‌دارند! این ادعای برخی اصلاح‌طلبان است که از نزدیک شاهد فعالیت‌ها و تحرکات اعضای فراکسیون امید در مجلس و دیگر اصلاح‌طلبان در خارج پارلمان هستند. شاید استناد این ادعا که از سوی قاسم میرزایی نیکو عضو فراکسیون امید مجلس مطرح شده به آن روزهایی بازگردد که برخی اعضای این فراکسیون اصرار به تکروی در نظر نهایی برای رأی دادن‌ها در مجلس داشتند و همگان شاهد بودند در جریان استیضاح وزیر اقتصاد یکی از اعضای فراکسیون امید حاضر به خروج از این فراکسیون شد تا رأی متفاوت از امیدی‌های دیگر بدهد.
از سوی دیگر فراکسیون امید اکنون میان دو لبه قیچی است، چنان‌که از سویی حامی دولت است و در پیروزی انتخاباتی روحانی نقش داشته و از سوی دیگر با برگه‌های استیضاح وزرای همین دولت مواجه است که امضای آن از سوی مخالفان دولت تعبیر به پایان حمایت از روحانی می‌شود که البته در عالم واقعیت چنین نیست که اصلاح‌طلبان داخل و خارج بهارستان بارها اعلام کردند که حمایت آنها از دولت و شخص رئیس‌جمهور به همراه انتقاد و با هدف بهبود اوضاع کشور است، اما به هر حال سیاه‌نمایی مخالفان دولت دامنگیر اعضای فراکسیون امید است، اما در سوی دیگر این تعامل کمرنگ است و رئیس‌جمهور و وزرا تعامل لازم را با اعضای فراکسیون امید ندارند. البته چندی پیش دیداری صورت گرفت، اما ظاهرا نتیجه آن مطلوب و مورد انتظار تمام امیدی‌ها نبود.
چندی قبل احمد شیرزاد، فعال سیاسی اصلاح‌طلب گفته بود: «فکر نمی‌کنم که انشقاق یا ریزش شدید در فراکسیون در پیش باشد، اما به برخی از نمایندگان توصیه می‌کنم که دنبال اصولگرایان نیفتند و با مشاهده یک لبخند گمان نکنند که در لیست آنان جای می‌گیرند.» یا علیرضا رحیمی عضو فراکسیون امید به «آرمان» گفت: «از ملاحظهکاری تا خیانت، تحلیل‌های بسیار مختلفی در مورد این حرکت مطرح شده ولی آنچه که در عمل از اعضای فراکسیون امید دیده‌ایم، به نوعی فاصله گرفتند یا مستقل عمل کردند یا رسما به فراکسیون دیگری ملحق شدند.
در عمل برخی نماینده‌ها ملاحظه حوزه انتخابیه خود را داشتند و برخی ملاحظه مسائل نظارتی را و احساس می‌کردند که برای آنها بهتر است از فضای شفاف سیاسی فاصله گرفته و در یک فضای خاکستری قرار بگیرند که کمتر مورد رصد سیاسی و حقوقی قرار داشته باشند.» بنابراین ناامیدی در ریشه فراکسیون امید از سوی اعضای آن رد و تکذیب نمی‌شود و خودشان هم از چنین شرایطی ناخرسند هستند.
تردیدها و امیدها
البته نباید واقعیت فضای سیاسی و غلبه آن بر اعضای فراکسیون امید را نادیده گرفت. اصلاح‌طلبان در هر دوره از فعالیت‌شان دارای سازوکارهای مشخص برای تصمیم‌گیری واحد بودند و هر بار نامی برای این نهاد تصمیم‌گیری انتخاب می‌کردند که اکنون شورای عالی سیاستگذاری فعال است، اما ظاهرا باید به‌زودی پایان فعالیت خود را اعلام کند تا جشن تولد پارلمان اصلاحات را برگزار کنند.
هنوز سازوکار دقیق این پارلمان مشخص نیست، اما آنطور که تاکنون منتشر شده چنین است که دیگر مانند شورای عالی سیاستگذاری نخواهد بود که هر فردی به دلخواه خود اعضایی را به پارلمان معرفی کند و سازوکار حضور در آن محدود باشد، بلکه گستره بزرگی از اصلاح‌طلبان را در بر می‌گیرد و تنها افرادی می‌توانند عضو پارلمان اصلاحات شوند که دبیرکل احزاب سیاسی اصلاح‌طلب و یا در آن عضویت داشته باشند که در این صورت بسیاری از اعضای شورای عالی سیاستگذاری که عضو فراکسیون امید هستند در این سازوکار جدید جایی نخواهند داشت.
در حقیقت پارلمان اصلاحات جایگزین سران اصلاح‌طلبان می‌شود. یعنی پارلمان اصلاحات جایگزین افراد می‌شود. همین مولفه، خوشایند برخی اصلاح‌طلبان نیست؛ چرا که در سال‌های اخیر در قامت اعضای حقیقی در سازوکارهای تصمیم‌گیری جریان اصلاحات حضور داشتند و افراد معرفی شده از سوی آنها هم دارای پشتوانه حزبی نبودند. بنابراین طبیعی است که احساس به پاسخگویی در قبال عملکردشان نداشتند. اکنون بسیاری از اعضای فراکسیون امید مجلس فاقد تعلقات حزبی هستند و همین موضوع سبب گلایه‌هاست، اما برخی دیگر از اعضای این فراکسیون پشتوانه و تعلق حزبی دارند و می‌دانند با آغاز فعالیت پارلمان اصلاحات جایگاه آنها محکم‌تر از قبل خواهد شد.
پارلمان در نگاه ظریفیان
روز گذشته در راستای جایگاه پارلمان اصلاحات و تاثیر آن بر نمایندگان فراکسیون امید یک فعال سیاسی اصلاح‌طلب با «آرمان» به گفت‌وگو پرداخت. غلامرضا ظریفیان می‌گوید: «بحث فراکسیون امید مسبوق به پارلمان اصلاحات است. پارلمان اصلاحات باید به صورت کاملا کارشناسی مورد بررسی قرار گیرد. این بررسی درباره چگونگی فرآیند شکل‌گیری، تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری در همین حد بحث شورای سیاستگذاری اصلاحات است که بسیار در آن مورد بحث و گفت‌وگو صورت گرفته و موضوع بحث پارلمان یک بحث گسترده‌ای با ابعاد مختلف دارد و طبیعتا مسائل خاص خود را به دنبال خواهد داشت.»
وی به ضعف‌های فراکسیون امید اشاره کرد و توضیح داد: «همان انتظاراتی که از دولت روحانی بود و تامین نشد، از فراکسیون امید هم بود که آنها هم نتوانستند آن را تامین کنند و بحث‌هایی که در حال حاضر در ارتباط با نقد و بررسی فراکسیون امید در ادامه همان انتظارات است.» ظریفیان درباره بررسی ضعف‌های فراکسیون امید گفت: «ارزیابی فراکسیون امید باید از منظر نظرات فرصت‌ها، تهدید‌ها، قوت‌ها و... صورت گیرد و همچنین اعضای اصلی این فراکسیون باید در این زمینه پیش‌قدم شوند و با گفت‌وگوها سبب آسیب زدن به سرمایه اجتماعی و سیاسی یعنی فراکسیون امید نشوند.»
ظریفیان خاطر نشان کرد: «این فراکسیون در زمینه‌هایی به خوبی ظاهر شده و در برخی زمینه‌ها شاهد عکس این موضوع هستیم که نتوانستند انتظارات را برآورده کنند و همچنین شاهد نوع برخورد برخی از افراد با وزرا بودیم که با واکنش‌های مختلفی در درون رو‌به‌رو شدند.» وی تاکید کرد: «بحث فراکسیون امید را باید از گفت‌وگوهایی که موجب آسیب به آن می‌شود، خارج کرد. فراموش نشود فراکسیون امید یک فرصت برای اصلاح‌طلبان است. بنابراین بزرگان این جریان باید پیش‌قدم شوند و بررسی منصفانه‌تر و ارزیابی متکی بر خرد جمعی صورت گیرد».
- 10
- 3
